Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Şanghay İşbirliği Örgütü 22'nci Devlet Başkanları Zirvesi'nin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Türkiye'nin 2012 yılından itibaren teşkilatın diyalog ortağı olduğunu belirten Erdoğan, "Ülkemiz, Teşkilatın Enerji Kulübü Üst Düzey Grubunun Dönem Başkanlığını da üstlenmiş, 2017 yılında Grubun Üçüncü Yüksek Düzeyli Grup Toplantısı’na Ankara’da ev sahipliği yapmıştır. Teşkilat ile Türkiye arasında belli bir müktesebat oluşmuş durumdadır" açıklamasını yaptı.
Küresel ekonomide Asya kıtasının oynadığı rolün önemine vurgu yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Avrasya coğrafyasının yüzde 60’ını kapsayan Teşkilat coğrafyasında 3,2 milyar insan yaşıyor. Teşkilat üyeleri 20 trilyon dolara ulaşan bir ekonomik büyüklükle küresel gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 30’dan fazlasını üretiyor. Türkiye’nin, Yeniden Asya Girişimi kapsamında kıta ülkeleriyle iş birliğimizi ikili ve çok taraflı düzeyde daha da geliştirme iradesi katidir" şeklinde konuştu.
Erdoğan zirveyle ilgili değerlendirmelerini şöyle sürdürdü:
"Zirvedeki hitabımda tarihi, kültürel, insani bağlara sahip olduğumuz ata yurdu Asya’nın güvenlik, istikrar ve refahının teminini, dış politika önceliklerimiz arasında telakki ettiğimizi belirttik. Bölgemizde ve ötesinde güvenlik ve istikrarın sağlanması için iş birliğine verdiğimiz önemin altını çizdik. Zirvede salgın sonrası iyileşme döneminde ekonomilerimizin dayanıklılığını artırmak amacıyla birlikte atabileceğimiz adımlara ilişkin değerlendirmelerde bulunduk. Görüşmelerde ayrıca, küresel ekonomik gelişmeleri de ele aldık. Küresel enflasyonla mücadelede iş birliğinin önemine değindik. Teşkilat bünyesinde ülkemizle iş birliğinin daha da geliştirilmesi yönünde irade ve istek bulunduğunu memnuniyetle müşahede ettik. Bu Zirve, ülkemizin önceliklerini vurgulamak ve Teşkilatı ilgilendiren temel konularda sağlayabileceğimiz katkıları dile getirmek bakımından önemli bir vesile teşkil etti"
.jpg)
Liderlerle zirve kapsamında ikili görüşmeler gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Zirve marjında Azerbaycan, Çin, Moğolistan, Özbekistan, Rusya ve İran’ın cumhurbaşkanları ile Pakistan ve Hindistan’ın başbakanlarıyla verimli ikili görüşmeler de gerçekleştirdik. Görüşmelerimde ikili ilişkilerimizin yanı sıra, güncel küresel meselelere dair fikir teatisinde bulunduk. İstişarelerimizin ve temaslarımızın hayırlı sonuçlar doğurmasını temenni ediyorum" açıklamasını yaptı.
Rusya-Ukrayna savaşında Türkiye'nin rolü
Zirvedeki liderlerin, Rusya-Ukrayna savaşında Türkiye'nin tansiyonu düşürme adımları dolayısıyla teşekkür ettiğini ifade eden Erdoğan, "‘Burada aldığınız rolden dolayı gerçekten sizleri takdir ve tebrik ederiz’ dediler. Hepsi ikili görüşmelerimizde gelip işi buraya bağladılar. Çünkü Rusya-Ukrayna Savaşında dünyadaki bu görünen güçler içerisinde ‘Ne yapabiliriz, bu işi nasıl çözeriz?’ gibi bir durum yok maalesef. Biz ise başından itibaren sürdürdüğümüz o denge politikasıyla gerek batıya gerekse başta Amerika olmak üzere hepsine gereken cevabı, yaptığımız girişimlerle vermiş olduk. Tabii en önemlisi bu tahıl koridoru meselesi. Bununla ilgili olarak attığımız adımlar hakkında Sayın Putin’le burada yaptığımız görüşmede de konuştuk. Malum, tahıl koridorunun gelişmekte olan ülkelerden ziyade az gelişmiş ülkelere yönelik çalıştırılması gerekiyor. Bizim burada oynadığımız asıl rol bu. Burada da onu yine konuştuk; ‘biz az gelişmiş ülkelere bu tahıl koridorunu kullandırtalım, onlara ulaşalım, bunun gayreti içerisinde olalım’ dedik. Tabii Sayın Putin de onun üzerinde özenle duruyor. Bundan sonraki süreçte de biz bunu inşallah en ideal şekilde çalıştırarak az gelişmiş ülkelere bu koridoru nasıl kullandırtacağız, buralara nasıl ulaşacağız, buralara ne yapabiliriz; bunun takipçisi olacağız" şeklinde konuştu.
