Brezilya'daki bilim insanları, Ocak 2021'de 2 kişiye aynı anda 2 tip koronavirüs bulaştığını, bunlardan birinin Gamma adı verilen endişe verici bir varyant olduğunu duyurdu.
Belçika'da da uzmanların takip ettiği "2 endişe verici varyant"ın bulaştığı 90 yaşındaki bir kadından alınan numuneler üzerinde yapılan laboratuvar testleri, kadının Alfa ve Beta varyantlarına aynı anda yakalandığını ortaya çıkardı.
Peki, 2 varyant kişilere nasıl etki ediyor? Aşının bu durum üzerindeki önemi nedir? İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek ile konuştuk.
"Türkiye’de böyle bir durumla karşılaşılmadı"
Prof. Dr. Tufan Tükek, aşılı kişilerde 2 varyantın bir araya gelerek enfeksiyon yapma ihtimalinin sıfıra yakın olduğunu vurguluyor.
"Bu durum, özellikle Hindistan, İngiltere, Güney Amerika ve Güney Afrika’da görüldü. Bu ülkelerde de çok yoğun değil. Türkiye’de böyle bir durumla da karşılaşılmadı. Antikor oluşumu varyanta bağlı olarak meydana geliyor. İkinci bir varyantta her an enfeksiyon yapabiliyor. Bu birlikte enfeksiyon gibi oluyor aslında. Bir varyantla enfekte olduğunuzda sizde oluşan antikor ona karşı koruyucu olmadığı için diğer varyantla da enfekte olabiliyorsunuz. Bunun örnekleri var."
"2 varyanta aynı anda yakalanmak 2 sonuç doğuruyor. Birincisi, hastalık daha mı ağırlaşıyor? İkincisi, bu iki varyant aynı kişide bir araya geldiğinde, birbirlerine genetik bir transfer yaparak yani RNA transferi yapmak suretiyle farklı ve korkutucu bir varyant oluşturur mu? Bazı durumlarda, 2 varyant aynı kişide enfeksiyon yaptığında farklı bir virüs oluşturabiliyor. Geçen sene en çok bunun üzerinde duruyorduk ki en çok korktuğumuz buydu. Ancak varyantların birleşmesinden ortaya farklı ve tehlikeli bir varyant çıkmadı.”
"Aşıyla oluşan bağışıklık daha güçlü"
Prof. Dr. Tükek, aşıyla oluşan bağışıklığın daha güçlü olduğu, aşının bir araya gelen varyantlardan da koruduğunun altını çiziyor.
"Her enfekte kişide antikor oluşmuyor. Zaten bir kere enfeksiyon geçiren tekrar geçirebiliyor. Biz doğal yollarla enfeksiyon geçirenlerdeki bağışıklığın çok kalıcı olmadığını biliyoruz. Dolayısıyla aşıyla oluşan bağışıklık daha güçlü. Virüsü geçirenlere de bir süre sonra aşıyı da bunun için öneriyoruz"
Aşının sağlamış olduğu antikor düzeyinin daha güçlü ve koruyucu olduğunu ifade eden Tükek, aşıların mevcuttaki varyantlara karşı etkili olduğu gösterilirse, 2 varyant aynı kişide görülse de etkili olacağı görüşünde:
"Aşılı kişilerde zaten 2 varyantın aynı anda enfeksiyon yapma ihtimali çok düşük. Muhtemelen olan kişiler de aşılı değildir. Antikorunuz yoksa yani aşı olmadıysanız 2 farklı varyant vücudunuzda etkili olacaktır. Ama aşınızı olur ve antikorunuzu yüksek tutarsanız bu virüsleri vücudunuza girmesini engellersiniz."