Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ruanda Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı Dr. Richard Sezibera ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Bakan Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, ABD Başkanı Donald Trump ile G-20 marjında Japonya'da görüşecekleri konusunda teyitleştiklerini belirterek, ABD'nin Suriye'den çekilme kararı, ortak komisyon ve bu çekilme kararıyla ilgili güvenli bölgenin oluşturulması ve İdlib'in yanı sıra birçok konunun görüşmede ele alınacağını söyledi.
Türkiye'nin, F-35 programının bir ortağı olduğuna ve bugüne kadar 1 milyar dolardan fazla maddi katkı sağladığına dikkati çeken Çavuşoğlu, ABD'nin attığı adımların ortaklık anlaşmasına ve hukuka uygun olmadığını vurguladı.
Çavuşoğlu, ABD'nin S-400 ile ilgili tutumunu anlamakta zorluk çektiklerinin altını çizerek, şu ifadeleri kullandı:
"Türkiye Cumhuriyeti özgür ve bağımsız bir devlettir. Türkiye Cumhuriyeti Amerika ya da herhangi bir ülkenin al dediği zaman bir ürünü alacak ya da alma dediği zaman almayacağı bir ülke değil artık. O yüzden hangi yaptırım kararı olursa olsun, Amerika'dan hangi açıklama gelirse gelsin, biz S-400'ü aldık ve artık S-400'ün Türkiye'ye ne zaman teslim edileceği konuşuluyor. Bununla ilgili de çalışmalar yapılıyor. Bizim bu süreçten, S-400 alımından vazgeçmemiz mümkün değil çünkü Türkiye'nin acil olarak hava savunma sistemine ihtiyacı var. NATO'nun kapasitesi Türkiye hava sahasının şu an yüzde 30'unu koruyabiliyor. NATO'nun zaafını gösterme diyorlar ama açık açık konuşalım." dedi.
"Sezibera ile ikili ilişkiler ele aldık"
Ruandalı mevkidaşı Sezibera'nın Türkiye'ye ilk kez resmi ziyaret gerçekleştirdiğini belirten Çavuşoğlu, mevkidaşıyla yaptığı görüşmelerde ikili ilişkilerin ele alındığını ifade etti.
Çavuşoğlu, Sezibera'nın bugün TBMM Meclis Başkanı Mustafa Şentop ile görüşeceğini, yarın iş dünyası ve düşünce kuruluşlarıyla bir araya geleceğini ve Anıtkabir'i ziyaret edeceğini bildirdi.
Ruanda'nın, Tutsilere yönelik soykırımın üzerinden geçen 25 yılda ekonomik ve sosyal açıdan büyük ilerleme kaydettiğini vurgulayan Çavuşoğlu, Ruanda'nın Afrika kıtasında istikrar abidesi haline geldiğine işaret etti.
Çavuşoğlu, Ruanda'nın istikrarı ve sosyal barışı güçlendirmek için sarf ettiği çabaları taktir ettiklerini dile getirerek "Tutsilere yönelik soykırım konusunda Ruanda'nın hassasiyetlerini paylaşıyoruz. Ruanda halkıyla dayanışmamızı sürdüreceğiz." ifadesini kullandı.
Ruanda'nın bu yıl Doğu Afrika Topluluğu Dönem Başkanlığını üstlendiğini hatırlatan Çavuşoğlu, Afrika Birliği ve kıtadaki bölgesel örgütlerle ilişkilerini daima geliştiren Türkiye'nin, Ruanda'nın dönem başkanlığına destek vereceğinin altını çizdi.
Bakan Çavuşoğlu, Ruanda'nın, Afrika Birliği Dönem Başkanlığını yürüttüğü dönemde aktif olduğu ve somut adımlar attığı değerlendirmesinde bulunarak bu adımlardan birinin Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi Anlaşması olduğuna işaret etti. Çavuşoğlu, söz konusu anlaşmanın, kıta içinde ticaretin artmasına ve ekonomik kalkınmaya katkı sağlayacağını kaydetti.
Çavuşoğlu, görüşmelerde FETÖ konusunun da ele alındığını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ruanda'nın özellikle FETÖ konusunda, hemen oradaki FETÖ bağlantılı okulu kapatması bizleri ve Türk milletini çok mutlu etmiştir. Kendilerine çok teşekkür ediyoruz. Bu FETÖ terör örgütü, öyle bir illettir ki kapıdan kovsan bacadan girer. Okullar kapandıktan sonra bile değişik yöntemlerle Ruanda'da faaliyetlerini sürdürmeye çalışıyorlar. Biz de bugün bu konuyla ilgili gerekli bilgileri paylaştık. Bundan sonra da yakın iş birliği içinde olacağız."
