İzmir'in Seferihisar ilçesi açıklarında 30 Ekim'de yaşanan 6,6 büyüklüğündeki depremden bu yana geçen 365 günde yaralar sarılırken yaşamını yitiren 117 kişinin acısı yüreklerden silinemedi.
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) uzmanlarının imzasını taşıyan rapora göre, 30 Ekim saat 14,51'de meydana gelen 6,6 büyüklüğündeki deprem, Kuşadası Körfezi açıklarında, Doğanbey Mahallesi'nden yaklaşık 23 kilometre güneyde Ege Denizi'nde yaşandı.
Özellikle Bayraklı ilçesini vuran depremde 117 kişi yaşamını yitirdi, 1034 kişi yaralandı.
İzmir'in tüm ilçelerini ve çevre illeri sarsan deprem, hafızalara yıkılmış binalar, enkazın altından saatler sonra kurtarılan Ayda, Elif, İnci gibi umudun simgesi haline gelen çocuklarla kazındı.
Depremin ardından hayatta kalanların umudunu ve yitirilenlerin acısını paylaşmak için Türkiye'nin her yerinden yardıma koşan gönüllüler, sivil toplum kuruluşları ve resmi kurum görevlilerinin canla başla çalışması da unutulmadı.
Enkaz altında küçük elleriyle hayata kocaman sarıldılar
İzmir'de tarifsiz acıların yaşandığı deprem bölgesi, enkaz yığınına dönen binaların altında kalan çocukların yaşam mücadelesine de tanıklık etti. Arama kurtarma ekiplerinin depremin hemen ardından yıkılan binaların enkazında geceli gündüzlü gerçekleştirdiği özverili çalışmayla 3 yaşlarındaki Ayda Gezgin ve Elif Perinçek, 14 yaşındaki İdil Şirin, 16 yaşındaki İnci Okan ve 15 yaşındaki Günay Özışık, depremden saatler sonra beton blokların arasından gün ışığına çıkarıldı.
Enkaz yığınına dönen Doğanlar Apartmanı'ndan depremden 65 saat sonra çıkarılan Elif Perinçek, hem kurtarma ekiplerinin hem de tüm Türkiye'nin umudunu yeniden tazeledi. Arama kurtarma ekiplerinin tozlar içinde bulduğu ve küçük bir göz hareketinden yaşadığını anladığı Elif, yeniden ışığa kavuştuğunda kurtarıcılarının parmaklarına küçük elleriyle sıkı sıkı sarıldı.
Rıza Bey Apartmanı'nın enkazından 91 saat sonra çıkarılan Ayda Gezgin'e ise doktorlar daha beton blokların arasında kurtarılması beklerken müdahalede bulundu. Alkışlar ve gözyaşlarıyla enkazdan alınan minik Ayda, Ege Üniversitesi Çocuk Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesinde tedavi altına alındı. Ayda'nın enkazdan çıkarılırken çağırdığı annesi Fidan Gezgin ise depremde hayatını kaybetti.
Emrah Apartmanı'nın enkazından 58 saat sonra 14 yaşındaki İdil Şirin'in kurtarılmasıyla da büyük sevinç yaşandı. Rıza Bey Apartmanı'nın yığınları altından 17 saat sonra çıkarılan 16 yaşındaki İnci Okan, yaşama tutunanlar arasındaki yerini aldı. Doğanlar Apartmanı'nın enkazından 10 saat sonra çıkarılan 15 yaşındaki Günay Özışık ise kurtarılmayı beklerken çektiği cep telefonu görüntüleri ve yaşama azmi ile gündeme geldi.
Türkiye seferber oldu
Türkiye, İzmir'de yaşanan depremin ardından yaraların hızla sarılması için seferber oldu. Devletin bölgede yürüttüğü yoğun çalışmaların yanı sıra depremzedeler için ülkenin dört bir yanından yapılan yardımlar İzmir'e ulaştırıldı.
Deprem sonrasında Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının (AFAD) koordinasyonunda, arama kurtarma faaliyetlerinden binalardaki hasar tespit çalışmalarına, depremzedelerin acil ihtiyaçlarının giderilmesinden psikososyal desteğe uzanan uygulamalar hızla devreye alındı.
Ulusal, il ve ilçe düzeyinde hangi çalışmaların yürütüleceği, hangi kurumların ne gibi görevleri üstleneceğinin tek tek belirlendiği Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) ışığında bakanlıklar ve ilgili kuruluşların tamamı, depremin ilk dakikalarından itibaren vatandaşların yardımına koştu.
AFAD, AKUT, Jandarma Arama ve Kurtarma timleri, sivil toplum kuruluşları ve belediyelerden ekiplerin yer aldığı 7 binin üzerinde görevli, gece gündüz enkaz altındaki vatandaşları kurtarmak için adeta zamanla yarıştı.
Türk Kızılay tarafından acil barınma ihtiyacının karşılanabilmesi amacıyla geçici barınma merkezleri oluşturuldu ve hemen sıcak yemek dağıtımına başlandı.
Geçici barınma merkezleri kuruldu
AFAD verilerine göre, depremzedelerin geçici barınma ihtiyacının karşılanması için 3 bin 20 çadır kuruldu. AFAD koordinasyonunda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Karayolları ve Devlet Su İşleri ekiplerinin katılımıyla Bayraklı'daki Haydar Aliyev Caddesi'nde kurulumuna başlanan 493 konteynerlik yaşam alanı, 26 Kasım'da hizmete girdi.
Konteyner kentin bir sokağına Rıza Bey Apartmanı enkazından 91 saat sonra kurtarılan Ayda'nın, bir sokağına da Doğanlar Apartmanı enkazından 65 sonra çıkarılan Elif'in isimleri verildi.
Hasar tespitleri yapıldı ve inşaat projeleri başlatıldı
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünce kent genelinde 930 personel tarafından 215 bin binada gerçekleştirilen hasar tespit çalışması hızlıca tamamlandı.
İzmir'de 679 bina üzerindeki 3 bin 828 bağımsız bölüm ağır hasarlı, 789 binadaki 9 bin 117 bağımsız bölüm ise orta hasarlı olarak tespit edildi.
Bayraklı ilçesindeki 7 alanda, aralarında depremde yıkılan binaların da bulunduğu yerler için Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından yapım ihalesi gerçekleştirildi.
İzmir'de 22 Şubat'ta düzenlenen törenle 7 proje bölgesinde 1444 konut ile 208 dükkanın ve Bayraklı Şehir Hastanesinin yanında bulunan rezerv alanındaki proje bölgesinin ilk etabı olan 397 konutun temeli atıldı.
Bayraklı Şehir Hastanesi yanındaki 375 hektarlık rezerv alanda ilk etapta zemin artı dört ve zemin artı beş kat olmak üzere yapımına başlanan 34 blokun kaba inşaatı tamamlandı.
Rezerv alana TOKİ tarafından 8 bin 100 konutun inşa edilmesi planlanırken, yapılan ihalelerle 8 etapta 3 bin 640 konutun yapımı devam ediyor.
Grafik: M. Furkan Terzi