Ticaret Bakanı Ömer Bolat, TRT Haber canlı yayınında Türkiye'den, Filistin'e saldırılarını sürdüren İsrail'e yönelik ihracat kısıtlaması kararına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Bakan Bolat'ın açıklamalarından satır başları şu şekilde:
7 Ekim'deki olaylardan sonra İsrail'in havadan ve karadan masum sivil halka karşı başlattığı katliam karşısında hükümet olarak en başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere gerek ikili temaslarda gerek uluslararası ilişkilerde, uluslararası zirvelerde ve her platformda Türkiye olarak bu saldırıların durdurulması ve ateşkes için büyük çabalar sarfedildi. Hala da devam ediyor. Gerek G20 Zirvesi gerek İİT Zirvesi bütün zirvelerde en yüksek ve en güçlü muhalefeti sergileyen ve orada İsrail'e topyekün bir direnme ve artık saldırıların durdurulması çabalarının öncülüğünü başta Cumhurbaşkanımız ve Dışişleri Bakanlığımız olmak üzere Türk hükümeti yapmıştır.
Bu çerçevede zaman ilerledikçe ateşkes çabaları, BMGK'da alınan karar tasarıları en son 2 hafta önce BMGK'nin İsrail'i ateşkese çağıran kararı ki nihayet ABD de bunu veto etmedi. Bu çabalar, Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'nda ihtiyati tedbir kararı alması gibi çabalar sonuç vermedi.
Olayın ticaret boyutuna gelince dünyada BM nezdinde veya başka bir platformda maalesef İsrail'e karşı toplu ya da bireysel bir ambargo kararı alınmadı. Başkalarını beklemeden tam 42 bin ton yardım malzemesini Gazze'ye ulaştırmayı başardık. Bütün dünyada Gazze'ye en çok yardım ulaştıran iki ülkeden biri Türkiye oldu.
Dünyada Türkiye, İsrail'e ilk ambargoyu uygulayan ülke oldu. İsrail'in Türkiye'nin yardım çalışmalarına karşılık vermemesi bizim açımızdan sabır taşını çatlattı. En son Ürdün üzerinden havadan yardım girişimimize engel olundu.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Gazze’ye yapılan insani yardımların artması konusunda Türkiye öncülük etti. Bugüne kadar toplam 42 bin ton yardım malzemesini Gazze’ye ulaştırmayı başardık. Dünya’da, Gazze’ye en çok yardım ulaştıran iki ülkeden biri Türkiye olarak tescillendi. pic.twitter.com/BnKMpxziKt
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) April 9, 2024
İsrail'e ihracat kısıtlaması
Uluslararası kamuoyuna bir işaret fişeği olması amacıyla bizden İsrail'e giden ihracatı özellikle önemli kalemlere geçici olarak sınırlandırma getirdik. Bunu yaparken herhangi bir kaybı önemsemedik. Bizim için önemli olan Gazzelilere zulmün sona erdirilmesi. Tespit ettiğimiz ürünler İsrail açısından önemli ürünler.
Filistin ile yaptığımız her ticaret mutlaka İsrail gümrüklerinden, limanlarından geçiyor. Varış yeri olarak da İsrail yazıyor. Çıktığı yer olarak da yine İsrail yazıyor. Bugün o geniş Filistin toprakları ki içinde İsrail de var Ramallah'taki Filistin hükümeti de var, Doğu Kudüs de var Gazze de var. Burada toplam 7 milyon 185 bin İsrailli yaşıyor. Buna karşılık 8 milyon Müslüman Filistinli yaşıyor. Bu 8 milyonun 2 milyon 65 bini kendileri İsrail pasaportu taşıyan Müslüman Filistinliler. Orada yaşıyorlar, şirketleri var ve ticaretlerini oradan yönetiyorlar. Filistinli ya da Yahudi tüccarlar arasında birbirleriyle olan ticaretleri, alım satımlar kendi içinde milli malmış gibi iç ticaret şeklinde yapılabilmekte.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat: İsrail’in, BMGK’nın kararlarını uygulamamakta diretmesi ve Türkiye’nin yardım çabalarına izin vermemesi bizim açımızdan sabır taşını çatlattı. Devletin ilgili organları bir araya geldi ve 54 başlıkta ürünlerin ihracatına geçici bir sınırlama getirdik. pic.twitter.com/W1RLadWfEd
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) April 9, 2024
Kimi Filistinli tüccarlar diyelim Türkiye'den gelen malı indirdikten sonra ki kendisinin İsrail isimli şirketi var. Bunu milli mal haline getirip iç ticaret şeklinde Batı Şeria'ya veya Gazze'ye Doğu Kudüs'e geçirebilmekte. Dolayısıyla yapılan ticaretin salt anlamda direk İsrailli Yahudi tüccarla ya da Filistinli tüccarla yapılabilmesi noktasına kesin bir ayrım yok, ayırt edilemiyor. Mal İsrail gümrüğünden geçtikten sonra ne tarafa gidebileceği değişebiliyor. Bazen de İsrailli tüccarlar alıyor malı, bu malı getirdikten sonra oradaki 8 milyon Filistinliye satıyor. Böylesine karmaşık bir yapı var. O nedenle biz başından beri hükümet olarak bu noktada dikkat ettik. Filistinli kardeşlerimizin ticaretinin, alım satımlarının zarar görmemesi, ihtiyaçlarının karşılanması noktasında.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Bugün Filistinli mevkidaşlarım ile telefon görüşmeleri yaptım. Bu karardan etkileneceklerdir ama ‘biz Türkiye’nin kararının arkasındayız’ dediler ve şükranlarını ilettiler. pic.twitter.com/BqpHg6qeGk
