Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan yeni doğal gaz keşfinin detaylarına ilişkin basın toplantısı düzenleyecek ve keşifle ilgili sunum yaptı.
Bakan Dönmez'in açıklamalarının satır başları şöyle;
Karadeniz'deki çalışmalarımızın sonucunda 710 milyar metreküplük rezerve ulaşmış olduk. Sahadaki çalışmaları zaman zaman basın mensupları ile birlikte yerinde inceledik. Bir hafta önce de basınımızın temsilcileri ile birlikte Filyos'ta proje hakkında geniş değerlendirmeler yapma imkanı bulmuştuk.
Gelinen son noktayı sizlerle tekrar paylaşmak istiyorum. Üç aşamadan oluşuyor çalışmalarımız. Deniz tabanında sondaj işlemleri ve sondaj işlemlerinin akabinde yapılan kuyu tamamlama işlemleri devam ediyor. Deniz tabanında ciddi bi teknolojik olarak baktığımızda sahada yoğun bir çalışma var. 50'yi aşkın gemi ile bu çalışmaları deniz tarafında yürütüyoruz. Bir taraftan orada üretilecek gazın karaya getirilmesi ile alakalı olarak 3 hattın yapım işlemleri devam ediyor. Tamamlandı testleri yapılıyor. 170 kilometrelik ana iletim hattımız tamamlandı. Glikol basan hattımız tamamlandı. Deniz tabanındaki ekipmanların yönetimini yapacak sinyal hattı da tamamlandı. Bir taraftan da karada bu gazı işleyecek kara işleme tesisini de yüzde 85 oranında tamamladık.
Şu anda kara işleme tesisi ilk etapta günlük 10 milyon metreküplük gazı işleyecek kapasitede çalışılıyor. Alt yapı 2. fazla birlikte 40 milyon metreküplük gazı işleyebilecek şekilde hazırlandı. Sahada 6 bini aşkın iş kalemini birlikte yönetiyor ve ilerliyoruz. Yine bu üretilen gazı BOTAŞ'ın ana ulusal ana iletim sistemine bağlayacak istasyon çalışmaları da tamamlandı. 36 kilometrelik bağlantı tamamlandı. Orada test ve devreye alma işlemleri de devam ediyor.
"2026'da kuyu açma işlemlerinin tamamını bitirmiş olacağız"
Deniz tabanında bugüne kadar ilk Tuna-1 ile başladığımız kuyu açma ve tamamlama işlemlerinde 10 kuyuyu açmış durumdayız. Kuyu içi ve üstü tamamlama işlemleri de son sürat devam ediyor. 2 fazda buraya 30'un üzerinde ilave kuyu açarak devam edeceğiz. Daha önce de açıkladığımız gibi 2026 gibi buradaki kuyu açma işlemlerinin tamamını bitirmiş olacağız. Sahada karada 5 bin 500, deniz tarafında 2 bin 500 olmak üzere 8 bin kişilik bir çalışan arkadaşımız var.
"Sistemi yerli yazılım 'Zeki' kontrol edecek"
3 sondaj gemimiz aralıksız çalışmalarına devam ediyor. Fatih, Kanuni ve Yavuz gemilerimiz. Burada kurulacak sistemin tamamı uzaktan kontrol edilecek, bununla alakalı olarak da karada büyük bir kontrol merkezi inşa ediliyor. Zeki adını verdiğimiz bir yazılım bu üretimi kontrol edecek ve değerleri anlık olarak ölçüp opeatörlere iletmiş olacak.
