Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ile Köksaray'da düzenlenen ortak basın toplantısındaki sözlerine, gösterilen konukseverliğe teşekkür ederek başladı.
"Değerli kardeşim" ifadesini kullandığı Mirziyoyev ile önce ikili görüşme gerçekleştirdiklerini, ardından dar kapsamlı ve geniş kapsamlı heyetler arası görüşmelere başkanlık ettiklerini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmelerde Türkiye ve Özbekistan arasındaki siyasi, ekonomik, askeri, ticari, kültürel, savunma sanayi konularının ele alındığını, bunlarla ilgili neler yapılabileceğinin görüşüldüğünü anlattı.
“İki ülke arasındaki ilişkiler stratejik ortaklık seviyesine çıkarıldı”
Erdoğan, bunların yanı sıra bölgesel ve küresel konuları da görüştüklerini bildirerek, Mirziyoyev'in geçen yıl ekim ayında ailece gerçekleştirdiği Türkiye ziyareti kapsamında iki ülke arasındaki ilişkilerin "stratejik ortaklık" seviyesine çıkarıldığını anımsattı.
“Uzun bir yolculuğa çıkıyoruz”
Bugünkü görüşmelerde stratejik ortaklığın alt yapısını güçlendirecek adımların atıldığını ifade eden Erdoğan, "Ortaklık bildirisiyle beraber 25 maddeden oluşan tüm anlaşmalar imzalanmış oldu" diye konuştu. Mirziyoyev'in "Bu masalarda biz bugüne kadar böyle anlaşmalar imzalamamıştık" sözlerini anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi:
"Ben inanıyorum ki artık uzun bir yolculuğa Türkiye- Özbekistan olarak bu anlaşmalarla çıkıyoruz. Atacağımız çok adımlar, yapacağımız çok işler var. İmzaladığımız ortak açıklamayla yüksek düzeyli stratejik iş birliği konseyi mekanizmasını ihdas etmeyi artık karar altına almış bulunuyoruz. Konseyin ilk toplantısını önümüzdeki dönemde inşallah Türkiye'de icra edeceğiz. İki ülke arasında bir yıl Türkiye, bir yıl Özbekistan olmak üzere bu çalışmalar, Dışişleri Bakanlarımızın sekreteryasında yürütülecek ama bu arada özellikle icracı bakanlarımız kendi aralarında bakanlıklarını ilgilendiren konularda çalışmalarını sürdürecekler. İki ülke arasındaki iş birliğini ekonomiden savunma sanayine, eğitimden kültüre, çevreden enerjiye, tarımdan turizme her alanda daha da güçlendirmekte kararlıyız. Bugün imzaladığımız çok sayıdaki anlaşmayla ilişkilerimizin ahdi zeminini güçlendirmiş olduk."
“Ticaret hacmini 5 milyar dolara çıkaracağız”
Erdoğan, Türkiye ve Özbekistan arasındaki ekonomik ilişkilerin gelişim seyrini memnuniyet verici olarak nitelendirerek, "Sürekli tırmanış halinde olan önümüzde bir tablo var. 2017'de 1,2 milyar dolar iken daha sonra 1,5 milyar dolara bu yükseliş çıkmış bulunuyor. Şimdi önümüzde bir hedef var, 5 milyar dolara inşallah aramızdaki ticaret hacmini çıkartacağız" diye konuştu.
"Bir kişi ark kazar, bin kişi su içer"
Zor gibi görünen bu hedefin 33 milyon nüfuslu Özbekistan ile 81 milyon nüfusa sahip Türkiye için zor olmayacağını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Biz bunu başarırız. Her iki tarafta bu irade, alt yapı var. Bunu başaracağız" ifadesini kulandı.
İki ülkenin potansiyelinin daha yüksek olduğuna yönelik inancını dile getiren Erdoğan, "İş artık başa düşüyor ve hep birlikte bunu gerçekleştireceğiz. Bu rakamı daha yukarıları çıkarırken inanıyorum ki bölgedeki etkinlik çok daha farklı bir yere doğru ulaşacaktır" dedi.
"Birlikte katılacağımız iş forumu da önemli"
Mirziyoyev ile katılacağı "Türkiye-Özbekistan İş Forumu"nun önemine de değinen Erdoğan, formun karşılıklı yatırımların ve ticaretin artmasını teşvik edeceğini söyledi. Erdoğan, Özbekistan ziyaretini geniş katılımlı ve farklı alanlardan iş adamları grubuyla gerçekleştirdiğini belirtti.
