1915-1919 yılları arasında Doğu Anadolu’da başlayan Ermeni isyanı katliama dönüştü. Kadın, yaşlı, çocuk demeden binlerce masumu öldürdüler. Vahşetin izleri ise toplu mezarlarla ortaya çıktı.
Ermeniler uğradıkları her köye zulüm ve gözyaşı götürdü
Ruslar tarafından işgal edilen Erzurum, o kentlerden biri. Ermeni çeteleri, Erzurum'da en vahşi katliamlarda birini şimdiki adı Ortabahçe olan Cinis köyünde yaptı. Bir camiye doldurulan tam 587 masum, yakılarak şehit edildi. O katliamda yakınlarını kaybedenlerden biri Abdurrahman Zeynal.
"Dışarıda camışların üzerine mandaların bezir yağı döküyorlar. Onları tutuşturarak caminin içerisine atıyorlar. Camide alevlerin içerisinde kalan 587 Müslüman Türk ki bunlardan biri de benim dedemdir, şehit oluyorlar."
Yanıkdere'ye, Alaca'ya, uğradıkları her köye zulüm ve gözyaşı götürdü Ermeniler.
Abdurrahman Zeynal, "Buradan Tazegül köyüne gidiyorlar, 58 kişiyi de orada şehit ediyorlar, Alaca köyüne gidiyorlar, 274 kişiyi orada şehit ediyorlar. Erzurum'da 12 bin 300'ün üzerinde bir Müslüman'ı bir gecede katliama uğratmış oluyorlar" sözleriyle o zulmü anlattı.
Babasından dinlediklerini hüzünle anlattı
Zulüm gören kentlerden biri de Kars. Dini değerleri hiçe sayan Ermeniler, 286 kişiyi Ulu Cami'ne toplayarak yaktı. Vahşet, Büyük Çatma ve Küçük Çatma köylerinde de devam etti. Yaşı ilerleyen Nazlı Nebioğlugil, babasından dinlediklerini hüzünle anlatıyor.
"Başka yerden gelmiş kırmışlar, öyle kırmış ki hiç Müslüman kalmamış. Pergit'te olmayanlar dışarıda selamette kalmış. Köyde olanları bütün Ermeniler kırmış."
Şehit yakınları "Ermeni Soykırımı" iddialarına tepkili
Ermeniler Iğdır'da da savunmasız halkı hedef aldı. Yüzlerce masumu acımasızca şehit ettiler. Muş'ta ise yaşlı, kadın ve çocuk 2 bin 800 kişiyi katlettiler. Van'ı adeta ateşe veren caniler, birçok köyde katliam yaptı.
Ermeni mezaliminde katledilen çoğu çocuk kadın ve yaşlı 2 bin 500 Müslüman Türk anısına Zeve Şehitliği yapıldı. Şehitlerin aziz hatırası asırlarca burada yaşatılmaya devam edecek.
Bunca vahşet ve acı yaşayan şehit yakınları "Ermeni Soykırımı" iddialarına tepkili. Resmi kayıtlara göre Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da Ermeniler tarafından şehit edilenlerin sayısı 519 bin.
Haber: Mıustafa Birdir, Hümeyra Pardeli
Kamera: Ahmet Öztürk, Zafer Kumru