Erenler ilçesi Büyükesence Mahallesi'nde 1325 yılında Osmanlı padişahlarından Orhan Gazi döneminde yaptırıldığı tahmin edilen Cumaaltı Camii, 698 yıldır tarihe tanıklık ediyor.
Rekonstrüksiyonu Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü Bursa Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından tamamlanan tarihi cami Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan’ın katılımıyla yeniden ibadete açıldı.
“Cenabı Allah ecdadımıza doğru varisler olmayı bizlere nasip eylesin”
Tarihi caminin açılış töreninde konuşan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan, “Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak bizim en asli iki vazifemiz var. Birincisi tarihi mirasımızı korumak. Tabii biz bulunduğumuz yer bu tarihimizi ihya etmişiz inanılmaz da güzel Allah ilk yaptıranlardan razı olsun. İşte hangi ruh bugün bu mescidi yaptırdıysa elhamdülillah o ruh burada var, idarecilerimiz de var. İşte bize de restorasyonunu yapmak nasip oldu. Cenabı Allah ecdadımıza doğru varisler olmayı bizlere nasip eylesin. Sanmayın ki burada Türkiye'nin dört bir tarafında vakıflarımız, kültür varlıklarımız antik kentlerden tutun köprülere, konaklara nerede bir tarihi mekan var. Bu yirmi yılda inanılmaz bir restorasyonlar yapıldı” ifadelerini kullandı.
“Her şeyin bir yıpranma payı vardır”
Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem Yüce ise, “Sakarya bölgesi ecdadımız Osmanlı İmparatorluğu zamanında Orhangazi tarafından fethedilmiştir. Kaynaklara göre 1326-1359 yılları arasında yapıldığı tahmin edilen Orhan Camii'miz neredeyse 700 yıldır varlığını sürdürmüştür. Toprak üzerine taş temele oturtarak ve çantı tekniğiyle yapılan camimizin hiçbir yerinde harç kullanılmamıştır. Kalasların birbirine geçmesiyle hiçbir şekilde çivi de kullanılmamıştır. Kalaslar birbirlerine geçirilerek meydana gelen camiden hiçbir bozulma veyahut yıkılma olmamıştır. Her şeyin bir yıpranma payı vardır. Bu vesileyle Orhan Gazi'nin Sakarya bıraktığı emaneti korumak için restorasyon işlemleri başlamıştır” şeklinde konuştu.
“Burada bir ecdat yadigarı var”
Cami açılış töreninde konuşan Erenler Belediye Başkanı Fevzi Kılıç, “Vefanın bir tarifi vardır geçmişi güne taşımak, bugün burada aslında yapılan ecdadımıza bir vefa, tarihimize bir vefa, inancımıza bir vefa örneği. Bu vesileyle ben bakanımıza, bakanlığımıza, Vakıflar Genel Müdürlüğümüze, büyükşehir belediye başkanımıza da çok teşekkür ediyorum. Burası tarih kokan bir yer. Tabii şehrimde, ilçemde de böyle güzel bir yerde olması, ecdadımdan kalan böyle bir eserin olması beni de ziyadesiyle mutlu ediyor. Zira belediye başkanlarının şöyle bir özelliği vardır kendi ilçelerinde, kendi ilinde maddi ve manevi olarak bütün her şeyden kendisini emanetçi olarak kabul eder. Biz de bu ilçenin emanetçisiyiz. Dolayısıyla manevi yönü ağır olan konularda, ahiret kapısı açık olan konularda da bütün belediye başkanlarımız ciddi manada hizmet etmek ister, emek harcamak ister. Burada büyükşehir belediye başkanına bir kez daha ilçe belediye başkanlarıma özellikle bakanlığımıza teşekkür ediyorum. Burada bir ecdat yadigarı var. Bunu burada bu güzelliğiyle hep beraber de görmek bizi de ziyadesiyle memnun ediyor, mutlu ediyor" diye konuştu.
"Cumaaltı Sultan Orhan Camii dikdörtgen plan mimariye sahip"
Caminin yapısı hakkında bilgi veren Bursa Vakıflar Bölge Müdürü Haluk Yıldız, “Yaklaşık 700 yıl önce Bursa fatihi Orhangazi döneminde inşa edilen Erenler Büyükesence köyü Cumaaltı Sultan Orhan Camii dikdörtgen plan mimariye sahiptir. Yapı büyük taş temelleri oturtulmuş, büyük kütüklerle çantı tekniğinde yapılmıştır. Daha sonraki dönemlerde ise cami bedeni içten ve dıştan bağdadi üstüne sıva ile kaplanmıştır. Yapının üzeri kiremit kaplı ahşap çatıyla örtülmüştür, caminin içerisinde, doğuda altta iki dikdörtgen pencere, üstte ise iki mazgal pencere bulunmaktadır. Batı cephesinde altta bir, üstte ise üç adet mazgal pencere, güney cephe üste iki mazgal pencerede iç mekan aydınlatılmıştır. 17 ay süren rekonstrüksiyon çalışmaları çerçevesinde tarihi Cumaaltı Köyü Caminin kiremitleri, alaturka kiremitlerle değiştirilmiş, saç minaresi sökülerek yeni ahşap minare yapılmıştır. Kötü durumda olan çatı sökülerek yerine makaslı çatı yapılmıştır. Son cemaat kısmında sonradan yapılan eklentiler kaldırılarak Bağdadi duvar yapılmış ve üzerine kıtıklı sıva ve boya işlemleri yapılmıştır. Harim ahşap duvar döşeme ve kirişler sökülerek çürük olanlar özgünlüğe uygun olarak değiştirilmiştir. Böylelikle Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş döneminde inşa edilen ve çok değerli öneme haiz bu eserin vakfiyesi çerçevesinde gelecek nesillere ulaşması sağlanmıştır. Anadolu topraklarında birer mühür olarak bu coğrafyaya işlenmiş vakıf kültür varlıklarını, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak korumaya ve yaşatmaya devam edeceğiz” dedi.
