İş Mahkemeleri Kanunu'nun TBMM'de kabul edilerek, yürürlüğe girmesinin ardından işçi-işveren uyuşmazlıklarında dava açmadan önce zorunlu hale getirilen arabuluculuk uygulaması bugün başladı.
Başvurular, Türkiye genelinde 108 adliyede kurulan arabuluculuk büroları ile büroların olmadığı yerlerde Sulh Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlükleri tarafından alındı. Başvurularda, herhangi bir ücret talep edilmedi.
Uygulamanın ilk gününde 588 uyuşmazlık, arabuluculuğa taşındı. Söz konusu uyuşmazlıklar, tarafların bir araya gelmesiyle yapılacak görüşmelerin ardından çözüme kavuşturulacak.
İşçi ve işveren, dava açmadan önce arabulucuya başvuracak. Başvurularda, yargı gideri, harç, tanık, bilirkişi ücreti gibi bir ödeme yapma zorunluluğu bulunmayacak.
Görüşmeler 3 hafta içinde tamamlanacak
Arabuluculuk görüşmeleri 3 hafta içerisinde tamamlanacak. Zorunlu durumlarda arabulucu tarafından bu süre en fazla bir hafta daha uzatılabilecek. Böylece, işçi-işveren uyuşmazlıklarında uzun yıllar süren mahkeme süreçleri sona erecek.
Tarafların anlaşamaması durumunda ilk 2 saatlik arabuluculuk ücreti Adalet Bakanlığı tarafından karşılanacak. Anlaşma sağlanması halinde ise arabuluculuk hizmeti karşılığında anlaşılan miktarın yüzde 3'ünü bir taraf, yüzde 3'ünü diğer taraf ödeyecek. Ücretin tamamını taraflardan biri de karşılayabilecek.
Arabuluculuk görüşmeleri gizli yapılacak, işçi ve işverenin kendi aralarında yaptığı anlaşma, sözleşme metninde gizli kalacak. Arabulucu da bu gizliliğe uyacak.
Taraflar anlaştığında arabulucu anlaşma metni hazırlayacak, anlaşılan hususlarla ilgili bir daha dava açılamayacak. Böylece sorun tamamen çözülecek.
Dava açma hakkı bulunuyor
Uyuşmazlıklara ilişkin arabuluculuk görüşmelerinin ilk oturumuna katılmak zorunlu olacak. Geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmayan taraf, son tutanakta belirtilecek ve bu taraf, davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulacak. Ayrıca bu taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmeyecek.
Her iki tarafın da ilk toplantıya katılmaması sebebiyle sona eren arabuluculuk faaliyeti üzerine açılacak davalarda tarafların yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılacak.
Görüşmeler sonrası anlaşma sağlanamaması durumunda ise taraflar mahkemelere dava açabilecek.
Uygulama kapsamında, işe iade davaları dahil olmak üzere bireysel iş uyuşmazlıkları, alacak ya da tazminat talepleri, kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti, kötü niyet tazminatı gibi konular yer alıyor.
Kaynak: AA