Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Irak Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Kararları hayata geçirmeye devam ediyoruz. Bu anlayışla ilgili kurumlarımızla beraber Irak konusunda önemli bir çalışma ortaya kondu. Bu çabanın somut çıktılarını ise Iraklı kardeşlerimizle beraber hayata geçiriyoruz. Son dönemde hem siyasi, hem teknik düzeydeki karşılıklı temaslarımızı yoğunlaştırdık. İlişkilerimize güç kazandırdık. Bu olumlu seyri sayın Cumhurbaşkanımızın geçtiğimiz Nisan ayında Irak’a gerçekleştirdikleri tarihi ziyarette taçlandırdık. Bu ziyarette 27 anlaşma ve mutabakat zaptının imzalanması ortak irademizin en önemli tezahürü.
Bağdat’ta imzaladığımız metinlerden ortak işbirliği için stratejik çerçeve anlaşmasına ayrı bir parantez açmak istiyorum. Bu anlaşma Irak’la birlikte gerekli gördüğümüz her iş birliği alanında ortak daimi komiteler kurulmasını öngörüyor. Söz konusu komiteler ticaretten enerjiye, su konusunda ulaştırmaya, sağlıktan eğitime, ilişkilerimizi tüm meşaleleriyle güçlendiren bir çerçeve. Temaslarımızın kurumsallaşması işte bu komiteler maharetiyle gerçekleşiyor. Keza çerçeve anlaşması ile oluşturduğumuz ortak planlama grubu bu komiteleri denetleyecek ve çalışmalarına yön verecektir. Bakan yardımcılarımızın eş başkanlığında dün yapılan ortak planlama grubunun hazırlık toplantısında imzalanan anlaşmaların uygulanması ve daimi komitelerin faaliyete geçirilmesi bağlamında gelinen aşamalar ele alındı. Biz de bugün bu konuları tekrar gözden geçirdik. Gördük ki hem Türkiye hem Irak, sayın Cumhurbaşkanımız ve Irak Başbakanı ortaya koyduğu iradenin gereğini yapmak için yoğun bir mesafe yürütmekte. Aynı gayretle çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
August 15, 2024
Bugün ayrıca değerli kardeşim, dostum Fuat Bey ile yaptığımız görüşmelerden sonra yüksek düzeyli güvenlik toplantımızı gerçekleştirdik. Irak’tan çok kıymetli katılımcılarımız var. Irak Milli Savunma Bakanımız, Haşdi Şabi Komisyonu Başkanı, Bölgesel Yönetim İçişleri Bakanı misafirimiz oldular. Ayrıca Milli Savunma Bakanımız Yaşar Güler, MİT Başkanımız İbrahim Kalın , İçişleri Bakan Yardımcımız Münür Karaloğlu bizlerle beraber yüksek düzeyli güvenlik toplantımızı gerçekleştirdik. Hatırlayacağınız üzere geçtiğimiz yıl Aralık ayında ve bu yıl Mart ayında aynı formatta bir araya gelmiştik. Bir Ankara’da, bir Bağdat’ta. Bu temaslarımız neticesinde PKK konusunda Irak’taki farkındalığın arttığını memnuniyetle görmekteyiz. Irak’ın PKK’yı önce ortak tehdit, bilahere yasaklı örgüt ilan etmesi bu bağlamda çok kıymetlidir. Bugünkü toplantımızda da başta PKK ile mücadele olmak üzere ilişkilerimizin güvenlik, askeri ve istihbari boyutunu da etraflıca ele aldık. İlave işbirliği fırsatlarını değerlendirdik.
Irak tarafının yasaklı örgüt kararını uyarınca PKK iltisaklı üç siyasi parti hakkında kapatma kararı almasından duyduğumuz memnuniyeti dile getirdik. Ayrıca bir süredir müzakeresini yaptığımız askeri, güvenlik, iş birliği ve terörle mücadele dair mutabakat zaptı taslağı üzerinde görüşmelerimizi yoğunlaştırdık. Şu anda tarihi bir gelişmeyi de ayrıca ilan etmek istiyorum. Söz konusu mutabakat zaptı az önce Savunma Bakanlarımız tarafından imzalandı. Bu anlaşmada öngörülen ortak koordinasyon ve eğitim merkezleri maharetiyle iş birliğimizi bir üst seviyeye taşıyacağımıza inanıyoruz.