"Ruanda'da Türk firmalarının yatırımları artıyor"
Çavuşoğlu, Ruanda'da Türk firmalarının yatırımlarının arttığına dikkati çekerek bu yatırımların 400 milyon doları geçtiğini, yatırımların daha da artması için firmaları teşvik etmeyi sürdüreceklerini söyledi. Bakan Çavuşoğlu, iki ülke arasında çeşitli iş forumları düzenleyerek ticaretin ve yatırımın artırılması gerektiğinin altını çizdi.
Öte yandan, Türk Hava Yollarının (THY) başkent Kigali'ye haftada 7 gün uçuş gerçekleştirdiğini vurgulayan Çavuşoğlu, THY'nin, Ruanda'yı adeta tüm dünyaya bağladığını vurguladı.
Çavuşoğlu, eğitim konusuna ilişkin de Ruanda'da Türkiye Maarif Vakfı (TMV) ile okullar açmak istediklerini belirterek ayrıca Türkiye'nin burs verdiği Ruandalı öğrenci sayısının her sene arttığına dikkati çekti.
Geçen akademik dönemde 45 Ruandalı öğrencinin Türkiye Burslarından faydalandığını aktaran Çavuşoğlu, böylelikle toplam 180'den fazla öğrencinin bu burslardan yararlandığını ve sayının artırılabileceğini söyledi.
Tarım, altyapı, enerji, sağlık ve ilaç sanayisi gibi birçok alanda iş birliği yapılabileceğine ilişkin mevkidaşı Richard ile değerlendirmelerde bulunduklarını belirten Çavuşoğlu, Richard'ın, Ruanda'da bir Türk ticaret merkezinin açılması önerisinde bulunduğunu kaydetti. Çavuşoğlu, bu öneriyi değerlendireceklerini söyledi.
"Seçim bitti, Türkiye artık kendi gündemine odaklanmalı"
Konuşmasında 23 Haziran İstanbul Belediye Başkanlığı seçimine de değinen Çavuşoğlu, 31 Mart Yerel Seçimlerinin Türkiye için önemli olduğunu belirterek TBMM'de sandalyesi olmayan birçok partinin adaylarının o seçimde ipi önde göğüslediğine dikkati çekti.
Çavuşoğlu, Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) İstanbul ve ülke genelindeki bazı ilçelerde seçimlerin yenilenmesi kararını aldığını ifade ederek zaman zaman söylemlerin sertleşmesine karşın yenilenen İstanbul seçiminin demokratik ve şeffaf bir ortamda geçtiğini vurguladı.
Yenilenen seçimde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen CHP Adayı Ekrem İmamoğlu'nu tebrik eden Çavuşoğlu, başta Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere siyasilerden gelen "Seçim bitti, Türkiye artık kendi gündemine odaklanmalı." yönündeki açıklamaların ülkenin geleceği açısından anlamlı olduğu değerlendirmesini yaptı.
Çavuşoğlu, Erdoğan'ın Japonya'daki G20 Zirvesi ve ardından Çin'e resmi ziyaret kapsamında önemli temaslarda bulunacağının altını çizerek "İçeride ve dışarıda önemli konularımız var. Bunlara odaklanmamız gerekiyor." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin demokratik bir ülke olduğunu belirten Çavuşoğlu, İstanbul seçimlerinin de bu çerçevede gerçekleştiğini söyledi.
Çavuşoğlu, yurt dışından İstanbul'daki seçim sonucuna gelen yorumlara ilişkin ise şunları kaydetti:
"Bugünkü Türkiye'den hazzetmeyenler var. Bağımsız bir Türkiye olma çabalarımızdan hoşlanmayanlar da var. Seçimle ilgi yorum yaparken ikiyüzlülük ve çifte standarttan uzak durmaları gerekiyor. 'Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçimi daha ilk turda kazandığı zaman seçim, demokratik değil ancak muhalefetin adayı kazandığı zaman Türkiye'de demokrasi var' (söylemlerine) itiraz ediyoruz. Türk milletinin hangi parti ve görüşten olursa olsun demokrasisine nasıl sahip çıktığını görüyoruz. İstanbul bir cihan şehridir. İstanbul, geri gitmeyi kaldıramaz. Cumhurbaşkanımız da Binali Bey de yapılacak güzel hizmetlerde destekçi olacaklarını söylemiştir. İnşallah İstanbul'umuz için, milletimiz için hayırlı olur."
Toplantı kapsamında, "Diplomatik, Hizmet ve Servis Pasaportlarına Vize Muafiyeti Anlaşması", "Diplomasi Eğitimine, Bilgi ve Belgelerin Değişimine İlişkin İş Birliği Mutabakat Zaptı" imzalandı.
Öte yandan, toplantının ardından, Ruandalı Bakan Richard Sezibera, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy ile bir araya gelecek. Görüşmenin ardından "Turizm Alanında İş Birliğine İlişkin Anlaşma" imzalanacak.