Mirziyoyev'in ülkesinde başta ekonomik ve sosyal alanlar olmak üzere pek çok konuda önemli açılımlar yaptığını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Ayrıca biz TİKA olarak şu anda 60 milyon dolarlık bir yatırımı hedefliyoruz ve birçok alanda TİKA Özbekistan'da bu yatırımlarını inşallah Eylül, Ekim gibi başlatmış olacak" dedi.
"Bir kişi ark kazar, bin kişi su içer"
Erdoğan, ülkedeki söz konusu açılımların Mirziyoyev'in liderliğinin ve vizyoner kişiliğinin tezahürü olduğuna işaret ederek, "Bir kişi ark kazar, bin kişi su içer" Özbek atasözünü hatırlattı.
Sözleri salondakilerce alkışlanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Sayın Mirziyoyev, attığı bu cesur adımlarla adeta Özbekistan, bölgemiz için yeni bir su arkı inşa ediyor. İnşallah bu kanal Özbekistan'ı daha güzel, müreffeh günlere ulaştıracaktır. Şu anda Özbekistan çevre ülkelerle de ilişkilerini çok iyi bir konuma taşıması sebebiyle artık bölge inşallah bir barış bölgesi haline geliyor ki bu çok önemli. Örneğin Özbekistan'ın Kırgızistan ile ilişkileri, Özbekistan'ın Tacikistan ile ilişkilerinin memnuniyet verici konuma gelmesi bizleri de mutlu etmiştir. Bundan dolayı kardeşime çok teşekkür ediyoruz" ifadelerini kullandı
Uçak seferlerinin artırılması
Erdoğan, Özbekistan'ın turizm sektörünün geliştirilmesine yönelik verdikleri desteği artıracaklarını belirterek, şunları söyledi:
"Bu konuyla ilgili atacağımız adımlarla, inanıyorum halklarımızın kaynaşması daha da artacak. Bizde zaten çok ciddi Özbek nüfusu var ve bu Özbek kardeşlerimiz de aslında kendi ana vatanlarına daha sık gelmek isterler. Ama bu uçuşlar rahat olacak ki onlar da sık sık buraya gelebilme imkanını bulsun. Şimdi bu yollar açılıyor, inşallah çok daha sık buraya gelme imkanı doğacak. Bizler turizmdeki tecrübelerimizi Özbek kardeşlerimizle de paylaşmak istiyoruz. Türk vatandaşlarının Türk-İslam medeniyetinin kadim şehirleri Semerkant, Buhara, Hive gibi şehirlere ev sahipliği yapan Özbekistan'a ilgilerinin giderek artacağından eminim."
Yarın Buhara'ya giderek o güzel ve manevi hazzına doyum olmaz mekanları yeniden görme imkanına sahip olacaklarını belirten Erdoğan, şöyle konuştu:
"Hepsinden öte artık Buhara bizler için de yeni bir adımın inşallah temelini oluşturacak. Orası İmam Buhari'nin yaşam merkeziydi. Buhari Şerif'in bir akademi çatısı altında eğitim öğretime başlanacak hale gelmesi Türkiye'deki genç ilahiyatçıların inanıyorum ki buradaki kardeşleriyle beraber bir eğitim öğretim almasına fırsat getirecektir.
Bir diğeri de İmam Maturidi Hazretleri'nin de yine inşallah, bizim tabii itikadi noktadaki en önemli merkezimiz, bununla ilgili de burada bir akademinin oluşturulacak olması, bununla ilgili bugün kardeşimle tekrar bu işin mutabakatını konuştuk, bu adımların atılmasıyla Türkiye'den özellikle Özbekistan'a gelen gençlerimizin ilgisi daha da artacak ve kaynağında bu ilmi tahsil etmiş olacaklar."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'den Semerkant'a 16 Mart 2018'de başlayan seferleri hatırlatarak, "Bu seferlerin sayısının artırılmasını ve yeni güzergahlar arasında da doğrudan uçuşlar başlatılmasını arzu ediyoruz" dedi. Bu konuyla ilgili de mutabakatın sağlandığını belirten Erdoğan, Taşkent'teki temaslarının ardından yarın Türk-Özbek halklarının müşterek tarihinde özel yeri olan Buhara'ya geçeceğini bildirdi.