Terörle mücadele konusunda Irak’la geliştirmekte olduğumuz anlayış birliğini sahada somut adımlarla ilerletmeyi arzu ediyoruz. Bu yöndeki temaslarımızı kesintisiz şekilde sürdüreceğiz. İmzaladığımız mutabakat zaptının her iki ülke için de hayırlı olmasını diliyorum. Bu konuda gerçekten emeği geçen savunma bakanlarımız, istihbarat başkanlarımız, ilgili kurumlarımızın emeği çok büyük. Onları da ayrı ayrı tebrik ediyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın Bağdat’ı ziyareti sırasında mutabık kalınan 15 yaş altı ve 50 yaş üstü Iraklı kardeşlerimiz için vize serbestisi uygulamasını da 1 Eylül itibarıyla başlatma konusunda bugün karar aldık. Bu da ayrıca ikinci hayırlı haberimiz.
Bildiğiniz gibi bölgemiz çok sancılı bir süreçten geçiyor. İsrail neredeyse 1 yıldır Gazze’deki sivilleri acımasızca hedef alıyor. Iraklı kardeşlerimizle bu hususu da ele alma fırsatımız oldu. Biz Irak’la Filistin meselesinde tek ses, tek yüreğiz. Bunu da memnuniyetle buradan ifade etmek istiyorum. Bildiğiniz gibi bugün Ankara’da tarihi bir gün yaşandı. Filistin Devlet Başkanı Sayın Mahmud Abbas Türkiye Büyük Millet Meclisi çatısında bütün dünyaya seslendi. Ben tekrar değerli konuğuma ve kıymetli heyetine bir kez daha teşekkür ediyorum ve kendisine, kendilerine tekrar hoş geldiniz diyorum.
Hüseyin, Fidan'a kendisine ve heyetine gösterilen misafirperverlikten dolayı teşekkür etti.
Irak ve Türk grubu arasında iki gün boyunca toplantıların yapıldığını kaydeden Hüseyin, "Bu tarihi ve önemli ziyaret, Sayın Cumhurbaşkanı'nın tarihi ve önemli ziyareti kapsamında taçlanmıştır. Başbakanımız Muhammed Şiya es-Sudani liderliğinde ve Iraklı yetkililerin hazır bulunmasıyla Irak sektöründeki diğer önemli taraflar ve Türk tarafından da katılımlarla bunların formülasyonu konusunda büyük gayretler gösterilmiştir" diye konuştu.
Hüseyin, mutabakat zabıtlarının yürürlüğe girilmesinin önem arz ettiğini belirterek mutabakat zabıtlarının takip edilmesi konusunda daimi komisyonun olacağını söyledi.
Irak ve Türkiye arasındaki iş birliğinin artık üst seviyeye çıktığını dile getiren Hüseyin, şöyle devam etti:
"Bundan mutluluk duyuyorum zira şu anda komiteler, komisyonlar hazırlanmış ve artık birbirinden ayrılmıştır. Bu, Irak ve Türkiye arasında artık tarihi bir gelişmedir. Su konusu, ticaret, ekonomik, elektrik konusu ve enerji konuları bütün çeşitleriyle petrol, gaz, turizm, kültür, sağlık, tarım, ulaştırma gençlik ve spor, eğitim, çalışma ve çalışma hizmetleri ve sosyal hizmetler bütün bunları kapsayacak şekildedir."
Hüseyin, iki ülke arasında güvenlik ve askeri ilişkilerin iki taraf arasında artık ileriye doğru adım attıklarını ve bu komisyonlar aracılığıyla amaçlarının ikili ilişkileri daha ileriye götürme olduğunu dile getirdi.
Komisyonların, mutabakat zabıtlarını eyleme dönüştürmek için çalışacaklarını kaydeden Hüseyin, "Bu komisyonların yanı sıra organize suç örgütleriyle özellikle de sınır aşan suç örgütleriyle nasıl mücadele edebiliriz konularını ele aldık. Bildiğiniz üzere iki ülke de birtakım saldırılara maruz kalmaktadır sadece terör saldırıları değil aynı zamanda organize suç örgütleri tarafından da tehdide maruz kalmaktadır özellikle kaçakçılık, yasadışı göç ve insan kaçakçılığı da söz konusudur" değerlendirmesinde bulundu.
