Hafta başından bu yana ABD'de beklentilerin üzerinde gelen 3. çeyrek şirket finansal sonuçları ve makroekonomik veriler risk iştahını desteklerken, gelecek döneme yönelik umutları artırarak resesyon endişelerinin de hafiflemesini beraberinde getirdi.
Buna karşın dün Avrupa tarafında açıklanan eylül ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin tarihi seviyelere çıkması, enflasyon ve resesyon ikileminin yeniden yatırımcıların odağına yerleşmesine neden oldu.
Söz konusu gelişmenin yanı sıra Çin'de önemli ekonomik verilerin bir gerekçe gösterilmeden belirsiz bir tarihe ertelenmesi, enerji krizini tırmandıran gelişmelerin mevcudiyetini koruması ve merkez bankaları yetkililerinin "şahin" açıklamalarına devam etmesi de risk iştahındaki düşüşü destekledi.
ABD
Öte yandan dün ABD Merkez Bankası (Fed) tarafından açıklanan "Bej Kitap" raporu, ABD'li şirketlerin zayıflayan talebe ilişkin artan endişelerle ekonomik görünüm konusunda daha karamsar hale geldiğini ortaya koydu.
Bu gelişmelerle dün tahvil faizleri yeniden yükselişe geçerken, pay piyasalarında satış baskısı arttı.
New York borsasında dün karışık bir seyir izlenirken, Dow Jones endeksi yüzde 0,33, S&P 500 endeksi yüzde 0,67 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,85 değer kaybetti. Dolar endeksi yüzde 0,9 artışla 113’ü test etti. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,16 ile Temmuz 2008’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne de düşüşle başladı.
Avrupa
Avrupa tarafında dün İngiltere'de enflasyon, enerji ve gıda fiyatları öncülüğünde yükselişini sürdürerek eylülde yıllık yüzde 10,1 ile son 40 yılın zirvesine ulaştı. Avro Bölgesi'nde ise ağustos ayında yüzde 9,1 olan enflasyon eylülde yüzde 9,9 ile rekor kırdı. Söz konusu veriye ilişkin öncü rakamlar ve piyasa beklentileri yüzde 10'a işaret ediyordu.
Açıklanan verilerin ardından Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) 27 Ekim'deki toplantısında faizleri 75 baz puan artırmasına kesin gözüyle bakılırken, İngiltere Merkez Bankası'nın gelecek ayki toplantısında 100 baz puanlık faiz artırımına gideceği öngörülüyor.
Enflasyonun temel sürükleyicisi olan enerji krizine yönelik tedbirler de gündemin odağındaki yerini korudu. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İspanya ve Portekiz'deki "elektrik üretiminde kullanılan gaza tavan fiyat" uygulamasının AB genelinde değerlendirilebileceğini belirtirken, Almanya'nın doğal gazın yanı sıra elektrik için de tavan fiyat uygulaması planladığı basına yansıdı.
Bu gelişmelerle dün Avrupa borsalarında satıcılı bir seyir izlenirken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,19, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,43 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,17 değer kaybetti. Küresel çapta dolar talebinin güçlenmesi ile avro/dolar paritesi de yüzde 1’e yakın değer kaybederek 0,9780 seviyelerine geriledi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar, enerji krizi ve Rusya-Ukrayna savaşı gündemiyle gerçekleştirilecek AB Liderler Zirvesi öncesi yeni güne de düşüşle başladı.
Asya
Asya genelinde dün Japonya'nın 10 yıllık tahvil faizinin yüzde 0,25'lik tolerans üst sınırını aşmasının ardından Japonya Merkez Bankası (BoJ) takvim dışı tahvil alımı açıkladı. Öte yandan dolar/yen paritesinin 150 psikolojik sınırını test etmesi ile doğrudan kur müdahalesi gelebileceğine yönelik beklentiler yatırımcıların tetikte kalmasına neden oldu. Tahvil faizlerindeki yükselişin risk iştahını azaltması ile Asya borsalarında yeni günün sert düşüşle başladığı görülürken, kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,1, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde2,4 ve Güney Kore'de Kospi endkesi yüzde 1,3 değer kaybetti.
Yurt içi
Yurt içinde dün yükseliş eğiliminde hareket eden BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,01 artışla 3.880,34 puandan tamamlayarak kapanış rekoru tazeledi. Dolar/TL ise dün günü yüzde 0,06’lık düşüşle 18,5751'den tamamlamasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyrine devam ederek 18,5860‘tan işlem görüyor.
Analistler, küresel çapta enflasyon ve resesyon endişeleri ile yükselen tahvil faizlerinin, risk iştahının terse dönmesine neden olduğunu söyledi.
Asya ve Avrupa'da ekonomiye ilişkin endişelerin arttığına da işaret eden analistler, yurt içi ve ABD'de açıklanacak şirket finansal sonuçları ile hisse ve sektör bazlı hareketliliğin devam edebileceğini kaydetti.
Analistler, bugün yurt içinde TCMB Para Politikası Kurulu'nun (PPK) faiz kararının, yurt dışında ise Almanya'da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), ABD'de Philadelphia Fed imalat endeksi ve haftalık işsizlik başvuruları başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini belirterek, AB Liderler Zirvesi ve Fed yetkililerinden gelecek açıklamaların de yatırımcıların odağında bulunduğunu bildirdi.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.800 puanın destek, 3.950 seviyesinin direnç konumunda bulunduğunu ifade etti.
AA Finans'ın anketine katılan ekonomistlerin tamamı, politika faizinin yüzde 12'den yüzde 11'e indirileceğini tahmin ediyor. Ekonomistlerin yıl sonu politika faiz oranına ilişkin beklentilerinin medyanı da yüzde 9 oldu. TCMB, ağustos ayının ardından eylülde de politika faizini 100 baz indirerek yüzde 12'ye çekmişti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Almanya, eylül ayı ÜFE
10.00 Türkiye, eylül ayı yurt dışı ÜFE
12.00 Avro Bölgesi, ağustos ayı cari işlemler dengesi
14.00 Türkiye, PPK faiz kararı
14.30 Türkiye, eylül ayı uluslararası rezervler ve döviz likiditesi
14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
15.30 ABD, haftalık işsizlik başvuruları
15.30 ABD, ekim ayı Philadelphia Fed imalat endeksi
16.00 AB Liderler Zirvesi
17.00 ABD, eylül ayı ikinci el konut satışları
17.00 ABD, eylül ayı öncü göstergeler endeksi
6.1ºC
Ankara
