Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ile Dışişleri Bakanlığındaki görüşmesinin ardından ortak basın toplantısında konuştu.
Mevkidaşıyla görüşmesinde Suriye konusunu genişçe ele aldıklarını kaydeden Çavuşoğlu, "Gerek Türkiye gerek İran olarak Suriye’nin toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini güçlü şekilde destekliyoruz." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, Suriye'de savaşın 11 yıldan fazla süredir devam ettiğini, çok kan aktığını, zulüm ve sefaletin sürdüğünü belirterek, bu doğrultuda Astana formatı çerçevesinde de özellikle esir takası ve anayasa komisyonunun kurulması gibi önemli adımlar attıklarını belirtti.
"Astana formatında önemli adımlar attık"
Artık kalıcı bir istikrar ve barış için sonuç odaklı adımların atılması gerekliliğine vurgu yapan Çavuşoğlu, bu doğrultuda rejimle de bir angajman sürecinin başladığını, istihbarat kurumları düzeyinde görüşmeler ve Moskova'da üçlü bir toplantı gerçekleştirildiğini hatırlattı.
Çavuşoğlu, "Şimdi önümüzdeki süreçte dışişleri bakanları düzeyinde bir toplantı yapılması da planlanıyor." bilgisini verdi.
Yapılan toplantılar konusunda İran'ı bilgilendirdiklerini dile getiren Çavuşoğlu, "Çünkü Astana formatında 3'lü bir şekilde devam ediyoruz. Bugünkü görüşmelerimizde İran'ın da bu sürece katkısının çok önemli olduğunu vurguladık. Bizzat Sayın Cumhurbaşkanımız (Recep Tayyip Erdoğan) vurguladı. Önümüzdeki süreçte bu atılacak adımların netice getirmesi konusunda İran'la da yakın işbirliği içinde çalışacağız." değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, burada siyasi süreç, terörle mücadele, Suriyelilerin güvenli ve gönüllü bir şekilde dönmesi ve dönen insanlara gerekli desteklerin verilmesi gibi önemli konuların olduğuna işaret ederek, "Astana formatında da İran'la yakın işbirliğimiz devam edecek." dedi.
İsveç' tepki: Bize kelime oyunu yapmayın
Stockholm'de YPG/PKK'nın provokasyonuna ilişkin savcılığın kararına ilişkin bir soruyu yanıtlayan Çavuşoğlu, "Savcılığın 'soruşturmaya gerek yoktur' kararı son derece absürddür." ifadesini kullandı.
Herkesin hukukun üstünlüğünün ne demek olduğunu bildiğine dikkati çeken Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"Şimdi bu eylem bir kere kimler tarafından yapılıyor? Teröristler, terör propagandası ile birlikte yapılıyor. İsveç'in ahitnameye baktığınız zaman bunlarla mücadele sözü var mı? Var. İkincisi ifade özgürlüğünden bahsediyorlar. Bu saldırı, bu provokasyon ırkçı bir saldırı mı? Evet. Irkçılık içeriyor mu? Evet. Peki Irkçılık İsveç'te suç mu değil mi onun cevabını versinler. Peki nefret suçu içeriyor mu? Evet içeriyor. Peki nefret suçu işlemek İsveç'te serbest mi değil mi? Bunun cevabını versinler." dedi.
Çavuşoğlu, kimsenin "İsveç'te ifade özgürlüğü var, dolayısıyla bu herhangi bir suç değildir" diye Türkiye'yi kandırmaya kalkışmaması uyarısında bulunarak, şöyle devam etti:
"(PKK'nın İsveç'teki provokasyonu) Bu, ırkçı ve nefret içeren, nefret suçu içeren bir eylemdir. Dolayısıyla bu, evrensel değerlere de karşıdır, uluslararası hukuka göre de suçtur. Yani, İsveç kelime oyunlarıyla bizi oyaladığını düşünüyorsa, bunda aldandığını, kendisini aldattığını bilmesini isterim. Ya teröristlerin döşediği bu mayınlara kurban olacaklar ya da herkes, hepimizin güvenliğini düşünerek imzaladığımız ahitnameyi uygulayarak ileriye doğru yürüyeceğiz. Burada da tercih İsveç'indir."
Türkiye ile İran arasındaki düzenli görüşmelerin ilişkilerde sağladığı verime işaret eden Çavuşoğlu, "İran, yaklaşık dört asırdır değişmeyen, ortak sınırı paylaştığımız kadim komşumuz, kardeş ülke." değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, İranlı mevkidaşıyla görüşmesinde ticari ilişkilerden enerjiye, terörle mücadeleden bölgesel gelişmelere kadar önemli meseleleri masaya yatırdıklarını belirterek, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ertelenen Türkiye ziyaretinin gerçekleştirilmesi için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatı doğrultusunda çalışmalara başlayacaklarını dile getirdi.
