Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, törende yaptığı konuşmada, Türkiye'nin bir deprem ülkesi olduğunu ve bu bilinçle hareket etmesi gerektiğini söyledi.
Himalayalar'dan başlayarak Alpler'e doğru uzanan çizgi üzerinden dünyadaki en riskli deprem riski taşıyan beş ülkeden birisinin Türkiye olduğuna işaret eden Özhaseki, "Geçtiğimiz yüzyıl içerisinde Anadolu topraklarında ve denizlerde 6 ve üzerinde şiddetle yani yıkıcı deprem olarak tasvip edilir bunlar. Deprem sayısı 226, karada ise meydana gelen deprem sayısı 60. Ölen insan sayımız 130 bin. Maddi hasarı tarif etmek veyahut şimdi bir rakam söyleyebilmek gerçekten çok zor. Yüz milyarlarca dolar, toprağa verdiğimiz canlar, bizim için elbette ki ayrı bir acı vesilesi. Topraklarımızın yüzde 66'sı içinde yaşayan nüfusumuzun da yüzde 75'e yakını, birinci ve ikinci derecede deprem bölgesinde yaşıyor." dedi.
Özhaseki, Kuzey Anadolu, Doğu Anadolu ve Batı Anadolu fay hatlarının olduğuna dikkati çekerek, şöyle konuştu:
"Ne yapıyorsak alttaki bu hareketliliği asla unutmadan yapmak durumundayız. Eğer bizler akıllıysak sonradan dizimize vurmanın bir manası yok. İşin başında tedbir alırız, doğru işler yaparız ve buralarda da rahat ederiz. Kahramanmaraş merkezli depremlerde 850 bin bağımsız alan yıkıldı. Burada tam 14 milyon insanımız etkilendi. 18 şehrimiz bu işten doğrudan zarar gördü. Toprağa verdiğimiz canların sayısı da 50 binden fazla, maddi hasarı hiç söylemiyoruz. 680 bin konut yıkıldı. 170 bin civarında da iş yeri, depo, ahır gibi tek katlı yerlerimiz yıkıldı. Söylemesi çok kolay, '850 bin tane bağımsız birim yıkıldı' diyoruz. O kadar basit söylemesi ama bunun 850 bin tane bağımsız birimin açıklamasına bakarsanız Adıyaman, Malatya gibi beş tane, altı tane şehirler yerle bir oldu."
Deprem sonrasında ülkedeki insanların gösterdiği birlikteliğin başka bir örneğinin olmadığını belirten Özhaseki, o dönem kumbarasındaki paraları bozdurup gönderen çocuklara şahit olduklarını hatırlattı.
"Zemini müsait olmayan yerlerde asla yapılaşma olmayacak"
Böyle bir milletin parçası olmanın herkes için şeref vesilesi olduğunu söyleyen Özhaseki, "Depremden etkilenen illerde 200 bine yakın konutun ihalesi yapıldı. Rezerv alanlarda o konutlar yükseliyor. İki, üç ay sonra zaten teslimler de başlayacak. Bir taraftan da özellikle 'yerinde dönüşümü yapalım' diye gücü yeten vatandaşlarımız, 'biz onları destekleyelim, evlerini yapsınlar' diye de yeni bir proje başlattık. 200 binden fazla insan da bizim 'Yerinde Dönüşüm' projemize 'evet siz bizi destekleyin biz yaparız' diyerek devam ettiler. Israrla dedik ki, 'bak bundan sonra bize ısrar etmeyin. Bizim kırmızı çizgilerimiz var. Zemini müsait olmayan yerlere, fay hattının olduğu yerlere, dere yataklarını asla ve asla yapılaşma olmayacak ve yaptırmayacağız.' Kim ne derse desin yaptırmayacağız. 'Biz güvenle evlerimizde oturmak istiyoruz' dedik." diye konuştu.
TOKİ'nin yaptığı konutların örnek olarak gösterildiğini vurgulayan Özhaseki, şunları kaydetti:
"Özellikle 2000'den önce yapılmış şehirlerimizin belki statik hesapları daha hassas yapılamadığı için de depreme maruz olduğunda sıkıntılı gibi gözüküyor. Belki fakirlikten, garip insanlar, küçük evler ve basit evler yapmış olabilir. Ama biz bundan sonra hem deprem bölgesinde hem depreme maruz olacak işte Erzincan gibi bölgelerimizde öyle güzel yerler yapmalıyız ki orada Japon vatandaş ne kadar rahat ediyorsa, dönüp orada deprem oluyor diye korkudan kendini camdan aşağı atmıyorsa, biz ondan daha emin bir vaziyette buralarda oturmalıyız. İnşallah bu amaçla da bu duygularla da bu evleri inşa etmeye çalışıyoruz. Sadece deprem bölgesinde değil evet orada hassas bir durum var. 1 milyon 900 binden fazla vatandaşımız evlerinin dışında, onları biran önce evlerine taşıyacağız, evlerini yapıp. Onun dışındaki Erzincan, Elazığ gibi çevredeki tüm illerimizde de kentsel dönüşümü sonuna kadar devam ettireceğiz. Bu güzel evleri yapacağız, vatandaşımızı buraya taşıyacağız. Onlar güvenli bir vaziyette oturacaklar, bizlere de dua edecekler."
Binali Yıldırım: Depremlerde TOKİ yapılarının yıkılmaması, yeni inşaat yapanlara örnek olmalıdır
AK Parti Genel Başkanvekili Binali Yıldırım da Erzincan'ın deprem nedeniyle çok zor günler yaşadığını ve şehrin iki kez yer değiştirdiğini ifade etti.
Şehirlere ruh verenlerin, o şehirde yaşayan insanlar olduğunu aktaran Yıldırım, şunları söyledi:
"Dolayısıyla bu binaları yaparken gözetmemiz gereken en önemli konuların başında depreme dayanıklılık geliyor. Bunun dışında da çevre dostu, yaşanılabilir 24 saat yaşayan, ruhu olan binalar yapmaktır. Çok şükür TOKİ en son depremde bir kez daha en güvenli binalar yaptığını gösterdi. Birçok şehrimizde, birçok bina yerle bir olurken, TOKİ binaları sapasağlam, depreme rağmen dimdik ayakta kaldı. Bu da devletimizin insanına verdiği değerin bir ölçüsüdür. Bu bütün yeni inşaat yapan herkese örnek olmalıdır. İnsanlara mezar olsun diye değil, huzur içinde sonsuza kadar yaşasınlar diye mekanlar yapıyoruz. Burada yapacağınız yanlış, sadece size hukuki bir sonuçla olmaz. Ömür vicdani bir sorumluluk da getirir."
Konuşmaların ardından daha önce yapımı tamamlanan konutların tapu ve anahtarları hak sahiplerine verildi. Erzincan Müftüsü Muharrem Gül'ün dua etmesiyle yeni yapılacak konutların ise temeli atıldı.
Özhaseki ve beraberindekiler, daha sonra Vali Hamza Aydoğdu ile Belediye Başkanı Bekir Aksun'u makamında ziyaret etti.
11.2ºC
Ankara