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) April 9, 2024
Bugün Filistin Ekonomi Bakanı Muhammed el-Amur ile görüştüm. Kendisi bugüne kadar gösterilen destek nedeniyle Türkiye'ye ve Cumhurbaşkanımıza şükran duyduklarını söyledi. Bu kararla Türkiye'den Filistin tarafına ticaretin de etkilenebilecek olmasına karşın, bu kararın asıl hedefinin İsrail'in saldırganlığını durdurma, acil ateşkes ve Gazze'ye insani yardım konvoylarının geçişini sağlamanın hedeflendiğinin farkında olduklarını dile getirdiler ve bundan dolayı teşekkürlerini belirttiler.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Ürünler seçilirken şu an için temel ihtiyaç ürünleri kapsam dışı bırakıldı. Gelişmelere göre devletin ilgili kurumları değerlendirmeleri yaparlar ve Ticaret Bakanlığı olarak bunları kamuoyu ile paylaşırız. pic.twitter.com/OmyE9vBLoL
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) April 9, 2024
İsrail'in dezenformasyon çabası
Etrafta dolaşan yalan yanlış haberlerin kaynağının İsrail istihbaratı olduğunu tespit ettik. Türkiye'nin Gazze'ye sahip çıkmasını itibarsızlaştırmak istiyorlar. Bugüne kadar Gazze ile ilgili çalışmalar hep devam etti.
Gıda, tıbbi ürünler, ilaç, mutfak eşyası, konfeksiyon gibi insanların temel ihtiyaçları kapsam dışı bırakıldı. Gelişmelere göre bu ürünlerle ilgili de karar verilebilir. Devletin ilgili kurumları değerlendirmeleri yaparlar ve Ticaret Bakanlığı olarak bunları biz ya da Dışişleri Bakanlığımız kamuoyuyla paylaşırız.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Ürünler seçilirken şu an için temel ihtiyaç ürünleri kapsam dışı bırakıldı. Gelişmelere göre devletin ilgili kurumları değerlendirmeleri yaparlar ve Ticaret Bakanlığı olarak bunları kamuoyu ile paylaşırız. pic.twitter.com/OmyE9vBLoL
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) April 9, 2024
Bu ticaretler ağırlıklı olarak özel şirketler ve yabancı yatırımcı şirketler tarafından yapılan işlemlerdi. Ticaret Bakanlığı ticaret yapan bir kuruluş değildir. Burada çok önemli bir şey söylemek istiyorum. Bugün üzülerek gördüm bir jet yakıt konusu gördüm. Sanki İsrail askerlerine yakıt satılıyormuş gibi büyük bir iftira gördük.
Türkiye'de uçak yakıtı satan iki özel akaryakıt şirketi var. İsrail'den Türkiye'ye çok sayıda turist geldi. Sivil uçuşlar bir müddet devam etti. Uçuşlar, birkaç ay önce iptal edildi. İsrail'e satılan yakıt, İsrail'in turist getiren hava yolu şirketlerinin uçaklarına satılan yakıttır. Türkiye'ye geliyorlar, benzini dönüş için alıyorlar. Bu, Türkiye'nin ihracatı gibi yazılıyor.
Jet yakıtı iddiası büyük bir iftiradır. Vatandaşlarımız, siyaset istismarcılığı anlamında yapılan bu iftiralara kanmasın. Filistin davasına en büyük hizmetleri yapan Sayın Cumhurbaşkanı'mıza, hükümetlerine, devlet yöneticilerine karşı iftirayı yapmak, günahların en büyüdüğüdür.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Yalan yanlış haberlerin kaynağının İsrail istihbaratı olduğunu tespit ettik. pic.twitter.com/JZXyZ1I4V9
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) April 9, 2024
Türkiye'den bugüne kadar toplam 42 bin ton yardım malzemesini Gazze'ye ulaştırmayı başardık. Dünya'da, Gazze'ye en çok yardım ulaştıran iki ülkeden biri Türkiye olarak tescillendi. Kanallar açık olsa çok daha fazlasını, içeriye sevk edeceğiz. Bu anlamda hiçbir eksiğimiz yok. Ümidimiz ve beklentimiz İsrail'in bir an önce ateşkes yapması.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Jet yakıtı iddiası büyük bir iftiradır. Vatandaşlarımız, siyaset istismarcılığı anlamında yapılan bu iftiralara kanmasın. pic.twitter.com/7G5f3luPmw
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) April 9, 2024