Hüseyin, Irak'ın bir başka karşı koyması gereken sorunun narkotik sorunu olduğuna değinerek bu konuyla mücadele için mutlaka bir işbirliği olması gerektiğine işaret etti.
Bakan Hüseyin, Türk ve Irak tarafı olarak işbirliği çerçevesinde narkotik konusunun da ele alındığını belirtti.
Türkiye ve Irak arasında 15 yaş altı-50 yaş üstü grup için anlaşmaya varılan vize serbestisine ilişkin mutluluk duyduğunu söyleyen Hüseyin, söz konusu vize serbestisinin iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesine ve Iraklıların Türkiye'deki yatırım ve turizm faaliyetlerinin artmasına katkı sağlayacağına işaret ederek bu girişim için teşekkür etti.
Hüseyin, "bazı örgütlerin" Irak toplumunu hedef aldığını belirterek "Bunlar Irak'ın siyasi gerçeğini ve şu anda genç olan siyasi demokratik sürecini de etkilemektedir, tehdit etmektedir" dedi.
Türkiye'de yaptığı "uzun soluklu açık görüşmelerden" mutlu olduğunu dile getiren Hüseyin, Başika Kampı ile ilgili hususların da ele alınarak net bir anlaşmaya varıldığına işaret etti.
Hüseyin, "Başika Kampı konusunda açık bir uzlaşıya vardık. Buna göre Başika Kampı, Irak eğitim karargahına dönüştürülecek. Sorumluluk da Irak silahlı kuvvetlerine ait olacak" diye konuştu.
Bakan Hüseyin ayrıca şunları kaydetti:
"Diğer bir konu ise PKK unsurlarının gerek Kandil'de gerek Mahmur'da, gerek Sincar'daki mevcudiyetiyle alakalıydı. Keza diğer şehirlerde de tabii bu unsurların mevcudiyetinin tehlike arz etmeleri gerek Kürdistan bölgesi (Irak Kürt Bölgesel Yönetimi) için gerek Irak'taki diğer şehirlere yönelik tehlike oluşturuyor. Bu uzantı tehlikelidir. Belirttiğimiz üzere bizim demokratik sürecimize ve Irak toplumuna tehdit oluşturuyor tehlike oluşturuyor zira bu mevcudiyet aslında yasa dışıdır."
Hüseyin PKK'nın, Ulusal Meclis tarafından, Ulusal Güvenlik Konseyi'nde "yasaklılar listesine alındığını" belirterek "Federal mahkemeye de birtakım şikayetler de yönlendirerek, davalar açılarak bunun uzantısı paravanları olanlarla ilgili davalar açılmıştır ve federal mahkeme bu paravan tarafların da faaliyetlerini yasaklamıştır. Federal mahkemenin aldığı kararla bu örgütün, Irak sahasında faaliyet göstermesi ve Irak topraklarında faaliyet göstermesinin kabul edilir olmadığını sadece Irak toplumu değil, aynı zamanda partiler açısından ve bütün toplum açısından da kabul edilir olmadığını gösteriyor" değerlendirmesini yaptı.
Toplantıda bölgede gerilimin artması ve Gazze'ye yönelik saldırıları da ele aldıklarını aktaran Hüseyin, Türkiye ve Irak'ın, ateşkesin sağlanması için çaba gösterdiklerini ve Gazze'de ateşkesin sağlanmasını arzuladıklarını aktardı.
Hüseyin, Türkiye ve Irak'ın bakış açılarının mutabık olduğunu belirterek "İsmail Haniye'nin Tahran'da suikasta maruz kalması nedeniyle bölge, şu anda neredeyse namlunun ucunda bulunuyor" ifadesini kullandı.
Irak'ın savaşlardan çok acı çektiğini hatırlatan Hüseyin, savaşlar neticesinde ülkenin altyapısının ve toplumunun tahrip edildiğini, halen bunun bedelini ödediklerini ve ilkesel olarak savaşlara karşı olduklarını kaydetti.