Yeni Anayasa çalışmaları, salgında normalleşme, terör örgütleriyle mücadele, ekonomideki gelişmeler... Gündemin sıcak başlıklarını gazeteciler sordu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan TRT özel yayınında cevapladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar:
"Maskeden de kurtulmak mümkün"
"Öncelikle şunu çok açık net söylemekte fayda görüyorum. Maske, mesafe, hijyen. Bu 3 başlık söz konusu. Sosyal mesafe, maske önem arzediyor. Sosyal mesafe gündemimizde yerini koruduğu zaman arada mesafe konulması halinde maskeden de kurtulmak mümkün olur. 1,5 metreye dikkat edildiği zaman maskeden de kurtulmak mümkün ama sosyal mesafe şart. Bakanımız kısa bir süre sonra bununla ilgili açıklama yapacak. Şu şartlarda maskeyi de çıkarabiliriz diye. 1,5 metre gibi mesafeyi aramızda koruduğumuzda maskeyi çıkarabiliyoruz."
"Ciddi manada aşımız geliyor"
"Ciddi manada aşımız geliyor. Aşılarımızın gelişiyle birlikte 50-55 yaş üstüne de yoğun bir şekilde yapmaya başlayacağız. Aşılarla birlikte ciddi manada korunma sürecini tıbben de sağlamış olacağız. Ben 3 aşımı oldum, bir de antikor yükseldi mi yükselmedi mi bununla ilgili adımı attım."
Yeni Anayasa çalışmaları: "128 madde üzerinde çalışıyoruz"
"Şahsım ve heyetimle Sayın Bahçeli ile görüşeyeceğiz. Anayasa çalışmamızı yapan ekiple bizim heyetimiz konuşacak bir değerlendirmemizi yapacağız 128 madde üzerinde. Bu çalışmayı yaptıktan sonra ilave edilmesi gereken çıkarılması gereken ne gibi maddeler vardır bunları konuşacağız. Tamam dediğimiz zaman da Devlet (Bahçeli) Bey'e de takdim edeceğiz. Cumhur İttifakı'nın bu ortak çalışmasıyla ne gibi eksikler var bunlara bakacağız. Ortaklaşa bir çalışmayı yürütelim istiyoruz. Adeta Anayasa Bilim Kurulu oluşturmanın gayreti içerisinde olduk. En geniş anlamda bir uzlaşı sağlayalım ve bunun neticesinde meydana gelen hazırlığımızı kalkıp Cumhur İttifakı'na ulaştıralım..."
"PKK'nın uzantılarıyla mı kalkıp Anayasa hazırlayacaksınız?"
"(Muhalefetin Anayasa çalışması) PKK'nın uzantılarıyla mı kalkıp Anayasa metni hazırlayacaksınız? Anayasa dediğimiz zaman milli ve yerli olması şart. Bu millet gayrımilli bir anayasa istemez."
"Koalisyonlar dönemine dönmeyi milletimiz asla istemiyor"
"Parlamenter demokrasi artık bizim için mazi oldu. Hiçbir istikrarı olmayan koalisyonlarla iç içe sürekli zararda olan dönemleri yaşadık biz. Türkiye çok partili sistemden huzur bulamıyor, netice de alamıyor. Koalisyonlar dönemine dönmeyi milletimiz asla istemiyor. Hakikaten bizler de milletimizden aldığımız bu vekaletle tekrar kararlı şekilde yaptığımız çalışmalar, yatırımlarımızla, kişi başına milli gelirle, gençliğe verdiğimiz önemle, attığımız adımlarla Türkiye bir değişim dönüşümü yaşadı. 26 havalimanı vardı Türkiye'nin 57 havalimanına çıktı. Bu Türkiye'nin refah düzeyinin yükseldiğinin alametiydi. Bunu biz çok partili dönemde yapmadık, tam aksine AK Parti iktidarıyla bunu gerçekleştirdik. Biz öyle bir sistem kuralım ki, gelişmiş olan ülkelerin kullanmış olduğu sistem neyse onu kullanalım dedik. Devlet idaresine istikrarı getirdik. Uluslararası alanda hızlı ve etkin kararlar alma kabiliyetini kazanmış oldu.
