Bir otomobilden daha fazlası: Togg banttan iniyor

“Bazı insanlar Türkiye'de otomobil üretmenin imkânsız olduğunu söylüyor. Bu düşünce kara zihinlerin ürünüdür.”

15 Mayıs 1961'de Otomotiv Endüstrisi Kongresi’nde üzerine basa basa bu ifadeleri kullanan Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel konuşmasının ardından çeşitli şirketlerde çalışan 24 mühendise, tamamen Türkiye'de tasarlanmış ve üretilmiş bir otomobil üretmeleri için emir verdi. Üstelik otomobilin 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’na yetiştirilmesini istiyordu.

Eskişehir'de bir atölyede buluşan mühendisler Devrim adı verilen otomobili Cumhuriyet Bayramı törenlerine yetiştirmeyi başardılar. Ancak benzin koymayı unutunca alay konusu olan otomobilin geleceği rafa kaldırılmış oldu.

Devrim’den TOGG’a Türkiye’nin otomobil serüveni

Pek çokları için ütopya olarak görülen otomobil rüyası 61 yıl sonra Cumhuriyet Bayramı’nda banttan indiriliyor. Peki rüya nasıl gerçeğe döndü?

Türkiye’nin tamamen yerli ve milli olarak seri üretimine başlayacağı, teknolojisi ile etkileyen, elektrik enerjisi ile hareket edebilecek olan otomobili Togg’un 2011 yılında temeller atıldı.

Daha önce benzer girişimlerde bulunulmuş ama arzu edilen başarıya ulaşılamamıştı. 2011 senesinde dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, yerli otomobil hamlesini duyurdu.

[Grafik: TRT Haber]

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önderliğinde kurulan, Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu'nun (Togg) çalışmalarıyla, yerli otomobil rüyası yeniden başladı.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) liderliğinde başlayan yatırımcı arayışı kısa sürede tamamlandı. Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell, Zorlu Holding ile TOBB, güçlerini birleştirerek 25 Haziran 2018'de Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret A.Ş'yi (Togg) kurdu.

Togg’un merkezi Gebze’ye taşındı

Togg resmi olarak 25 Haziran 2018'de kuruldu. Mehmet Gürcan Karakaş ise Togg'un CEO’su olarak atandı. Ekim 2019'da Togg’un merkezi İstanbul’un Şişli ilçesinden Kocaeli Gebze’ye taşındı.

Togg'un üretileceği kampüste geri sayım başladı

Şirketin CEO'su Gürcan Karakaş, tasarımı 2019 yılı içinde tamamlanacak olan otomobilin 2022'de satışa çıkacağını açıkladı.

İlk tanıtım 2019’da

Togg’un gövde tasarımı İtalyan tasarım şirketi Pininfarina ile birlikte yapıldı. SUV ve sedan modelleri ilk olarak 27 Aralık 2019'da Kocaeli'nin Gebze ilçesindeki "Bilişim Vadisi"nde düzenlenen "Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu Yeniliğe Yolculuk Buluşması" programında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da katılımıyla tanıtıldı.

TOGG İstanbul'da görücüye çıktı

Cumhurbaşkanı Erdoğan tanıtım programının ardından Togg’un SUV modelinin direksiyonuna geçti. Erdoğan'a, Bilişim Vadisi'nde gerçekleştirdiği test sürüşünde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TOGG Üst Yöneticisi Mehmet Gürcan Karakaş ile torunu Ahmet Akif Albayrak da eşlik etti.

18 Temmuz 2020’de Gemlik tesisinin temelleri atıldı

Aracın modellerinin belirlenmesi için anketler düzenlendi. Şirket, ilk otomobili 2022’nin sonunda banttan indireceğini açıkladı.  

[Togg Gemlik tesisi-AA]

18 Temmuz 2020'de Gemlik tesislerinde inşaatına başlandı. Akıllı ve çevre dostu unsurları bir araya getiren tesisin yaklaşık 1 milyon 200 bin metrekarelik açık alan üzerine kurulması planlandı.

Ocak 2021’de üst yapı çalışmaları başladı

Tesisin üstyapı çalışmaları Ocak 2021’de başlatıldı. Gemlik tesisinin zemin güçlendirilmesi için 44 bin adet beton kolon üretildi. 536 bin metreküp kazı çalışması, 493 bin metreküp yapısal dolgu yapıldı.

Tesis inşasında 34 bin ton demir, 325 bin metreküp beton kullanıldı. 230 bin metrekare yalıtım yapılırken, 33 bin ton çelik kolon kullanıldı.

Toplam cephe panel 55 bin metrekare olurken, 520 bin metre elektrik kablolama yapıldı. Tesise 160 bin metre boru hattı döşendi. Üretim hatlarında toplam 250 robot devreye alındı ve ekipman montajları tamamlandı. 1,6 kilometrelik test pisti inşası başladı.