Baş başa ve heyetler arası görüşmeler ile Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kabulünde ikili ilişkileri tüm boyutlarıyla değerlendirdiklerini belirten Çavuşoğlu, ikili ticaret hacminde pandemi döneminde kazanılan ivmeye rağmen 30 milyar dolar hedefinden halen uzak olduklarını kaydetti.
Çavuşoğlu, bu doğrultuda hangi adımların atılacağına ilişkin istişareler doğrultusunda ortak çalışmaları sürdüreceklerini, 29. Karma Ekonomik Komisyon toplantısının da bir an önce yapılması gerektiğini ifade etti.
Karşılıklı yatırımların artırılması için çalışma konusunda mutabık olduklarını ifade eden Çavuşoğlu, "İran'da 200'e yakın firmamız yatırım yapıyor. Bazı sorunlarla karşılaşıyorlar. Bu sorunların aşılması konusunda da her zaman işbirliği yapıyoruz, doğrudan temaslarımız var." şeklinde konuştu.
Çavuşoğlu, İran'dan doğal gaz tedarikini artırmak için çalışmaları olduğunu anımsatarak, "Fakat geçen sene ve bu sene kış aylarında azalma oldu. 30 milyar metreküpten 6 milyar metreküp kapasiteye düştük. Sonuçta teknik arıza varsa, giderilmesi için biz de katkıya hazırız." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da İranlı Bakanı kabulünde, doğal gaz kesintilerinin sonlandırılması ricasını Reisi'ye iletmesini istediğini aktaran Çavuşoğlu, İran'da üretim kapasitesinin artırılması konusunun da gündemlerinde olduğunu dile getirdi.
Çavuşoğlu, turizm konusunda da pandemi öncesi döneme döndüklerine dikkati çekerek, "2,2 milyon civarında turist geldi. Havayollarımız haftada karşılıklı 200 sefer gerçekleştiriyor. Turist sayısının artmasına destek oluyor." dedi.
İran'da PKK varlığı
Türkiye ve İran'ın terör tehdidiyle yüz yüze olan ülkeler olduğuna değinen Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
"PKK tehdidinin ortadan kaldırılması için Türkiye olarak gerekli tedbirleri alıyoruz, gereken adımları atıyoruz. Maalesef İran tarafında da PKK'nın bir mevcudiyeti var. Bu konuda da İçişleri Bakanlığımız, güvenlik birimlerimiz, istihbaratımız geçmişte gereken bilgileri paylaştılar. Bizim teröristlerle Kürt kardeşlerimizi ayırt edip, teröristlerle mücadele etmemiz gerekiyor."
Çavuşoğlu, İran'a yönelik yaptırımların faydalı olmadığı görüşünü sürekli yinelediklerini anımsatarak, bu konuda tavırlarının net olduğunun altını çizdi.
Irak
Irak meselesinde bölgesel sahiplenmenin önemine işaret eden Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Irak ile ilgili başka ülkelerin gelip de burada yönlendirmesiyle adım atmamıza gerek yok. Irak'ta bir sorun varsa, bizim sorunumuzdur. İran, Suriye'nin sorunu da bizim sorunumuz. Batı'dan oradan buradan ülkelerin gelip de burada ahkam keserek bizi bir araya getirmeye çalışması aslında bize hakarettir. Bizim gidip Batı'da iki ülkeyi bir araya getirmeye çalışmamız ne kadar absürt ise Irak ile ilgili bir toplantıda da başka bir ülkenin gelip burada bizi bir araya getirmeye çalışması ya da 'getirdim' edasında bulunması doğru bir yaklaşım değil. Doğrusu biz Türkiye olarak bunu kendimize yediremiyoruz."
Çavuşoğlu, Suriye'de 11 yıldır süren durumun etkisiyle bölgenin teröristler için adeta "bulunmaz fırsat" haline geldiğine dikkati çekerek, "Suriye'de YPG ve PKK'nın amacı belli. Bazı ülkelerin desteğiyle Suriye'yi bölmek amacındalar, yani bir terör devleti kurmak niyetindeler. Bizim sınırımızın ötesinde bir terör koridoru oluşturmak istediler." şeklinde konuştu.
Türkiye'nin önce DEAŞ ve sonra PKK'ya yönelik operasyonlarıyla bu planları önlediğini söyleyen Çavuşoğlu, "Bazı bölgeleri teröristlerden temizlememize ve Suriyelilerin buralara dönüşlerini desteklememize rağmen Fırat'ın batısında, Suriye'nin kuzeydoğusunda PKK/YPG mevcudiyeti artarak devam ediyor. Biz bunları hedef alıyoruz." dedi.
Irak'ın kuzeyinde de ciddi bir YPG/PKK mevcudiyeti bulunduğunu aktaran Çavuşoğlu, bu durumun İran'a yönelik de ciddi bir tehdit olduğunu ifade etti.
2.5ºC
Ankara
