Konya’da yaşayan öğretim görevlisi Osman Bozdemir, 15 asırlık geçmişi olan "meddahlık" sanatını, modern dramayla harmanlayarak yaptığı gösterilerle yaşatmaya çalışıyor.
"Meddah Osman Aga" adıyla da anılan Necmettin Erbakan Üniversitesi öğretim görevlisi Bozdemir, bir taraftan akademisyenlik yaparken bir taraftan da Anadolu'dan hikayeler toplayarak, 16 yıldır meddahlık sanatını icra ediyor.
Bozdemir, meddahlık ile geleneksel çocuk oyunları ve modern dramayı harmanlayarak, bine yakın hikayeyi şehir şehir gezerek sanatseverlere anlatıyor, unutulmaya yüz tutmuş Türk meddahlığını da ayakta tutmaya çalışıyor.
Çocuklardan büyüklere kadar her yaş grubuna hitap eden Bozdemir, günlük yaşamından sahne önüne kadar "meddah" olarak kalabilmeye çalışıyor.
Bozdemir, AA muhabirine açıklamada, meddahlığın kelime anlamının Arapça'dan geldiğini anımsatarak, tarihinin bin 500 yıl öncesine dayandığını söyledi.
Sözlükte "metheden, çok öven" anlamına gelen meddahın Osmanlılar’da bu terim 'kıssahan, şehnamehan' yerine de kullanıldığını söyleyerek Bozdemir, "İslami kaynaklı olduğu belirtilen meddahlığı ilk defa Hassan Sabit'in Hz. Peygamber’i şiirleriyle överek başlattığı kanaati yaygındır. Yani neredeyse bin 500 yıl önce. Ben de bu kültürü bu geleneği elimden geldiğince yaşatmaya çalışıyorum.'' diye konuştu.
Geleneksel ile modernizmi harmanladı
Meddahların 3 ayrı özelliği bulunduğunu aktaran Bozdemir, ''Osmanlı’da meddahlar 14. yüzyılda saraylara girmeye başlıyor. Daha sonra 18. yüzyılda maaşla tutuluyor ve ülkenin değişik yerlerindeki kahvehanelerde gönderiliyor. Buralarda devlet politikalarını duyurularını anlatıyorlar. Meddahlar aslında sıradan kişiler değil, çok bilgili kişiler. Meddahlığa birer ilahiyatçı, birer astronom ve felsefeci gibi bakılması lazım. Osmanlı'da padişahların birebir fikir alışverişi yaptığı kişilerden oluşuyor." dedi.
Meddahların baston, peşlik, fes gibi aksesuarlarla bir sandalyede anlatımlar yaptığını anlatan Bozdemir, şunları söyledi:
"Meddah elindeki aksesuarları çok iyi kullanır, mesela bir Osmanlı beyefendisini anlatırken, fes giyer, bir karadenizliyi anlatırken, karadeniz şapkası giyer ve o şiveye bürünür. Meddahlar eskilerde çok bilgili ve konuşmayı seven, toplumda anlattığı dinlenen, karşılığı bulunan insanlardan olunurdu. Ben de bunu modern bir halde yaşatmaya çalışıyorum. Örneğin, meddahlık yaparken aynı zamanda geleneksel oyunlarımızı çocuklarımızla oynayarak bir geleneği sürdürüyorum. Büyük küçük her yaştan, herkesin önüne çıkarken modern drama, meddahlık ve geleneksel Türk oyunlarımızı harmanlayarak sergiliyorum."
Bozdemir, geleneksel Türk Tiyatrosu ve temaşa sanatının günümüze ulaşabilmiş nadir türlerinden olan meddahlığın gelecek nesillere aktarılması konusunda çabaladığını sözlerine ekledi.
Kaynak: AA
0ºC
Ankara
