Rusya'nın Ukrayna'ya karşı askeri müdahalesi devam ederken, dünyanın gözü Rusya'ya uygulanacak yeni yaptırımlarda.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Moskova için daha sert yasakların getirilmesini istemişti.
Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları ise Rusya'nın dünya çapında sorunsuz para transferi için çok önemli olan Swift ödeme ağından çıkarılmasını tartıştırmaya açtı.
Rusya Swift sisteminden çıkarılıyor
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel'de düzenlediği basın toplantısında, belirlenen Rus bankalarının SWIFT küresel bankalar arası mesajlaşma sisteminden kaldırılacağını duyurdu.
Leyen, Rus oligarkların finansal varlıklarını AB piyasalarında kullanmalarını yasaklamak için çalışacaklarını söyleyerek, "Rusya Merkez Bankasının varlıklarını felç edeceğiz. Bu, işlemlerini donduracak, varlıklarını tasfiye etmesini imkansız hale getirecektir." dedi.
Swift sistemi nedir?
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisat Bölümü Dr. Tolga Dağlaroğlu, Swift sistemini TRT Haber’e değerlendirdi:
“Dünya çapında bankalar arası finansal teleküminasyon ağı ve topluluğu (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication). Merkezi Belçika’da. 11 binin üzerinde finansal kurum tarafından kullanılıyor. Bu aynı zamanda ödeme aracı olduğu gibi finansal kurumlar arasındaki mesajlaşma ağı sağlıyor. Günde 42 milyon kriptolu emir veriliyor. 11 bin 500 kullanıcısı var. 250 ülkede kullanıyor.
Yani, finansal sistem açısından önemli bir haberleşme aracı. Bu ağda terminaller var. Orada kodlar paylaşılıyor. Mesela, Merkez Bankası ihale açıklıyor. Bir kodla paylaşılır. Dolayısıyla, güvenli bir sistem bankalar arasında. Kriptolu bir sistem zaten. Kriptolu bir haberleşme aracı.”
.jpg)
Dağlaroğlu, Avrupa’nın Rusya’yı Swift sisteminden önümüzdeki aylarda havaların sıcaklaşmasıyla birlikte mümkün olabileceğini de dile getirerek şu ifadeleri kullanmıştı:
“Avrupalı liderler bu kararı alabilir. Çünkü önümüzdeki aylarda havanın ısınmasıyla daha az doğal gaz talebinin olmasıyla Rusya’ya daha az ihtiyaç olacak. ABD’nin Ortadoğu temaslarıyla da doğal gaz konusunda Katar gibi seçenekler ortaya çıkabilir. Bu durumda da bunu bekleyebiliriz”
Dağlaroğlu'nun TRT Haber'e yapmış olduğu açıklamadan saatler sonra ise ABD ve AB'den SWIFT kararı geldi. Peki Rusya'nın sistemden çıkarılmasının Rus ekonomisine ne gibi etkileri olacak?
“Swift akışı içerisindeki Rusya’nın payı yüzde 1,5 civarında”
Dağlaroğlu, Rusya’nın Swift sisteminden çıkarılması durumunda ekonomisinin fazlaca etkileneceğini söyledi:
“Rusya’da 291 Swift üyesi var. Bunlar Merkez Bankası da dahil olmak üzere, şirketler, bankalar vs. Tüm Swift akışı içerisindeki Rusya’nın payı ise yüzde 1,5 civarında. Ve de Swift’in en fazla kullanıldığı 6’ncı ülke Rusya. Ayrıca, her yıl yaklaşık 800 milyar dolarlık transfer gerçekleşiyor. 2020’deki Rusya’nın GSYİH’i 1,5 trilyon dolar. Yani, Rusya için Swift sistemi büyük bir kazanç.”
Swift'in sahibi ve kontrolü kimde?
Swift, tek bir kurumun kendi sistemini geliştirmesini ve tekel olmasını istemeyen Amerikan ve Avrupa bankaları tarafından kurulan bir sistem. Ağ şu anda 2 binden fazla banka ve finans kuruluşunun ortak mülkiyeti konumunda.
ABD Federal Rezervi ve İngiltere Bankası da dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki büyük merkez bankalarıyla ortak olarak, Belçika Ulusal Bankası tarafından denetleniyor.
“Rusya halkının Putin’e karşı tepkisi artacak”
Ukrayna-Rusya savaşının devam etmesi halinde Rusya’nın ekonomisinin de daha fazla etkileneceğini söyleyen Dağlaroğlu, halkının Putin’e karşı güvenin de azalacağı görüşünde:
“Savaş uzarsa, finansal piyasalarda baskı artacak ve Rusya’nın parası olan ruble değer kaybedecek, enflasyon artacak. Böylelikle, Rus Merkez Bankasının daha sıkı para politikası uygulamasına neden olacak. Halk da değer kaybeden rubleyle beraber Putin’e karşı da tepkiler artacak.”
3.1ºC
Ankara