"Hedefimiz Şanghay Beşlisi’ne üye olmak"
Türkiye'nin Şanghay Beşlisine üye olmasıyla ilgili soruya Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Üye olmak-olmamak hepsi ayrı ama bizim bu ülkelerle olan münasebetlerimiz, bu atılan adımla çok daha farklı bir konuma taşınmış olacaktır" dedi.
Şanghay Beşlisine üye olma hedeflerinin olduğunu ifade eden Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü:
"Biz Şanghay Beşlisi içerisinde üye konumunda değiliz. Biz şu anda buraya ev sahibi Özbekistan’ın davetiyle özel konuk olarak katıldık. Tabii Şevket Bey ile bizim özel bir hukukumuz var. Bu özel hukukumuz dolayısıyla beni ve İlham Bey’i buraya özel olarak davet etmiş oldu. Şimdi bundan sonraki süreç ise bu işin en ileri kademesine doğru atılacak bir adımdır. Bu adım da tabii önümüzdeki dönemin ev sahibi olacak Hindistan’daki görüşmelerde belki gündeme daha ileri seviyede gelecek. Üye olmak-olmamak hepsi ayrı ama bizim bu ülkelerle olan münasebetlerimiz, bu atılan adımla çok daha farklı bir konuma taşınmış olacaktır"
.jpg)
Ermenistan'ın Azerbaycan topraklarına saldırıları
Son günlerde Ermenistan'ın Azerbaycan'a saldırılarının artması üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Ermenistan’ın provokasyonları karşılığında Azerbaycan başlattığı operasyonu tamamladığını söylüyor. Operasyonu bitirdiğine göre de bunu şimdi dalgalandırmanın bir anlamı yok. İlham Bey’den aldığım bilgilere göre Azerbaycanlı kardeşlerimiz şu anda kendilerini güvenli bir konuma taşımış oldular" açıklamasını yaptı.
Ermenistan'a provokasyonlarından vazgeçmesi çağrısı yapan Erdoğan, "Bizim dileğimiz, bölgemizde yürütülen normalleşme süreçlerinin başarıyla nihayete erdirilmesi ve bölgesel barış ve istikrarın kalıcı olarak sağlanmasıdır" dedi.
Tahıl koridoru
Türkiye'nin tahıl koridoruyla ilgili hem Rusya hemde Ukrayna ile temas halinde olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Gerek Rusya’dan gerek Ukrayna’dan gelen her türlü ürün -bu tahıl ürünü olabilir, gübre olabilir- bunların hepsi için biz ilgili ülkeyle muhakkak müzakereleri, görüşmeleri yapıyoruz" dedi.
Müzakere süreciyle ilgili bir sorun yaşanmadığını da ifade eden Erdoğan, "Şu ana kadar adımları böyle karşılıklı müzakereyle, istişareyle attığımız için de henüz böyle ciddi bir falso ortaya çıkmadı. Sayın Putin’le burada yaptığımız görüşmede de bu sürecin aynı ihtiyatla sürdürülmesi konusunda mutabık kaldık" şeklinde konuştu.
"20 Ekim’de Zengilan Havalimanının açılışını yapacağız"
Özbekistan'da İran ile Astana süreciyle ilgili bir görüşme yapılmadığını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Suriye meselesinin kalıcı çözümüne dair meseleleri ayrıca ele alıyoruz" dedi.
Karabağ'ın toprak bütünlüğüne tüm bölge ülkelerinin destek vermesi gerektiğini vurgulayan Erdoğan, "20 Ekim’de Zengilan Havalimanının açılışını yapacağız. İlham Bey bu havalimanının açılışına özellikle zaten bizden tarih aldı ve biz de tarihi verdik. ‘Zengilan’ın açılışını yaptıktan sonra da Cebrail’e geçer inşallah töreni de orada yaparız’ dedi. Mutabık kaldık. Belki bazı liderleri de oraya ayrıca kendisi çağıracak" açıklamasını yaptı.
Şanghay Zirvesi'nde dünyanın konuştuğu fotoğraf
Şanghay Zirvesi kapsamında liderlerle birlikte çekinlen fotoğrafın sorulması üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, "İlham Bey o koltuğu bana bıraktı, kendisi yandaki koltuğa geçti. Çoğu Rusça bildiği için tercüman da konuştuklarımızı Rusça’ya çeviriyordu. Oradaki sohbetimiz tabii hepsinin bayağı hoşuna gitti. Güzel bir anı oldu. Ama biliyorsunuz bizimki altı kişilik masa değil…" dedi.
Muhalefetin sosyal konut ve yurt eleştirilerine tepki
Bir gazetecinin, TOKİ'nin sosyal konut ve Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın yurtlarıyla ilgili muhalefetin eleştirilerini sorması üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan tepki gösterdi.
