Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Belçika'nın başkenti Brüksel'de iki gün süren NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ardından Türkiye'nin NATO nezdindeki Daimi Temsilciliğinde Türk basın mensuplarıyla bir araya geldi ve temaslarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
ABD Dışişleri Bakanının Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey'nin Astana sürecinin sonuç vermediğine yönelik açıklaması hakkında Çavuşoğlu, ateşkesin korunması ve siyasi çözüm sürecinin Astana'daki görüşmeler sayesinde devam edebildiğine işaret etti.
Çavuşoğlu, Jeffrey'nin çalışma grubu toplantısı için Türkiye'de olacağını belirterek, Jeffrey'nin açıklaması hakkında, "Çok talihsiz bir açıklamadır. Jeffrey’nin kendi düşüncesi olduğunu zannetmiyorum. Konu, çalışma grubu toplantısında da gündeme gelecektir." değerlendirmesini yaptı.
"F-35'de sorun istemiyoruz"
Çavuşoğlu, Müşterek Taaruz Uçağı (F-35) projesi hakkındaki bir soru üzerine, konunun ABD Başkanı Donald Trump ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında Arjantin'de düzenlen G-20 Zirvesi'nde gündeme geldiğini ifade etti.
"Trump ile Cumhurbaşkanımız G20'de görüştü. Trump kendisi konuyu açtı. Hiçbir problem yaşanmasını istemiyoruz." diyen Çavuşoğlu, Trump'ın Türkiye'nin sadece satın alma sürecinde değil, üretimde de önemli aktör olduğunu belirttiğini aktardı.
Çavuşoğlu, ABD Kongresinde satışın engellenmesine yönelik bazı girişimler bulunduğuna ancak Türkiye'nin önemli bir aktör olduğuna işaret ederek, "İptal edilmesi kolay bir süreç değil." diye konuştu.
[F-35'lerin teslimatı] Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: Bu projenin önemli ortaklarından birisiyiz. İptal edilmesi kolay bir süreç değil. pic.twitter.com/BQdlTojaRr
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 5 Aralık 2018
F-35 konusuna ilişkin de Çavuşoğlu, "Trump ile Cumhurbaşkanımız G20'de görüştü. Trump kendisi konuyu açtı. Hiçbir problem yaşanmasını istemiyoruz." ifadesini kullandı.
"Uluslararası soruşturmadan çekinmeyiz"
Brüksel'de yapılan NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı'ndaki görüşmeleri sırasında gündeme gelen konular arasında Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin bulunduğunu da aktaran Çavuşoğlu, "Soruşturma devam ediyor, sonuna kadar gideceğiz. Tıkanıklık olursa uluslararası bir soruşturmaya gitmekten çekinmeyiz." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın G20 Zirvesi'nde de konuyu muhataplarıyla ele aldığını belirten Çavuşoğlu, "Türkiye'nin sergilediği tavır, şeffaflık ve kararlılık herkes tarafından takdir ediliyor, teşekkür ediyorlar ancak bizim kendi topraklarımızda işlenmiş bir cinayetin, önceden planlanmış bir cinayetin aydınlatılması için üzerimize düşeni yapmamız lazım." ifadelerini kullandı.
[Rusya-Ukrayna gerilimi] Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: Bölgemizde ilave gerginliği arzu etmeyiz. pic.twitter.com/vGrWk8sc0l
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 5 Aralık 2018
"INF Anlaşması'nın devam etmesinden yanayız"
NATO'daki oturumlara dün Karadeniz'deki son gelişmeler ve Azak Denizi’ndeki krize ilişkin bir toplantı ile başladıklarını aktaran Çavuşoğlu, "Sayın Cumhurbaşkanımızın yaşanan gerginliğin azaltılması için sarf ettiği çabalar konusunda bilgi verdik." dedi.
Çavuşoğlu, ABD'nin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan (INF) doğan yükümlülüklerini yerine getirmesi için Rusya'ya 60 gün süre vermesine ilişkin, "INF Anlaşması'nın devam etmesinden yanayız." ifadesini kullandı.
Azak Denizi'ndeki kriz
Ukrayna ile Rusya arasında Azak Denizi'ndeki krizde Türkiye'nin arabulucu olması konusundaki bir soruya ilişkin, Çavuşoğlu, kriz yaşandıktan sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko ile telefonda görüştüğünü anımsattı.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin her iki tarafla rahatlıkla temas edebileceğini vurgulayarak şunları söyledi:
"Biz de bir Karadeniz ülkesiyiz. Bölgemizde ilave bir gerginliği arzu etmeyiz. Öncelikle yapılması gereken şey el konulan gemilerin ve mürettabatın serbest bırakılması. Gerekli işlemler yapılıyordur mutlaka. Biz de çaba sarf ediyoruz. Bundan sonra da bu deniz etrafında ve Kerç Boğazı'nda hem Rusya'nın hem Ukrayna'nın hakları var. Dolayısıyla buradan geçişler elbette olacak. Bir daha gerginliğe yol açmamak için iki ülkenin birlikte koordine etmesi gerekiyor."
