Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) kasım ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) rakamlarını açıkladı.
Buna göre, TÜFE'deki değişim kasımda bir önceki aya göre yüzde 2,88, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 62,35, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 84,39 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 70,36 olarak gerçekleşti.
Milyonlarca çalışanan gözü kulağı enflasyon rakamlarındaydı. Aralık ayın enflasyonunun da açıklanmasıyla maaşlara yansıyacak enflasyon farkı oluşacak.
6 aylık enflasyon kamu çalışanlarının 2023 maaşlarına hali hazırda toplu sözleşmele ile belirlenmiş zammın yanı sıra ne kadarlık enflasyon farkının ekleneceğini ortaya koyacak.
TRT Haber'e konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin, şunları kaydetti;
Tüketici fiyatları üzerinden hesaplama yapabilmek için tam bir hesaplama yapabilmek için biliyorsunuz. Şu anda TÜİK'in açıkladığı rakamlarda kasım ayının kümilatif rakamı yok. Dolayısıyla kümilatif olmadığı için temmuz ile kasım arasındaki rakamı hesaplamamız için ona ihtiyacımız var. Genelde bu rakamla birlikte o tablolar içerisinde yani açıklanan bültende değil fakat TÜİK'in verileri üzerinden tablolarında bu rakam da var. Hemde buradan TÜİK yetkililerini uyarmış olalım. Genelde bu rakam veriliyordu şu anda yok. Dolayısıyla hesaplama yapamıyoruz ama kabaca yüzde 15 civarında olduğunu ifade edebiliriz.
Memura enflasyon farkı Kasım 2022'de ne kadar oldu?
Özellikle SSK ve Bağkur emeklilerinin maaşları son 6 aylık TÜFE'ye göre belirleniyor yani temmuzla aralık ayındaki TÜFE'ye göre,
memur ve
memur emeklilerinin ise enflasyon farkıyla birlikte belirleniyor. Geçen ay 10,85 idi 4 aylık enflasyon. Kümülatifi olmadığı için şu anda o da 14 civarında SSK ve Bağkur emeklileri, memurlar da yine yaklaşık olarak yaklaşık yüzde 15 civarında diyebiliriz.
Özellikle, biz 5 aylık rakamlar üzerinden konuşuyoruz. Aralık ayı enflasyonu da bu çerçevede son noktayı koyacak. O da 3 Ocak'ta açıklanacak. Yani bundan 29 gün sonra açıklanacak. Dolayısıyla o gün hem 13 milyon 800 bin emeklinin, hem 4 milyon civarında kamu görevlisinin hem aynı zamanda sözleşmeleri 1 ocak itibarıyla yürürlülük tarihi olan kamu işçilerinin zamları belli olacak. Yine evde bakım ücreti alanlar, engelli aylığı alanlar, 65 yaş aylığı alanlar, dul ve yetimlerin maaşları yani 3 ocak günü açıklanacak enflasyonla birlikte neredeyse toplumun yarısını ilgilendiren ücret artışları o gün açıklanmış olacak.
SSK ve Bağkur emeklisine yüzde 14,05, memur ve memur emeklisine yüzde 15,11
Rakamlar geldi bu arada. 5 aylık enflasyon yani temmuz ile kasım arasındaki TÜFE 14,05 dolayısıyla SSK ve Bağkur emeklilerinin şimdiden aralık ayı hariç zamları 14,05. Memur ve memur emeklilerinin de biliyorsunuz toplu sözleşmeye göre oluyor. Enflasyon farkı var. Onların geçen dönem yüzde 7 toplu sözleşmeye göre zamları olduğu için ocakta da yüzde 8 olduğu için onların zam oranları da yüzde 15,11.
Refah payı verilecek mi?
Enflasyon özellikle geçen yıldan itibaren geçen yıl aralık ayını hatırlayalım, yüzde 13,58 gibi gerçekten çok son yılların en yüksek rakamlarından biri çıkmıştı. Ocak ayında bu rakam 11,1 olmuştu. Dolayısıyla o çok yüksek çıkan enflasyon tabiri caizse ücretler üzerinde satın alma gücü anlamında çok büyük bir etki oluşturmuştu. Halen o devam ediyor. Hükümet de bu çerçevede özellikle enflasyon üzerinde zamlar vererek asgari ücretlinin, dar ve sabit gelirlilerin, emeklilerin, işçilerin, memurların satın alma gücünü desteklemek gibi bir politika uyguluyor. Dolayısıyla bu enflasyon oranlarının önümüzdeki dönemde de düşüşü elbette şu anda görülen zamlar yüzde 14-15'ler seviyeleri bunlar çalışanlar için biraz düşük görünüyor. Dolayısıyla ben enflasyon üzerinde bir zam verilme ihtimalini ben yüksek görüyorum. Refah payı diyebiliriz, sosyal transferler diyebiliriz. Onun üzerinde bir zam verilme ihtimalini ben kuvvetle muhtemel görüyorum.
Çünkü yine biz enflasyonu geriden takip ediyoruz. Enflasyonun tahribatı çalışanların satın alma gücünü azaltan bir etki oluşturduktan sonra onu dengelemeye çalışıyoruz. Zaten bu yeni ekonomi modelinin de aslında bir tercih olarak istihdam, üretim odaklı orayı hükümet tercih etti. Dolayısıyla ben bu çerçevede de yine ilave zamların verilebileceğini düşünüyorum. Enflasyonun da önümüzdeki dönem baz etkisini daha fazla göreceğiz. Yıllık enflasyon şu anda yüzde 84,39 geçen yıl yüzde 13,58 olduğunu söylemiştik. Yani yüzde 3 çıksa bile bu yıllık enflasyonu yüzde 11 oranında düşüreceği görülüyor. Yani bir varsayım olarak yüzde 3 çıktığında önümüzdeki dönem yıllık enflasyon yüzde 73 seviyelerinde gerçekleşme ihtimali söz konusu oluyor.