[Grafik: TRT Haber]

Çalışmalar canlı izlendi

Tesisteki çalışmalar, 9 Nisan 2021'den itibaren togg.com.tr ve Togg YouTube kanalı üzerinden 7/24 anlık olarak izlendi. Canlı yayını şu ana dek 2 milyondan fazla kişi izledi.

Bursa’nın Gemlik ilçesinde hızla yükselen Togg fabrikasında üretimi yapacak robot kolların montajına başlandı.

Teknik özellikler ve donanım listesi tamamlandı

İlerleyen çalışmalar doğrultusunda nikel oranının zengin batarya kimyası ile menzil avantajı sağlanacağına karar verildi. Enerji depolamada ve verimlilikte öncü olarak üretim için yol haritası oluşturuldu.

Teknik özellikler ve donanım listesi tamamlandı. Elektrik mimarisi, batarya ve güç aktarma organları tasarımı tamamlandı. Sanal paketleme, ergonomi, performans ve güvenlik simülasyonları tamamlanarak sanal ve fiziksel prototipler oluşturuldu. İleri sürücü destek sistemleri ve bağlantı mimarisi oluşturuldu.

[Togg Gemlik tesisi-AA]

C-SUV modeli için 32 ülkede tasarım tescili alındı

Stil tasarımı konusunda, tasarım ve mühendislik entegrasyonu yüzde 90 oranında tamamlandı. İç ve dış renk kombinasyonları, desen ve malzeme seçimleri tamamlanırken, C-SUV modeli için 32 ülkede tasarım tescili alındı. Ayrıca, Bilişim Vadisi Ofisi'nde tasarım stüdyosu kuruldu.

Tedarikçi seçimleri tamamlandı

C-SUV modeli için tedarikçi seçimleri de tamamlandı. Bu kapsamda, yüzde 75'i Türkiye'de yerleşik olmak üzere 104 tedarikçi seçildi.

Elektronik ve savunma sanayiinden tedarikçiler mobilite ekosistemine dahil edildi. Tedarikçi havuzuna start-up firmaların katılımı teşvik edildi.

"USE CASE Mobility" kavramı TOGG adına tescil edildi

Öte yandan, "USE CASE Mobility" kavramı da küresel olarak Togg adına tescil edildi. Mobilite ekosisteminin çekirdeğini oluşturma çalışmaları başlatılırken, yüzde 85'i yerli olmak üzere 200 Start-up değerlendirilip görüşüldü. 40 start-up ile gizlilik sözleşmesi imzalanırken, 9 strat-up ile çalışma başlatıldı.

Kurumlara veri entegrasyonu ve işlenmesi konusunda da çalışmalara başlandı. Yaygın şarj altyapısı için ilgili paydaşlarla da çalışma başladı.

Dijital mecralarda takipçi sayısı yükseldi

TOGG, dijital mecralarda da takipçi sayısını yükseltmeye devam etti. Linkedin'de 240 bin takipçi sayısına ulaşan TOGG, Twitter'da 390 bin, Instagram'da da 120 bin takipçi sayısına yükseldi.

"Togg" tüketici markası ismi olarak belirlenirken, marka bilinirliği ve desteği yüzde 90 seviyesine yükseldi.

Ayrıca, Türkiye ve Almanya'da hedef grup analizleri yapılarak, kullanıcı arayüzü tasarımı da başlatıldı.

Çalışan sayısı 280'e ulaştı

TOGG ekibinde çalışan sayısı 113 kişiden 280 kişiye ulaştı. 86 kişi olan mühendis sayısı ise 220'ye yükseldi.

17 kişiye ulaşan tersine beyin göçü ile de küresel yetkinlik ve tecrübeler Türkiye'ye geri kazandırıldı. Pandemi döneminde ise toplam çalışan sayısı ikiye katlandı.

Togg yeni logosunu seçti

Türkiye’nin küresel mobilite markası Togg, ‘’Yeniliğe Yolculuk’’ hedefinde marka isminin ardından logosunu da seçti.

[Togg'un yeni logosu]

Seçilen logo tasarımında iki ok, ortasında değerli taş şeklini oluşturacak şekilde kaynaşarak, Doğu ve Batı’nın bir araya gelmesini simgeliyor. Aynı zamanda Togg’un yaşamı kolaylaştıran mobilite çözümleri sayesinde teknolojiyi ve insanı bugünün ve yarının kesişim noktasında bir araya getiren bir teknoloji şirketi olduğu da vurgulanıyor.

Logo için Avrupa Birliği, ABD, Çin, Rusya, Azerbaycan, Türk Cumhuriyetleri ve Türkiye’de gerekli tescil işlemleri yapıldı.

Togg üretime hazırlanıyor: Bantlar kuruldu

27 Aralık 2021 tarihine gelindiğinde gerçekleştirilen toplantıda üretim bantlarının kurulduğu duyuruldu. Togg’un 27 Aralık 2019'da gerçekleştirdiği "Yeniliğe Yolculuk" buluşmasından bu yana aldığı mesafe ve 2022 yılı hedefleri Bursa'nın Gemlik ilçesindeki tesisinde yapılan toplantıda paylaşıldı.