Son yapılan keşifle alakalı detayları sizlerle paylaşmak istiyorum. 29 Ekim tarihinde Cumhuriyetimizin 99. yılını kutladığımız gün yine Fatih sondaj gemimiz Çaycuma-1 kuyusu adını verdiğimiz bölgeye gitmişti. Orada iki aylık bir çalışmayı bir keşifle sonlandırmış olduk. Bu keşfe göre de üretilebilir rezervi 58 milyar metreküp olarak belirledik. Çaycuma-1 kuyusu daha önce Sakarya Gaz sahası olarak adlandırdığımız bölgenin hemen yanında kuzeybatısına düşen bölgededir. İlk keşfi Tuna-1 kuyusu ile tamamlamıştık 2020 yılında 405 milyar metreküplük bir keşifti ve 2020 yılında denizlerde yapılan dünyanın en büyük keşfi olarak kayıtlara geçmişti. 2021'de Amasra-1 kuyusu ile birlikte ikinci keşfimizi yapmıştık. Orada da 135 milyar metreküplük bir rezerv söz konusuydu. Yine o tarih itibarıyla 2021 yılında dünyanın en büyük ikinci keşfi olarak kayıtlara geçmiş oldu.
"Mart ayının sonuna doğru da ilk gazı sisteme vermiş olacağız"
Böylece Çaycuma keşfi ile birlikte toplamda 710 milyar metreküplük keşfe ulaşmış olduk. Bir diğer hususda değerleme çalışması. Sakarya Gaz Sahası'nda 13 tane kuyu açmıştık. Bunların 3 boyutlu modellemesi yapıldı. Bu çalışmalara göre de rezervi yeniden değerlendirdik. Bu değerlemeyi de bu alanda yetkin en büyük firmalardan birisi olan DeGolyer & MacNaughton firması yaptı. Onun yapmış olduğu çalışmalar neticesinde de 540 milyar metreküplük rezervi 652 milyar metreküp olarak revize etmiş olduk. Böylece gerek Çaycuma sahasındaki 58 milyar metkeküp, gerekse Sakarya Gaz Sahası'ndaki ilave miktarla birlikte bu rakam 710 milyar metreküp olarak ilan edilmiş oldu. Şimdi ekiplerimiz son sürat iş planına uygun olarak çalışmalarını yapıyor. Cumhuriyetimizin 100. yılında inşallah bu gazı insanımızla buluşturmak istiyoruz. Bir aksilik çıkmadığı takdirde mart ayının sonuna doğru da ilk gazı sisteme vermiş olacağız.
Bakanı Dönmez, basın açıklamasının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Akdeniz'de yürütülen doğal gaz arama çalışmalarına değinen Dönmez, bu kapsamda Abdülhamid Han Sondaj Gemisi'nin Yörükler-1 kuyusunda çalışmalarını tamamladığını ve Mersin'in Taşucu açıklarındaki 2. lokasyonda çalışmalarına devam ettiğini söyledi.
Dönmez, "Biz daha önce de söylediğimiz gibi kendi kıta sahanlığımızda, kendi yetki alanımızda arama ve sondaj faaliyetlerine devam edeceğimizi ifade etmiştik. Orada bir iş planı çerçevesinde bu süreç devam ediyor." dedi.
"Kıbrıs adasında yaşayan herkesin o kaynaklardan istifade etme hakkı var"
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin tek taraflı ilan ettiği sözde Münhasır Ekonomik Bölge'nin 6 numaralı parselindeki gaz keşfine değinen Dönmez, Türkiye'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) bu konuda gerekli açıklamaları yaptığını anımsattı.
Dönmez, "Kıbrıs adasında yaşayan herkesin o kaynaklardan istifade etme hakkı var. Bir tarafı yok sayarak yapılacak işlemlerin hakkaniyetli olmadığını değerlendiriyoruz. Bu kapsamda da Kuzey Kıbrıs'ta yaşayan soydaşlarımızın hak ve menfaatlerinin korunması gerektiğini Dışişleri Bakanlığımız da yaptığı açıklamalarda ifade etti." diye konuştu.
Karadeniz gazının faturalara nasıl yansıyacağı sorusuna ilişkin soru üzerine Dönmez, gazın cari açığın kapanmasına olumlu yansıyacağını vurgulayarak, "Gazı biz sisteme verelim, bu değerlendirmeleri belki ondan sonra yapmakta fayda var." ifadesini kullandı.
Grafik: M. Furkan TERZİ / TRT HABER
7.6ºC
Ankara
