Merkel’in, Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) 15 Temmuz darbe girişiminden sonra Türkiye'ye ilk ziyareti ayrı bir önem taşıyor.
Temasları kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabul edilecek Merkel'in Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne giderek darbe girişimi sırasında bombalanan kısımları da ziyaret etmesi bekleniyor.
Başbakan Binali Yıldırım ile bir araya gelecek olan Angela Merkel'in gündeminin başında 2016’da Türkiye’ye yaptığı üç ziyarette olduğu gibi sığınmacı krizinin çözümü yer alıyor.
Merkel için geçen yıl AB ile Türkiye arasında imzalanan sığınmacı anlaşmasının yürürlükte kalması büyük önem taşıyor.
Almanya’da eylül ayında yapılacak genel seçimler öncesinde sığınmacı krizinde bir sorun yaşamak istemeyen Merkel, AB’nin dış sınırlarını korumak ve insan kaçakçılarıyla mücadelede bu anlaşmayı önemli görüyor.
Söz konusu anlaşmanın geçen yılı mart ayında yürürlüğe girmesinin ardından Avrupa’ya giden sığınmacı sayısında ciddi bir düşüş görüldü. Almanya’ya 2015’te 890 bin sığınmacı giriş yaparken bu sayı 2016’da 280 bin olarak tespit edildi.
Türkiye tarafı ise AB ile yapılan anlaşmada yer alan mali yükümlülükler ve Türk vatandaşlarına vize serbestisi getirilmesi gibi konularda AB’nin taahhütlerini yerine getirmediğini ifade ediyor.
Teröre karşı ortak mücadele
Almanya Başbakanı Merkel’in ziyaretinde bir diğer önemli konunun terörle mücadelede işbirliği olması bekleniyor. Türkiye Almanya'dan terör örgütleri PKK ve FETÖ’nün ülkedeki faaliyetlerinin üzerine gitmesini bekliyor.
PKK’nın propaganda ve mali faaliyetlerinin engellenmesini isteyen Türkiye 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Almanya’ya kaçan FETÖ üyelerinin iadesini talep ediyor.
Başbakan Merkel’in temaslarında NATO üslerinde görev yapan ve darbe girişiminden sonra Almanya’ya iltica talebinde bulunan askerlerin durumunun gündeme gelmesi bekleniyor.
Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Almanya’nın bu konuyu çok dikkatli değerlendirmesini ve kesinlikle bu başvuruları kabul etmemesi gerektiğini ifade etmişti.
Ziyarette Almanya’nın İncirlik Üssü’nde Alman askerleri için yatırım yapma talebinin de masada olacağı ifade ediliyor.
DEAŞ’e karşı uluslararası koalisyonda Irak ve Suriye üzerinde Tornadolar ile keşif uçuşları yapan Almanya, İncirlik Üssü’nde uçuş pisti ve operasyonlarda kullanılacak geçici bir karargah kurulması için Türkiye’den izin istiyor.
Ziyarette ayrıca Suriye ve bölgesel sorunlar ile ikili ilişkilerin yanı sıra ekonomi ve ticari ilişkilerin daha da geliştirilmesi konularının ele alınması bekleniyor.
Merkel, Almanya-Türkiye ilişkilerinde bazı konuların gerilime sebep olmasına ve Alman kamuoyunda bu ziyaret ile ilgili yapılan eleştirilere rağmen iki ülke arasındaki diyaloğu sürdürmeyi hedefliyor.
Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert de ziyarete ilişkin “Bu çalışma ziyareti, bizim düşüncemize göre Türkiye gibi NATO müttefiki ve AB'nin çok önemli bir komşusuyla daimi irtibatta kalabilmek açısından önemli” açıklamasını yapmıştı.
Alman kamuoyunda bu ziyaretin Türkiye’de yapılacak referandum öncesine denk gelmesinden dolayı Merkel’e yönelik eleştiriler geldi.
Buna sert tepki gösteren Seibert, “Bunlar bir başbakanın seyahat planlarının nasıl oluşturulduğu yönünde anlamsız düşünceler. Ziyareti, Türkiye'de yapılacak referandumdan dolayı başbakanın bu konuda bir tutum aldığı şeklindeki düşüncelerle irtibatlandırmak saçmalık. Bu tür düşünceler Başbakan'a yabancıdır." ifadesini kullandı.
Almanya ile Türkiye arasında yaşanan gelişmelerden dolayı geçen yıl ilişkilerde çalkantılı bir dönem yaşandı.
Başbakan Merkel 2015 Ekim ayı ile 2016 Mayıs ayları arasında Türkiye’yi 5 kez ziyaret etmiş ve Almam kamuoyu baskısına rağmen özellikle sığınmacı krizinde pragmatik politika izleyerek AB ile Türkiye arasında sığınmacı anlaşması imzalanmıştı.
Almanya’da Jan Böhmermann'nın mart ayında bir televizyon kanalında yayınlanan programında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türk halkına yönelik hakaret içeren şiiri nedeniyle gerilen ikili ilişkiler haziran ayında Federal Meclis’te 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarını içeren karar tasarısının kabul edilmesiyle zedelenmişti.
Türkiye Berlin Büyükelçisini istişareler için geri çekmiş ve iki ülke arasında üst düzey görüşmeler durmuştu.
15 Temmuz FETÖ darbe girişimine Alman siyasetçilerinin yetersiz tepki göstermesi Almanya’daki Türkleri hayal kırıklığına uğratırken Alman mahkemesinin darbeye karşı yapılan bir mitingde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın telekonferans yoluyla vatandaşlara hitap etmesinin engellenmesi de Almanya’nın çifte standardını ortaya koymuştu.
Başbakan Merkel’in bir televizyon programında “Bizim darbeyi kınamamızın doğru ve önemli olduğuna inanıyorum. Türkiye yönetimi de bunu haklı olarak bekliyor. Düşünün biz burada Alman Federal Meclis’in alanındayız ve bizim kendi ordumuz Meclis’i bombalasa” şeklinde açıklama yapması ve ardından Alman hükümetinin Federal Meclis’te Ermeni iddialarına ilişkin kabul edilen kararın hukuki bağlayıcılığı olmadığını ifade etmesiyle iki ülke arasında ilişkilerın tekrar yumuşamasına yol açmıştı.
Türkiye’de hakkında yakalama kararı bulunan Cumhuriyet gazetesinin eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar’a Almanya’nın geçici pasaport vermesi ve Almanya Adalet Bakanı Heiko Maas'ın FETÖ soruşturması kapsamında görevlerinden el çektirilen ve Türkiye'ye dönmeyen askeri ataşe ve diplomatik personelin iadelerine ilişkin konunun gündemlerinde olmadığını ifade etmesi ilişkileri tekrar gerdi.
Merkel’in yarın Ankara'ya yapacağı ziyaretin bu gerginliği düşürüp düşüremeyeceği Alman basınında da merak konusu oluyor. AA