Sezibera: Vize gerekliliğini ortadan kaldıracağımızı düşünüyoruz
Ankara'ya yaptığı ziyaret kapsamında son derece verimli görüşmeler gerçekleştirdiğini kaydeden Sezibera, Çavuşoğlu ile görüşmesinde hem bölgesel hem uluslararası konularda yapılacak iş birliklerini değerlendirdiklerini belirtti.
Sezibera, Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Anlaşması çerçevesinde ne gibi gelişmeler yaşandığını da ele aldıklarını belirterek, bu kapsamda Ruanda ve Türkiye'nin iş birliği yapabileceklerini söyledi.
İki ülke arasındaki ilişkilerin yakın zaman önce başlasa da hızlı bir ivme kazandığına dikkati çeken Sezibera, Çavuşoğlu'nun 3 yıl önce Ruanda'ya gerçekleştirdiği ziyareti anımsattı.
Ekonomik ilişkiler
Sezibera, iki ülke arasında diplomatik, hizmet ve servis pasaportlarına vize muafiyeti öngören bir anlaşma imzaladıklarını belirterek, "Nihayetinde tüm pasaportlar için vize gerekliliğini ortadan kaldıracağımızı düşünüyoruz." ifadesini kullandı.
Türk Hava Yollarının (THY) Ruanda'ya direkt uçuşları olduğuna dikkati çeken Sezibera, bu uçuşlar sayesinde iki ülke arasındaki ziyaretlerin hızlanacağını kaydetti.
Sezibera, Ruanda'nın son derece güvenli bir ortam içinde geniş ürünler sunduğunu belirterek, "Türkiye'deki turistlerin de mutlaka Ruanda'yı destinasyon olarak tercih etmelerini arzu ederiz." diye konuştu.
İkili ilişkilerin sadece hükümetler arasında değil, parlamentolar, halk ve iş dünyası arasında da sürdürüldüğünü söyleyen Sezibera, "Ekonomik iş birliği elbette Türkiye ile ilişkilerimizin omurgasını oluşturuyor. Ruanda, Türkiye için en önemli doğrudan yatırım yerlerinden bir tanesi. 387 milyon dolarlık bir yatırımdan bahsediyoruz ve aynı zamanda Türkiye, Ruanda'da bin 177 kadar istihdam sağlamış durumda." dedi.
Sezibera, Türkiye'nin Ruanda'da inşaat, hizmet, madencilik ve enerji alanında önemli yatırımlar yaptığını ve bundan memnuniyet duyduğunu belirterek, "Bir Türk firmasının Ruanda'nın 100 megabaytlık bir enerji santrali kuruyor olması bizim için çok büyük bir memnuniyet. 358 milyon dolarlık bir yatırım gerçekleştirecekler." diye konuştu.
Bu nedenle Ruanda'da Türk iş dünyası için önemli fırsatlar olduğunu vurgulayan Sezibera, iki ülkenin birlikte yapabileceği çok şey olduğunun altını çizdi.
Sezibera ayrıca Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame'nin, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a davetiye gönderdiğini belirterek, uygun bir zamanda Erdoğan'ı ülkelerinde ağırlamak istediklerini bildirdi.
"Afrikalılar için son derece heyecanlı süreçlerden geçiyoruz"
Sezibera, Ruanda'da 25 yıl önce gerçekleşen soykırımın ardından önemli gelişmeler gerçekleştirdiklerini belirterek, "Bu sürecin ardından Ruanda, çok ciddi bir ilerleme gösterdi. Son 10 sene içinde, yılda ortalama olarak yüzde 7-8'lere varan büyüme oranlarını gerçekleştirebildik." diye konuştu.
Mevcut durumda Ruanda'nın dünyada en hızlı büyüyen 6 ülkeden biri olduğuna işaret eden Sezibera, kadınların ülke ekonomisinde önemli rol oynadığını vurguladı. Sezibera, hem Afrika'ya hem dünyanın geri kalanına açık kapı politikası uyguladıklarını anlattı.
Sezibera, Kıtasal Serbest Ticaret Anlaşması'nı ilk imzalayan ülkelerden birinin Ruanda olduğunu kaydederek, "Afrikalılar için son derece heyecanlı, ilginç süreçlerden geçiyoruz." dedi.
Türkiye'deki ticaret dünyası ve iş adamlarını da Afrika'ya davet eden Sezibera, "Türk iş adamlarının Afrika'da gelişen bu sürece katkıda bulunmalarını ve bu süreçten faydalanmalarını arzu ederiz. Herhangi bir şekilde yardıma ihtiyacınız olursa Ruanda her zaman sizlere bu desteği vermeye hazır." ifadelerini kullandı.
Kaynak: TRT Haber, AA
8.6ºC
Ankara