"Makedonya’yı 30. müttefik olarak NATO’da görmek istiyoruz"
AB’nin kendi savunma yeteneğini geliştirme konusunda çabaları olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Biz bu sürece destek verirken NATO'yu zayıflatacak bir adımın olmaması gerektiğini de özellikle vurguladık." diye konuştu.
Çavuşoğlu, ittifakın güney bölgesinden kaynaklanan tehditlerin dün akşam yemeğinde ele alındığını anımsatarak, "Bu tehditlerden en çok etkilenen ülke Türkiye'dir. Bu tehditlere karşı ön alıcı tedbirleri alan ülke de Türkiye'dir. Dolayısıyla daha fazla dayanışma beklediğimizi de müttefiklerimize güçlü bir şekilde vurguladık." ifadesini kullandı.
Batı Balkanlar’ın kırılganlığını sürdürdüğüne dikkati çeken Çavuşoğlu, “Biz Makedonya’yı 30. müttefik olarak NATO’da görmek istiyoruz.” dedi.
"Afganistan’ın yanındayız"
Çavuşoğlu, bugün Afganistan'daki son durumun da değerlendirildiğini kaydederek, “Afganistan’da kalıcı bir barış olmadan çekilmememiz gerektiğini ve bölgesel sahiplenmenin çok önemli olduğunu bugün yaptığımız konuşmada vurguladık. Türkiye olarak bundan sonra da Afganistan’ın yanında olacağımızı özellikle söyledik.” şeklinde konuştu.
Suriye’deki gelişmeler ve terörle mücadelenin de toplantıda gündeme geldiğini aktaran Çavuşoğlu, “Irak’ta NATO’nun eğitim kampı olacak. Türkiye 90 personelle en çok katkı sunan ikinci ülkedir. Diğer taraftan buradaki misyonun başkan yardımcısı da bir Türk general olacak.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, yeni üyeler bakımından Gürcistan’ın NATO’ya üyeliğinin önemine vurgu yaptıklarını, Bosna Hersek’in de ihmal edilmemesi gerektiğini hatırlattıklarını aktardı.
Toplantı bağlamında ikili görüşmeler de yaptığını belirten Çavuşoğlu, Almanya, İzlanda, İspanya, İtalya, Kanada, Litvanya, Macaristan, Makedonya, Norveç'ten muhatapları ile bir araya geldiğini bildirdi.
Çavuşoğlu, ayaküstü olarak da ABD, Ukrayna, Slovenya, Slovakya dışişleri bakanlarıyla da çeşitli konuları görüştüklerini ifade etti.
"Türkiye, PKK ve YPG'nin davranışlarını tolera etmeyecek"
ABD Dışişleri Bakanı'nın Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey'nin Astana sürecinin sonuç vermediğine yönelik açıklaması hakkında Çavuşoğlu, son Washington ziyaretinde muhataplarına "Türkiye'nin PKK ve YPG'nin davranışlarını tolera etmeyeceğini ve sınırın ötesindeki terör örgütlerini temizlemek için her türlü adımı atacağını" söylediğini aktardı.
Çavuşoğlu, Jeffrey'nin bu konuları görüşmek için Türkiye'ye geleceğini belirterek, "Biz Astana ya da Soçi'nin hiç bir zaman Cenevre'ye alternatif olmasına izin vermedik. Uluslararası meşruiyet çok önemli. Fakat Cenevre'de de hiç bir şey olmadı. Hiçbir gerçek anlamda toplantı da gerçekleşmedi. Bugün bu noktaya geldiysek bu (Astana) süreci sayesinde geldik. Bu süreci dışlamanın ya da küçük gruplarla alternatif platformlar oluşturmak yerine aynı Fransa ve Almanya ile dörtlü zirvede olduğu gibi, bu süreci nasıl hızlandırabiliriz buna kafa yormamız lazım." şeklinde konuştu.
Bakan Çavuşoğlu, Suriye konulu dörtlü zirve toplantısının yeniden yapılması için kesinleşmiş bir tarih olmadığını ifade etti.
Oktar'ın köstebeği tercüman iddiası
Çavuşoğlu, Adnan Oktar soruşturması kapsamında Dışişleri Bakanlığına çalışan Rusya kökenli bir tercümanın tercümelerin bilgisini Adnan Oktar grubuna aktardığı iddialara ilişkin, "Bizim tarafımızdan dışardan sözleşmeli, işimiz düştüğü zaman davet ettiğimiz bir tercümanımız yok. Karşı muhataplarımız değişik temaslarımızda onların yanında böyle birisi geldiyse bilmiyoruz. Konuyu şu anda soruşturuyoruz." dedi.
Kaynak: AA