TBMM Genel Kurulunda, bakanlığının 2023 yılı bütçesi üzerinde konuşan Kirişci, iklim değişikliği, nüfus artışı, salgın hastalıklar ve jeopolitik risklerin, tarım ve gıdanın stratejik önemini daha da belirgin hale getirdiğini söyledi.
Kirişci, bugüne kıyasla 2050'de yüzde 67 daha fazla tarımsal üretime, bu üretimi gerçekleştirebilmek için yüzde 65 daha fazla sulama suyuna ihtiyaç duyulacağını ifade etti.
Rusya-Ukrayna savaşının küresel gıda arzına olumsuz etkisinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğiyle çözüme kavuşturulduğunu dile getiren Kirişci, "Tahıl Koridoru'ndan 8 Aralık itibarıyla 13,3 milyon ton tahıl taşınmış, bunun yüzde 57,5'i Avrupa, yüzde 23,9'u Asya, yüzde 11,6'sı Afrika ve yüzde 6,8'i Orta Doğu ülkelerine ulaştırılmıştır. Maalesef, Ukrayna tahılının alıcılarının çoğu zengin ülkeler olmuştur. Biz de adaletli dağıtım için ülke olarak büyük bir gayret sergiliyoruz." diye konuştu.
Gıdanın milli güvenlik meselesi olduğunun altını çizen Kirişci, "Ülke olarak eli öpülesi çiftçilerimiz sayesinde, stratejik tarım ürünlerinde bulunurluk sıkıntısı yaşamadık, yaşamıyoruz." dedi.
Kirişci, AK Parti hükümetleri döneminde tarım arazilerinin bölünmesini önlediklerini, büyük ovaları koruma alanı ilan ettiklerini ve Tarım Sigortası TARSİM'i getirdiklerini kaydetti.
Toplulaştırma, sulanan tarım arazilerini artırma ve modern sulama sistemlerini yaygınlaştırma gibi yapısal dönüşümlere ağırlık verdiklerini anlatan Kirişci, sınırlı üretim alanlarına rağmen akıllı sulama yatırımları, AR-GE faaliyetleri ve mekanizasyon kullanımını yaygınlaştırarak verim ve kaliteyi yükselttiklerini söyledi. Kirişci, böylelikle hem halkın gıda arz güvenliğini sağlayıp hem de tarımsal ürün ihracatını artırdıklarını dile getirdi.
"Orman varlığımızı artırdık"
Dünyadaki eğilimin aksine, orman varlığını artırdıklarını belirten Kirişci, etkin ağaçlandırma çalışmalarıyla erozyonla taşınan toprak miktarını azalttıklarını söyledi.
Kirişci, tarım sektörünün, son 19 yılın 15'inde büyüme gösterdiğine işaret ederek, "Tarımsal hasılamız 2002 yılında 25,1 milyar dolardan yüzde 78,1 artışla 2021 yılında 44,7 milyar dolara yükselmiştir. Tarımsal ihracatta, dikkate değer bir artış trendi içerisindeyiz. Tarım ve gıda ürünleri ihracatımız 2002 yılında 3,8 milyar dolar iken, bu yıl sonu itibarıyla inşallah 30 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz." dedi.
Yeni tarım vizyonlarını "Sen üret yeter" sloganıyla duyurduklarını ifade eden Kirişci, çiftçiye 1 Ekim'den itibaren Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) e-Devlet kapısından erişim imkanı sağlandığını, bürokrasiyi azaltarak yaklaşık 2,2 milyon üreticiye emek, zaman ve para tasarrufu yapıldığını kaydetti.
Vahit Kirişci, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin verdiği 100 bin lira tutarındaki faizsiz kredi miktarını 200 bin liraya çıkardıklarını, bunun 100 bin liralık kısmını ayni olarak sadece mazot ve gübre alımında kullanılmak üzere banka kartlarına yüklediklerini aktardı.
Bitkisel üretim miktarını 2002 yılında 98 milyon tondan 2021'de 117,9 milyon tona ulaştırdıklarını, bu yılın sonunda ise 127,6 milyon tona ulaşmasını beklediklerini belirten Kirişci, bunun rekor olacağını vurguladı.
