Sağlık Bakanlığı, Koronavirüs Bilim Kurulu'nun önerileri doğrultusunda, COVID-19 sonrası normalleşme süreci kapsamında hizmet vermeye başlayacak sektörlerle ilgili tedbirlerin nasıl olacağına ilişkin rehber hazırladı.
"Ayakkabı ve Çanta Satışı Yapan Esnaflar ile İlgili Önlemler" başlıklı rehberde, bu işletmelerin toplum tarafından sıklıkla kullanılan, ürün temasının olduğu buna karşılık iş yeri alanlarının küçük olması veya kalabalık ortamları nedeniyle COVID-19 yayılmasını önlemek için sosyal mesafeyi korumanın zor olabileceği alanlar olduğu vurgulandı. Bu nedenle müşteri gereksinimlerinin mümkün olduğunca telefon ve internet üzerinden karşılanacak hale getirilmesinin önemine işaret edilen rehberde iş yerinin görünür bir yerine COVID-19 kapsamında alınması gereken önlemlerle ilgili afişlerin asılması gerektiği yer aldı.
Çalışan personeli korumaya yönelik önlemler kapsamında, çalışanların COVID-19'un bulaşma yolları ve korunma önlemleri konusunda bilgilendirilmesi gerektiği ifade edilen rehberde, "Ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı gibi belirtileri olan personel olduğunda çalıştırılmamalı. Personel çalışırken ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı gibi belirtiler gelişirse, tıbbi maske takılı olarak sağlık kuruluşuna yönlendirilmeli. Çalışan personelin tümü kuralına uygun maske takmalı, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilmeli. Yeni maske takılırken ve çıkarıldıktan sonra el antiseptiği kullanılmalı." bilgisi paylaşıldı.
Rehberde, çalışan personelin el hijyenine dikkat etmesinin öneminin altı çizilirken, personelin müşterilerle aynı ürünlere dokunacağı için her müşteriden sonra ellerini temizlemesi gerektiği belirtildi.
Müşteri ile ayakkabı, çanta denemesine yardım etme gibi 1 metreden daha yakın durumlarda çalışma öncesinde tıbbi maske ve yüz koruyucu kullanılmasına dikkat çekilen rehberde, "Çalışan personel dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmeli. Yemek yerken ya da su/çay/kahve içilirken, maske çıkarılacağı için bunun yapıldığı kapalı alanda aynı anda birden fazla kişinin olmaması sağlanmalı." uyarılarında bulunuldu.
"Müşteriler iş yeri içinde mümkün olduğu kadar kısa süre kalmalı"
Müşterilere yönelik önerilerle ilgili olarak da alınacak tedbirler şöyle sıralandı:
- Müşterilerin iş yerinin girişinde görünür bir yere asılmış olan ve içeride uyulması beklenen kuralları açıklayan bilgilendirmeyi okuması sağlanmalı.
- Müşteriler, diğer müşteriler ve çalışanlar ile aralarında sosyal mesafeyi
sağlamaları hususunda uyarılmalı.
- Müşterilerin maskeli olarak iş yerine girmesi sağlanmalı. Bu tip iş yerleri ve
genel olarak toplum içinde kuralına uygun olarak bez maske takılması yeterlidir. Girişte maskesi olmayanlar için maske bulundurulmalı.
- Müşteri iş yerine girdiğinde alkol bazlı el antiseptiği veya en az yüzde 70'lik alkol içeren kolonya ile ellerini temizlemeli. Müşteriler, iş yeri içinde mecbur kalmadıkça yüzeylere dokunmamalı. Dokunulduğunda el antiseptiği kullanmaları sağlanmalı. Müşteriler iş yeri içinde mümkün olduğu kadar kısa süre kalmalı."
"Dört metrekareye 1 kişi olacak şekilde müşteri alınmalı"
Çalışma sürecine yönelik önlemler kapsamında ise maskesiz ve maskeyi uygun şekilde kullanmayan müşterilerin içeri alınmaması gerektiğine işaret edilen rehberde, diğer tedbirler şu şekilde yer aldı:
- Çalışan ve müşteri dahil 4 metrekareye 1 kişi olacak şekilde içeriye müşteri alınmalıdır. Bu kurala göre iş yeri kapasite bilgisi kapıya asılmalı.
- Sosyal mesafe kurallarına (en az 1 metre, 3-4 adım) uyulmalı, sıra beklenmesi gereken her yerde mesafe yer işaretleriyle belirlenmeli.
- Sıra bekleyen müşteriler iş yeri dışında sosyal mesafe kurallarına göre belirlenmiş işaretlerde beklemeli.
- Müşterilerden iş yerine tek başlarına girmeleri istenmeli. Eşlik eden diğer
kişiler dışarıda kalmalı. İş yerlerine misafir alınmamalı. İş yeri girişinde müşteriler tarafından kullanılmak üzere alkol bazlı el antiseptiği veya en az yüzde 70'lik alkol içeren kolonya bulundurulmalı. El antiseptiğinin doluluk durumu belirli aralıklarla kontrol edilmeli ve her zaman dolu olması sağlanmalı.
- İş yerine giren her müşteri ellerini dezenfekte etmeli.
- Ürün deneme süresi mümkün olduğunca kısa tutulmalı.
- Denenen ürünlere ultraviyole ışınları uygulanmamalı.
- Ayakkabı denemede kullanılan kolaylaştırıcı aparat (ayakkabı çekeceği) her müşteriden sonra yüzde 70'lik alkol veya çamaşır suyu içeren bezle silinerek dezenfekte edilmeli.
- Personeli korumak için tezgahlar ve müşteri alanı arasına geçici bir ayırıcı veya pencere yerleştirilmeli.
- Müşterilerden tercihen temassız olmak üzere nakit olmayan ödeme yapmaları istenmeli.
"Klimaların fan hızı düşük tutulmalı"
Satış iş yerlerinde ortam düzenlenmesi, havalandırılması ve temizlenmesine ilişkin her gün düzenli temizlik yapılması gerektiği belirtilen rehberde, öne çıkan başlıklar şöyle:
- İş yerlerinin temizliğinde özellikle sık dokunulan yüzeylerin temizliğine dikkat edilmeli.
- Klor bileşiklerinin uygun olmadığı yazar kasa, bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer cihaz yüzeyleri yüzde 70'lik alkolle silerek dezenfeksiyon sağlanmalı. Çalışma tezgahları, ekipmanları ve aletleri düzenli olarak temizlenmeli, yüzde 70'lik alkol ile dezenfekte edilmeli. Müşteriler ödeme terminalini kullanır ve dokunurlarsa hemen arkasından yüzde 70'lik alkol ile temizlenmeli.
- Temizlik yapan personelin maske ve eldiven kullanması sağlanmalı. Temizlik sonrasında personel maske ve eldivenlerini çıkarıp iş yerindeki çöpe atmalı, ellerini en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkamalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanmalı.
- Klimalar dışarıdan yüzde 100 temiz hava alacak modda çalıştırılmalı, fan hızı düşük tutulmalı. Klimaların bakım, temizlik ve filtre değişikliği zamanında yapılmalı. İş yerlerinin kapı ve pencereleri açılarak sık havalandırılması sağlanmalı.
- Merkezi havalandırma sistemleri bulunan iş yerlerinin havalandırması temiz hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde düzenlenmeli, havalandırma sistemlerinin bakımı ve filtre değişimleri üretici firma önerileri doğrultusunda yapılmalı. Varsa iş yeri lavabosu müşterilere kapalı olmalıdır. İş yeri lavabosu sık aralıklarla temizlenmeli.