Rize çayı kuraklığa hazırlanıyor

Dünyada yaşanan küresel ısınma ile birlikte yağışlı iklimi seven çayın geleceği için de şimdiden tedbir alınıyor.

Çay tarımının tehlike altında olması üzerine RTEÜ, ÇAYKUR ile birlikte iş birliği yaparak kuraklığa dayanıklı çay türlerini belirlemek üzere bir proje hazırladı. Hazırladıkları proje ise TÜBİTAK'dan destek aldı. Kuraklığa dayanıklı çay türlerinin belirlenmesi için Japonya, Çin ve Azerbaycan'dan 4 farklı çay bitkisi getirildi. 2 bin 34 çeşit çay bitkisinin toplandığı Ulusal Çay Gen Havuzunda en kaliteli ve verimli olan 12 çay bitkisi belirlendi. Proje çerçevesinde belirlenen 12 çay çeşidi 3 yıl süreyle incelenerek dayanıklı olanları tespit edilecek. Çaylar daha sonrasında çay arazisi olan üreticilere dikimi yapılması için önerilecek. Çalışmada fidan üretimi için ilk çeliklemeler gerçekleştirildi.

“12 çeşit aday içerisinde kuraklığa en dayanıklı olanını 3 yıl süren projenin ardından belirleyeceğiz”

Konuyla ilgili açıklama yapan RTEÜ Çay ve Çay Ürünleri Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Kezban Yazıcı, 12 çeşit çay bitkisi içerisinden kuraklığa en dayanıklı olanların belirleneceğini söyledi. Yazıcı “2008 yılında hazırladığımız büyük çaplı bir proje ile Türkiye'de tüm çay gen kaynaklarını toplayarak Ulusal Çay Gen Havuzumuzda muhafaza altına aldık. Yaptığımız analizler sonucunda en iyi 12 çeşit adayı belirledik. Bu çeşit adayları üreticiye önerme aşamasına geldiğimiz zaman özellikle tüm dünya çay tarımı ile birlikte Türkiye'de ki çay tarımına da tehlike oluşturan sıcak ve kuraklığa dayanıklı çeşitleri belirlemek amacıyla yeniden bir proje hazırlayarak TÜBİTAKA sunduk. Gerek önceki projemizde gerek şimdi ki projemizde en önemli paydaşımız olan ÇAYKUR ile birlikte projelerimizi hazırladık. Sorun hepimizin sorunudur. Hep birlikte el ele vererek çözüm üretmeliyiz. Bu manada en kaliteli 12 çeşit aday içerisinde kuraklığa en dayanıklı olanını 3 yıl süren projenin ardından belirleyeceğiz. Bu aşamadan sonra bu çeşitlerimizi üreticilerimize çay bahçelerini yenileme adına önereceğiz. Bu manada da yine Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Tarım Bakanlığı, ÇAYKUR ve Tarım-Orman İl Müdürlüğü hep birlikte hareket ederek bir protokol imzaladık ve çay bahçelerini yenileme projesini yaptık. Bu çay bahçelerinin yenilenmesi çerçevesinde üreticilerimize de önereceğiz” ifadelerini kullandı.

“En iyi çaylarımız belirlenerek sürecimizi neticelendireceğiz”

12 çeşit aday içerisinden kuraklığa en dayanıklı olanın seçileceğini belirten ÇAYKUR Atatürk Çay ve Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Dr. Atilla Polat, “Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi ve ÇAYKUR olarak kuraklığa dayanıklı çay çeşit adaylarımızın belirlenmesi çalışmasını yürütüyoruz. Bir önceki çalışmamızda biz hali hazırda bölgemizde uygun olan, öne çıkan, kaliteli, verimli çay çeşitlerini belirledik ve bunlar arasında 12 tanesi ile yolumuza devam ediyoruz. Bu çalışmamızda da çay çeşitlerimizin kuraklığa karşı dayanıklı olup olmadıklarını ölçeceğiz. ÇAYKUR, mevcut çaylıkların yenilenmesi sürecinde ciddi olarak rol almakta. Şu an çalışmalarımız devam etmektedir. Şu an damızlık çay bahçelerimizi oluşturmaya başladık. Bu damızlık bahçelerde kaliteli, yüksek verime sahip çeşit adaylarımız kullanılmakta. Bunlardan sonrasında mevcut çalışmamızda kuraklığa dayanıklı olan çaylar belirlenecek. Onlar da buna ilave edilecektir. Çalışmalarda saha çalışmaları ve laboratuvar çalışmaları devam etmekte. Sonuçlar gelince en uygun önce çıkan, en iyi çaylarımız belirlenerek sürecimizi neticelendireceğiz” şeklinde konuştu.