Togg CEO'su Karakaş, toplantıda yaptığı konuşmada, Gemlik tesisini lansmandan bu yana geçen sürede sıfırdan yavaş yavaş oluşturmaya başladıklarını ve kaba inşaatın bittiğini söyledi.

Togg Dünya sahnesinde

5 Ocak 2022 ABD’nin Las Vegas şehrinde düzenlenen dünyanın en büyük Tüketici Elektroniği Fuarı CES 2022’de (Consumer Electronic Show) Togg’da yerini aldı. Fuarda, Türkiye'nin yerli otomobili Togg'un ilk uluslararası tanıtımı yapıldı.

[Togg CES 2022'de sergileniyor-AA]

7 Ocak 2022 Yerli ve milli otomobil Togg ve Avalanche blok zincirini geliştiren Ava Labs, akıllı kontratlar ile güvenli ve hızlı mobilite hizmetleri geliştirmek üzere stratejik bir ortaklığa imza atıldı.

Zorlu testler başladı

20 Mart 2022’ye gelindiğinde Togg’un zorlu koşullarda testine başlandı. Sıfırın altında 40 dereceye varan koşullarda test edilen Togg başarılı sonuçlar almayı başardı.

Yerli otomobilin zorlu hava koşullarındaki test sürecine ait video Togg'un resmi Twitter hesabından "Zorlu hava koşullarına hazırlanıyorum" notuyla paylaşıldı.

[Togg zorlu kış şartları altında test ediliyor-AA]

Gemlik’te pist tamamlandı

6 Nisan 2022’de Togg’un Gemlik tesisindeki 1,6 kilometrelik test pisti tamamlandı.  Togg'un testlere giren en üst versiyonu, bu kez iki bakanı ağırladı.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Togg'un direksiyonuna geçerek deneme sürüşü yaptı. Bakanlar Varank ve Nebati, Togg'un Gemlik tesisini ziyaret etti, çalışmaları yerinde inceledi.

[Gemlik tesisinde inşa edilen 1,6 kilometrelik test pisti tamamlandı-AA]

C-SUV gövdesi başarıyla üretildi

28 Mayıs 2022’de deneme üretimine yaklaşılan Gemlik tesisindeki çalışmalarda kilit aşamalardan birinin daha kusursuz şekilde tamamlandığı açıklandı. Yapılan paylaşımda parça kontrol ve doğrulamaların ardından ilk C-SUV gövdesinin robot hatlarında başarıyla üretildiği duyuruldu.

18 Temmuz 2022 tarihinde Togg’un resmi hesabından yapılan paylaşımda montaj tesisinin yüzde 98’inin tamamlandığı duyuruldu. Paylaşıma göre, üç tesisten boya ve gövde tesislerinin yüzde 99'u tamamlandı.

[Togg C-SUV gövdesi-AA]

Boya tesisi içindeki tanklarda kimyasal dolum aşamasına geçildi, basınçlı hava tesisatı, yumuşak su ve demineralize su sistemi ve soğutma ve ısıtma sistemleri kuruldu.

Gövde tesisinde ise denetim üretimi başladı. Basınçlı hava sistemi ile kaynak makineleri elektrik hatları tamamlandı.

30 Temmuz 2022’de Gemlik tesisinde deneme üretimine başlandı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş test sürüşü gerçekleştirdi.

Şarj istasyonları kuruldu

Trugo markasıyla sektöre yüksek performans, hızlı kurulum ve geniş kapsam ağıyla giren Togg, Bolu'da dördü 180 kW, ikisi 300 kW üzeri altı cihazın kurulumunu gerçekleştirdi.

[Togg şarj istasyonu-AA]

Şarj cihazları tüm elektrikli araç kullanıcılarına açık olacak. 81 ilde 600’ün üzerinde lokasyonda 1.000 yüksek performanslı şarj cihazı (DC) kurma hedefi olan Trugo, Togg araçları yola çıkmadan önce kullanıcı tarafında şarj kaygısı yaşanmayacak düzeyde şarj istasyonu kurulumunu yapacak.

Mart 2023’te yollara çıkması bekleniyor

Türkiye'nin yerli otomobil üretim merkezinin istihdama sağladığı katkı da büyük olacak. Yıllık üretim kapasitesi 175 bin adede ulaştığında toplam 4 bin 300 kişiye istihdam sağlanacak.

2030'a kadar tek bir platformdan 5 farklı modelde toplam 1 milyon aracın üretilmesi planlanıyor.

[Togg Gemlik-AA]

Togg'un uluslararası teknik yeterlilik testlerinin tamamlanmasının ardından Mart 2023'te trafiğe çıkması bekleniyor.

Grafik: Hafize Yurt-Furkan Terzi