“İnşallah hep isteyelim, bu geceyi boş geçmeyelim”
Türk-İslam medeniyetinin kadim şehrinde ecdadı bir kez daha rahmetle yad edeceklerini ifade eden Erdoğan, Berat Kandili'ni de kutladı. Erdoğan, sözlerini şu ifadelerle tamamladı:
"Rabbimiz bize bu gecede 'Ne isterseniz vereyim' diyor. Berat böyle bir gece. Dolayısıyla, isteyin. İlim istiyorsanız ilim, hastalıklarınıza şifa istiyorsanız şifa. İnşallah hep isteyelim, bu geceyi boş geçmeyelim. Onun için de her iki ülkenin bu gece birliğine, beraberliğine, dayanışmasına vesile olmasını Allah'tan temenni ediyorum. Ortak geçmişimizden güç alan Türkiye-Özbekistan ilişkilerini geleceğe daha da güçlendirerek inşallah götürmeyi temenni ediyorum."
MİRZİYOYEV'İN AÇIKLAMALARI
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, ülkesinin uzun bir aradan sonra Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi'ne yeniden katılacağını açıkladı.
Mirzoyoyev, ülkeye resmi ziyarette bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesinin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, toplantıda Özbekistan'ın uzun aradan sonra Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi'nde yeniden yer alması konusunda olumlu sonuca vardıklarını belirterek, gelecek aylarda Bişkek’teki zirveye ülkesinin de katılacağını söyledi.
Özbekistan'a ilk kez resmi ziyarette bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan ile tarafları ilgilendiren tüm alanlarda çok verimli görüşme yaptıklarına dikkati çeken Mirziyoyev, ziyaretin iki ülke ilişkilerinde yeni sayfa açacağını ve ilişkileri üst düzeye çıkaracağını vurguladı.
Görüşmede iki ülke arasında çözülmesi gereken meseleleri de ele aldıklarını ifade eden Mirziyoyev, Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin kurulması konusunda mutabık kaldıklarını, konseyin ilişkilerin üst düzeye çıkarılması ve taraflar arasındaki meselelerin çözüme kavuşturulması için çaba göstereceğini belirtti.
İki ülke arasındaki ticaret hacmini 5 milyar dolara çıkarma hedefi
Mirziyovev, görüşmenin ardından iki ülke arasındaki iş birliğinin geliştirilmesini öngören 24 anlaşma imzalandığı bilgisini paylaşarak, bunun iki kardeş ülke tarihinde ilk olduğunu dile getirdi.
Geçen yıl iki ülke arasındaki ticaret hacminin yüzde 30 artışla 1,5 milyar doları bulduğuna işaret eden Mirziyoyev, yılın ilk çeyreğinde de yüzde 20 artışla 400 milyon dolarlık ticaret hacmine ulaştıklarını söyledi.
Mirziyoyev, iki ülke arasındaki ticaret hacminin kısa sürede 5 milyar dolara çıkarılmasına ilişkin de mutabık kaldıklarını anlattı.
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, yapılan görüşme ve iş forumu kapsamında 3 milyar dolarlık 50'den fazla yatırım ve ortak projenin hayata geçirilmesi konusunda anlaştıklarını kaydetti.
"Türk Konseyi" ofisinde Özbekistan bayrağı da dalgalanacak
Özbekistan'ın Türk vatandaşlarına vize muafiyeti sağladığını anımsatan Mirziyoyev, İstanbul-Semerkant hava seferlerinin başlatıldığını, bugünkü toplantıda da inanç turizminin geliştirilmesi konusunda anlaştıklarını, Türkiye'nin turizm alanında büyük potansiyele sahip olduğunu ve bu potansiyelden istifade etmek istediklerini dile getirdi.
Mirziyoyev, "Ankara'daki görüşmede Erdoğan, Türk Konseyi ofisinde Özbekistan'ın bayrağının eksik olduğunu söylemişti. Biz, artık bu konuda anlaştık. Artık Türkiye'deki Türk Konseyi ofisinde Özbekistan'ın bayrağı da dalgalanacaktır. Bu, küçük bir mesele değil. Uzun yıllar sonra Özbekistan, Bişkek'te yapılacak gelecek zirvede yeniden yer alacaktır." şeklinde konuştu.
Türkiye'yi siyasi, ekonomik ve askeri alanda büyük potansiyele sahip ülke olarak gördüklerini vurgulayan Mirziyoyev, "Özbekistan, Türkiye'yi güvenilir ve mühim ortağı olarak görüyor. Ata yurdunuz Özbekistan'ın kapıları sizler için her zaman açık." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı "dünyaca kabul edilen devlet adamı" olarak niteleyen ve haziran ayında yapılacak seçimde başarılar dileyen Mirziyoyev, "Türk halkı, seçimlerde kendine yakışan liderini seçecektir, buna hiç şüphe yoktur." değerlendirmesinde bulundu.
Kaynak: AA
3.5ºC
Ankara