Bu yıl buğday ve arpasını Toprak Mahsulleri Ofisine satan üreticilere, verilen diğer desteklere ilave olarak, ton başına buğdayda 1000 lira, arpada ise 500 lira hububat alım primi ödediklerini anımsatan Kirişci, piyasaya yapılan un ve yem arzıyla, fiyatları regüle ettiklerini de söyledi. Kirişci, un regülasyonu kapsamında, 4,8 milyon ton ekmeklik buğdayı piyasaya, yem regülasyonu kapsamında ise 4,5 milyon ton hububatı besici ve yetiştiricilerin istifadesine sunduklarını ifade etti.
Bu yıl yaş çayın kilogramını destek dahil 7 liradan aldıklarını, şeker pancarı alım fiyatını yüzde 245 artışla ton başına 420 liradan 1450 liraya çıkardıklarını vurgulayan Kirişci, sadece üreticiyi değil, tüketiciyi ve sanayiciyi de korumak adına TÜRKŞEKER'in, imalatçı firmalara, halka ve arıcılara piyasanın altında fiyatlarla satış yaptığını belirtti.
Kirişci, Et ve Süt Kurumuyla da üretici ve tüketiciyi korumaya gayret gösterdiklerini dile getirerek, bu amaçla "Sözleşmeli Besicilik Proje"sini başlattıklarını, besicilerin bundan sonra güvenle hayvancılık yapacağını, alıcının satıcıyla doğrudan muhatap olacağını, besiciye alım garantisi ve mutlak karlılık sağlanacağını, ihtiyaca göre, her türlü desteğin sağlanacağını kaydetti.
"Hayvancılığı güçlendirip üretimi artırdık"
Büyükbaş, küçükbaş, kanatlı ve arıcılıkta yürütülen çalışmalarla hayvancılığı güçlendirip üretimi artırdıklarını anlatan Kirişci, şöyle devam etti:
"Islah çalışmalarımızla büyükbaşta verimliliği, küçükbaşta ise verimlilikle birlikte sayıyı artırmayı hedefliyoruz. 2002'den bugüne; hayvancılık desteklerinin tarımsal destek içindeki payını yüzde 4,4'ten yüzde 25'e çıkardık. Büyükbaşta 9,9 milyon hayvan sayımızı yüzde 81 artışla 17,9 milyon başa, Küçükbaşta 32 milyondan yüzde 83 artışla 58,5 milyon başa ulaşarak Avrupa'da birinci sıraya geldik. Kanatlı hayvan varlığımızı 251 milyondan yüzde 59 artışla 398 milyona, arılı kovan sayımızı 4,2 milyondan yüzde 107 artışla 8,7 milyona çıkarmış bulunuyoruz."
Kirişci, 462 bin kilometrekarelik mavi vatanda da tarımsal zenginliği aradıklarının altını çizerek, su ürünleri yetiştiriciliğini destekleme kapsamına aldıklarını söyledi.
Bu konudaki üretimi 2002'ye kıyasla yıl sonu itibarıyla 8,5 katına çıkararak, 67 bin tondan 515 bin tona yükselteceklerini belirten Kirişci, Türkiye'nin su ürünleri yetiştiriciliğinde ve iç su avcılığında da Avrupa'da birinci sırada olduğunu ifade etti.
Tarımsal destek bütçesini 22 katına çıkararak 39,7 milyar liraya yükselttiklerini anlatan Kirişci, "Son 20 yılda, çiftçimize cari değerle 500 milyar liraya yakın tarımsal destek sağladık. Sadece bugün 362 bin 433 çiftçimize 1 milyar 318 bin lira destek ödemesi yaptık." diye konuştu.
