17 Ağustos 1999'da saat 03.02'de 7,4 büyüklüğünde meydana gelen ve 45 saniye süren Marmara Depremi, Kocaeli, Sakarya, İstanbul, Düzce ve Yalova'da yıkıma yol açtı.
Depremde 17 bin 480 kişi hayatını kaybetti, 43 bin 953 kişi yaralandı.
Yaklaşık 200 bin kişinin evsiz kaldığı, 66 bin 441 konut ve 10 bin 901 iş yerinin yıkıldığı depremden 16 milyona yakın kişi değişik düzeylerde etkilendi.
285 bin 211 konut ve 42 bin 902 iş yerinde hasar tespit edildi.
İstanbul'da en fazla hasar Avcılar'daydı
Marmara Depremi'nde İstanbul'da 454 kişi yaşamını yitirdi. Yalova, Düzce ve Gölcük'ten kentteki hastanelere getirilen yaralılardan hayatını kaybedenlerle bu sayı 981'e çıktı.
İstanbul'da 1880 kişinin yaralandığı depremde, 41 bine yakın konut ve iş yerinde hasar oluştu, 18 bin 162 konut orta ve ağır şiddetteki hasar yüzünden oturulamaz hale geldi.
İlde 3 bin 171 okuldan 820'si hasar gördü. Bunlardan 118'inde orta, 13'ünde ağır hasar belirlendi. İstanbul'daki 10 bine yakın kamu binasının 1137'sinde az, 387'sinde orta, 37'sinde ise ağır hasar oluştu.
Depremden İstanbul'da en çok Avcılar zarar görürken, ilçede 270 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi de yaralandı. 1823 konut ve 326 iş yerinin yıkıldığı ya da ağır hasar gördüğü ilçede, 5 bin 106 konut ve 872 iş yerinde orta hasar, 3 bin 685 konut ve 461 iş yerinde de hafif hasar meydana geldi.
Gölcük depremin merkez üssüydü
Deprem, yıkıcı sonuçlarıyla Türkiye’yi yasa boğdu. On binlerce insan yaşamını yitirdi, yaralandı ve sakat kaldı. Evler yıkıldı, mahalleler enkaza, şehirler harabeye döndü.
En fazla can kaybı yaklaşık 4 bin 500 kişi ile Gölcük'te oldu. Türkiye'nin sanayi, tarım ve turizm sektörlerinde öne çıkan bölgesinde yıkım büyüktü.
Depremin ardından Marmara Denizi'nin yükselmesiyle kıyı şeridi yaklaşık 50 metre denizin içinde kaldı. 2,5 metre derinlik oluştu, Gölcük sular altında kaldı.
Kocaeli'nin Gölcük ilçesinde Kavaklı Sahili'ndeki Deprem Anıtı önünde Marmara Depremi'nin 24. yılı dolayısıyla düzenlenen anma etkinliğinde, depremin yaşandığı saat olan 03.02'de saygı duruşunda bulunulup, depremde yaşamını yitirenler için dua edildi.
Felaket nedeniyle düzenlenen anma programında konuşan Dışişleri Bakan Yardımcısı Yasin Ekrem Serim, 17 Ağustos'ta yaşanan büyük yıkımın ardından Gölcük ve diğer ilçelerin güçlü bir şekilde ayağa kalktığını görmekten dolayı memnuniyet duyduklarını söyledi.
Yalova derin karanlığa gömüldü
Yalova derin karanlığa gömüldü. Sabahın ilk ışıklarıyla acı tablo ortaya çıktı. Enkaz altındakilerin kurtarılması için son ana kadar mücadele edildi.
Yalova'da 2 bin 504 kişi hayatını kaybetti. 4 bin 505 kişi yaralandı.
Aradan 24 yıl geçti. Şehirde kalıcı konutlar inşa edildi. Yapı stokunu güçlendirme çalışmaları ise sürüyor. Yalova'da 3 noktada kalıcı konutlar yapıldı. Paşaköy, Çalıca ve Subaşı'ndaki konutların inşaatı 2002'de tamamlandı.
Yalova Belediye Başkanı Mustafa Tutuk, "1999 Marmara Depremi’nden sonra Yalova'nın yüzde 65'i kentsel dönüşüme girmiş vaziyette, yüzde 35'i 24 yıl geçmesine rağmen hala kentsel dönüşüme sokamadık. Bunun sebebi Mülkiyet Kanunu'ndan kaynaklı. 5 ve 6 katların imarının 4 kata düşmesiydi. Fakat biz 2023 yılında aldığımız Meclis kararıyla artık 6 katlı ve 5 katlı binaları kentsel dönüşüme soktuğumuz zaman 5 ve 6 kat imarı veriyoruz" sözleriyle çalışmaları anlattı.
Yaralar sarıldı
Bakanlıklar ile TOKİ ve diğer kurumların iş birliğinde yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarıyla depremin yaraları büyük oranda sarıldı.
Marmara Depremi'nde yıkımın yaşandığı kentlerde, TOKİ, belediye ve özel sektör tarafından deprem yönetmeliğine uygun binlerce yeni konut inşa edildi.
Başta okullar ve hastaneler gibi kamu binaları olmak üzere hafif hasarlı binalar depreme karşı güçlendirildi.
Bazı illerde depremzedeler, kalıcı konutların yapım sürecinde kurulan prefabrike evlerde hayatını sürdürdü.
Kocaeli'de depremin izleri silindi
Binlerce insanın yaşamını yitirdiği, ev ve iş yerinin yıkıldığı Kocaeli, 24 yılın ardından facianın acı izlerinden uzak bir görüntü ortaya koyuyor.
Depremde en ağır yıkımın yaşandığı kent olan Kocaeli'de deprem yönetmeliğine uygun binlerce yeni konut yapıldı.
Sismolojik İzleme ve Deprem Eğitim Merkezinde deprem anı ve sonrasında yapılması gerekenler konusunda verilen eğitimlerden şimdiye kadar yaklaşık 95 bin kişi faydalandı.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Gebze Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü iş birliğiyle hazırlanan "Kocaeli İli Afet Zararlarının Azaltılmasında Akıllı Kent Uygulaması Projesi" kapsamında "acil müdahale" ve "erken uyarı" sistemi kurulması için çalışmalar devam ediyor.
İmzalanan protokolün ardından Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından işletilen 31 deprem istasyonunun yanına AFAD tarafından 10 istasyon daha kuruldu.
Kocaeli'de farklı noktalara kurulan 41 deprem kayıt istasyonundan elde edilen verilerle deprem haritaları ve master planlar hazırlanıyor, riskli alanlar izleniyor.