Erdoğan, "Betonsuz ne bina oluyor ne yol oluyor ne köprü oluyor. Bunlar böyle diyor ama dedikleri şeylerin akla, mantığa sığar bir yanı var mı? 105 yeni yurt açılışı yaptık. Bu 105 yurt açılışının ötesinde bu sene arz olarak öğrenci talebinden çok çok fazlayız. Bütün bunlara rağmen şu anda ‘Daha da artı değer meydana getirelim, herhangi bir sıkıntı kesinlikle olmasın’ diyoruz" şeklinde konuştu.
2002 yılında 182 bin olan yurt kapasitesini 2022 yılında 850 bine çıkardıklarını ifade eden Erdoğan, "Bizim yurtlar gerçekten çok lüks. Ben yurtları dolaşıyorum, bakıyorum. Yemekler hakeza öyle. Ücretler çok çok düşük. İşin böyle bir güzelliği de var. Bütün bunların yanında da tabii benim iftihar ettiğim bir şey de şu; öğrenci kişilik buluyor. Özellikle ‘Bu benim yurdum’ diyebiliyor. Biz ranzalarda kaldık. Şimdi üç yatak, karyola, çalışma odası, gardırobu her şeyi içinde. Yurtlar böyle… Birçoğu da manzarasıyla her şeyiyle çok çok farklı. Yani ‘Beton filan’ diyorlar ama bir gel, gez, gör, bak neyin nesidir? ‘Hakikaten nasıl bir yurt, bir göreyim şunu’ diye bir dertleri yok" açıklamasını yaptı.
"Seçimden sonra yeni bir etabı başlatacağız"
TOKİ'nin sosyal konut projesinde başvurular 2 milyonu geçti. Cumhuriyet tarihinin en büyük konut projesiyle ilgili Erdoğan, "Seçimin ertesinde yeniden bir hamle yapılabilir. O zamana kadar da zaten bu inşaatların kabası bitmiş olur, yüzde 50-60 oranında ilerlenmiş olur. Çünkü orada işin tamamen bitmesi 1,5-2 yılı bulur" dedi.
Yoğun bir talebin olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Allah nasip ederse seçimden sonra yeni bir etabı inşallah başlatacağız. Çünkü bizim arsa noktasında filan sıkıntımız yok. Arsa noktasında sıkıntı olmadıktan sonra, yeter ki iş yapacak bir iktidar olsun. İş yapacak iktidar da biziz" şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konut projesiyle ilgili yıl sonu bitmeden inşaat çalışmalarına başlama talimatı verdiğini ifade etti.
"Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası el ele vererek üretken bir ekonomiyi büyütüyor"
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Merkez Bankası'nın iş birliği içinde yeni ekonomi modelini yürüttüğünün ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'Türkiye bu paraları nereden buluyor?' sorularına "Çalışıyoruz, çalıştığınız zaman para da geliyor. Ülkemize duyulan güvenle dışarıdan da geliyor. Hazine Maliye, Merkez Bankası el ele vererek üretken bir ekonomiyi büyütüyor. Çünkü bizim bu attığımız adımlar, tüketim ekonomisinin veya israf ekonomisinin neticesi değil; tam aksine üretim ekonomisinin bir neticesidir" sözleriyle yanıt verdi.
Üretim ekonomisinin meyvelerini vermeye başladığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Üretim ekonomisinin neticesi olarak da şu anda biz hasılayı toplamaya başladık. İşte şu an itibarıyla mesela Merkez Bankamızın rezervi 115 milyar dolar civarında. Şimdi bunlara kalsa, bunlar Merkez Bankasının rezervini adeta sıfırlanmış gibi gösteriyorlar ama tablo öyle değil" dedi.
Tunç Soyer'in açıklamalarına tepki
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in 9 Eylül İzmir'in Kurtuluş Yıldönümü etkinlikleri kapsamında Osmanlı Devleti'yle ilgili sözlerine tepki gösterdi.
"Bu adamın istikameti filan yok. Bu, pusulayı şaşırmış ve terbiyeden uzak. Tarihini hakaretle ifade etmeye çalışan bir insan, bir defa bu milletin bir evladı olamaz" sözleriyle tepkisin dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu millet, bu ecdatla anılıyor. Bu ecdatla şu anda biz iftihar ediyoruz. Ama ne yazık ki siyasetin içinde olmaktan öte, parti başkanı olanlarda bile ve üstelik tarihçiyim dedikleri halde bunu yapanların olması gerçekten bir akıl tutulmasıdır. 33 sene Osmanlı’yı idare eden bir Sultan Abdülhamid’e utanmadan, sıkılmadan öyle yakıştırmalar yapılması asla kabul edilemez. Bir de Merdan Yanardağ diye birisi var. O da Osmanlı hakkında ahlaksız ifadeler kullanıyor, hakaretler ediyor. Bu ifadeleri kesinlikle nefret suçuna da girer. Tabii bunların üzerine gitmemiz lazım. Yani bu meydan o kadar boş değil. Bunu bilmeleri gerekecek. Ecdadımıza eğer layık olacaksak bunlara hukuk çerçevesinde gereğini yapmamız lazım"
14.3ºC
Ankara
