Ağrılı kadınlar kış kahvaltılarının vazgeçilmezi "çeçil" peynirinin üretimi için zorlu mesaide

Tarım ve hayvancılığın yaygın yapıldığı Kars, Ardahan, Ağrı ve Iğdır yöresinde, kışın kahvaltı sofralarını süsleyen "çeçil" peyniri, geleneksel yöntemlerle üretilmeye devam ediliyor.

Ağrı'nın Tutak ilçesindeki köylerde, doğal ortamda beslenen ineklerin sütünden hazırlanan peynir için kazanlar yakıldı.

Yöre kadınları, ilk olarak ineklerden sağdıkları sütü makineden geçirerek kaymağından ayırıyor. Bu işleminin ardından yağından arındırılan süt, mayalanarak bir saat dinlendiriliyor.

Yakılan tandır ve ocaklardaki kazanlara doldurulan süt burada yarım saat kaynatıldıktan sonra, kadınlar tarafından tel tel olana kadar zorlu yoğurma işleminden geçiriliyor.

- Kahvaltı sofralarını süslüyor

Tuluklara basılarak kış için hazır hale getirilen peynir, bu meşakkatli yolculuğun ardından kışın kahvaltı sofralarını süslüyor.

Çeçil peynirinin yoğun üretildiği İsaabat köyünden Harika Kılıç, peynirin yapılmasını aile büyüklerinden öğrendiğini ve bunun emek gerektiren bir iş olduğunu söyledi.

Çeçilin diğer peynirlerden farklı ve çok lezzetli olduğunu ifade eden Kılıç, şöyle konuştu:

"Tandırdaki kazanlarda sütü kaynatıp yoğurduktan sonra çeçil peynirini üretiyoruz. Peynirin yapımı çok zor. 30 yıldır yaptığım için artık bana çok kolay geliyor. Bu peyniri hem yiyoruz hem de satıyoruz. İneği olan herkes bu peyniri yapabiliyor. Bu peynirin özelliği yağsız olmasıdır. Çok lezzetli ve tuzunu aldıktan sonra daha da güzel oluyor. Bu peyniri kış için bidonlara bırakıyoruz. Peynire talep çok fazla, yetiştiremiyoruz. İstanbul, Ankara ve Konya başta olmak üzere her yerden talep var."

- "Kendimize yetecek kadarını alıp diğerlerini de satıyoruz"

Vildan Kılıç da köyde gündelik işlerin yanı sıra inek sütünden peynir çeşitleri ve yağ üretmek için çalışmaya devam ettiklerini anlattı.

Çeçil peynirinin kilosunu 25 liradan sattıklarını aktaran Kılıç, "Kazanlarda kaynattığımız süte şekil vermek birkaç saatimizi alıyor. Peyniri 2 ay tuzlu suda bırakıyoruz. Köyde yaşayan herkes kışın tüketmek için bu peyniri yapıyor. Dedelerimiz ve babalarımızdan bize kalan bu geleneği sürdürüyoruz. Çeçil peyniri isteğe göre tuzlu ve tuzsuz olarak yapılıyor. Birçok yerden sipariş alıyoruz. Kendimize yetecek kadarını alıp diğerlerini de satarak aile ekonomisine katkı sağlamaya çalışıyoruz." diye konuştu.

Kılıç, sonbahar aylarına kadar peynir üretimine devam ettiklerini belirtti.