Çiftçiyi korumaya yönelik uygulamalara değinen Kirişci, "Konya'da başladığımız Gelir Koruma Sigortası'nı ülke geneline 2023 yılından itibaren inşallah yaygınlaştırıyoruz. Buna göre buğdayda verim kaybına ve fiyat dalgalanmalarına bağlı olarak, çiftçinin gelir kaybı riskini, teminat altına alıyoruz. Önümüzdeki yıl IPARD 3 programına başlıyoruz. Bugüne dek, sadece 42 ilde uygulanan bu programı 81 ilimize çıkarıyoruz." dedi.
Sahipsiz hayvanlar çalıştayı
Kirişci, güvenilir gıdaya erişimi, en temel insan haklarından birisi olarak gördüklerini dile getirerek, bu kapsamda tarladan sofraya bütün süreçleri titizlikle denetlediklerini bildirdi. Kirişçi yapılan denetlemelere dair, "Bu yıl kasım ayı itibarıyla 7 bin 500 denetçiyle yaklaşık 1 milyon 200 bin gıda denetimi yaptık." bilgisini paylaştı.
Hayvanları bulaşıcı hastalıklara karşı koruyucu aşılamaların büyük bir kısmını aşı bedeli almadan yaptıklarını aktaran Kirişci, ev hayvanlarını mikroçip ile kimliklendirerek "PETVET" sistemine kaydettiklerini belirtti. Kirişçi, bugüne kadar 701 bin ev hayvanını, kayıt altına aldıklarını söyledi.
Sahipsiz hayvanlarla ilgili 29-30 Kasım'da yaptıkları çalıştayı Bolu'da paydaşların katılımıyla gerçekleştirdiklerini dile getiren Kirişci, bu kapsamdaki yol haritasını da kısa sürede kamuoyuyla paylaşacaklarını açıkladı.
Kirişci, ormanlara yönelik çalışmalarla, 20 yılda 5,7 milyon hektar alanda, 5,9 milyar fidanı toprakla buluşturduklarını kaydederek, ormanları, 2002'de 20,8 milyon hektardan 2021'de 23,1 milyon hektara ulaştırdıklarını belirtti.
"Tarım ve ormancılığın yüzyılı olacak"
Türkiye'nin en çok ağaçlandırma yapan ülkeler arasında Avrupa'da birinci, dünyada dördüncü sırada olduğunu vurgulayan Kirişci, şunları söyledi:
"Ormanlarımızı yangınlardan ve kanun dışı müdahalelerden korumak için 126'sı akıllı olmak üzere toplam 776 kuleden 24 saat gözetliyoruz. Ülkemizin gurur kaynağı olan İHA'larımızı, orman yangınlarıyla mücadelede kullanan Avrupa'da ilk ve tek ülkeyiz. Bu yıl, 10'u gece görev yapabilen 55 helikopter, 20 uçak, 8 İHA, 1350 arazöz, 692 iş makinası, 2 bin 270 ilk müdahale aracı ve en önemlisi, 26 bin personel ve 110 bin gönüllüyle yangınla cansiperane mücadele ettik. Ekibimize dahil ettiğimiz 8 bin mesai arkadaşımızla, daha da güçlendik. Bu yıl, ilk defa özel eğitim almış 462 personelden oluşan 'ORKUT' timleri kurarak yangınla mücadelede görevlendirdik. Yanan alanları ağaçlandırarak, yeniden ormanlaştırıyoruz."
Türkiye Yüzyılı'nın tarım ve ormancılığın yüzyılı olacağını vurgulayan Kirişci, "Bu zamana kadar yaptıklarımızdan hareketle, özelikle artan nüfusumuzu, gelişen refahımızı, artma eğilimindeki ihracatımızı, gençlerimizin, kadınlarımızın tarım sektöründeki istihdamını önceleyen bir anlayışla, biyoçeşitliliğimizi de koruyarak tarımdaki vizyonumuzu ortaya koyuyoruz. Ben burada 'tarımda sorun var' diyen milletvekillerimize bu sorunun yaşandığı köylere birlikte gitmeyi davet ediyorum. Dolayısıyla tarım oyuncağı, orman oyuncağı elinizden alındı. Unutun artık bu oyuncağı." diye konuştu.
7.1ºC
Ankara