"Salgında şehir hastaneleri önemli rol oynadı"
Koronavirüs salgınında biz hızlı kararlar alabildik. Atatürk Havalimanı'nın içinde biz 1008 odalı bir hastaneyi kurduk. Sancaktepe'ye de bir hastane yaptık. Bunlar 45 günde yapıldı. Bunların özelliği hızla yapılmış olmaları. Tıbbi en ileri teknolojiler buralarda mevcut. Şehir hastaneleri olmasaydı biz açıklarımızı gideremezdik. Salgında şehir hastaneleri önemli rol oynadı. Etlik Şehir Hastanesi'ni yıl sonuna kadar açacağız. Burası başkent. Başkente yakışan neyse onu yapacaksınız. Sancaktepe'nin dışında Anadolu yakasında bir şehir hastanesine de başlayacağız yakında. Projesi de hazır. Rabbim tabii ki hastane kapısına düşürmesin ama eksikliğini de göstermesin. En ideallerini bizim yapmamız lazım. Bir taraftan da bizim ciddi manada doktor açığımızı gidermemiz lazım.
"Altyapıya önem veriyoruz ve vermeye devam edeceğiz"
"128 milyar dolar nereye gitti diye soruyorlar. Bunların hesabı kitabı yok, bunlar anlamaz işlerden. Bu kadar yatırımlar, geçirdiğimiz depremler, felaketler. Bu harcamaları nereden yaptığınızı soran oldu mu? Şunu unutmayın, altyapısı olmayan bir ülkenin üstyapısı her an tehdit altındadır. Türkiye altyapısı çürük olan bir ülke konumunda. Altyapıya önem veriyoruz ve vermeye devam edeceğiz."
"(Millet İttifakı'nın Cumhurbaşkanı adayı) Onlar ne yaparsa yapsın"
"Normaldir. Bizim sahada böyle bir tartışma, böyle bir adım yok. Cumhur İttifakı olarak partimizin içinde karar belli. MHP'de de Sayın Bahçeli bu konuda kararlarını ta başından itibaren açıkladı. Dayanışmamız kararlı bir şekilde yürüyor. Bizim sıkıntımız yok. Sıkıntı diğer tarafta. Onlar ne yaparsa yapsınlar, bizi ilgilendirmiyor."
Biden görüşmesi: "NATO Zirvesi'nde bir araya geleceğiz"
"Kendisiyle yapacağımız görüşmede niçin gerilim safhasında bunu soracağız. Biz sizden önce yine demokratlarla çalıştık. Böyle bir gerilim burada olmadı. Sayın Biden ile görüşme, buluşma trafiğimiz Trump kadar rahat olmadı. NATO Zirvesi'nde bir araya geleceğiz. O bir araya gelişte bunları konuşacağız."
"ABD ile gerilimin sebebi sözde Ermeni soykırımı"
"Gerilimin sebebi ne? Bu da sözde Ermeni soykırımı... Artık bıktık, her 24 Nisan gelir, 'Amerika Ermenilerle ilgili ne diyecek?' Bütün işin bitti de Ermenilerin avukatlığına sen mi soyunuyorsun? Bırakalım bu işi tarihçiler yapsın, bunu tarihçiler çalışsın. Bütün bunların çalışmalarından sonra önümüze gelen tablo üzerinden gerekli adımları atalım.
"Türkiye'yi köşeye sıkıştıranlar önemli bir dostu kaybeder"
Bir Azerbaycan Ermenistan sorununu çözemediler. En sonunda Azerbaycan kendi göbeğini kendisi kesti. Burada da kalkıp hiçmi hiç alakası olmayan bir Türkiye'yi böyle bir konunun içerisine nasıl atarsın. Yapmak istediğin bir şey varsa NATO müttefikin olarak gel bu işi çalışmaları yaptırtalım ondan sonra konuşalım. Biz bir kasaba devleti değiliz, Türkiye Cumhuriyetiyiz. Türkiye'yi bu şekilde köşeye sıkıştıranlar önemli bir dostu kaybederler.
(Sözde Ermeni soykırımı iddiaları) Açık kaynaklar ABD'yi eleştiriyor, Türkiye haklı diyor. ABD kendilerine söylendiği halde bunları kesinlikle görmemezlikten geliyor. Bunu defalarca kendilerine yazılarla bildirdiğimiz halde tüm bunlara rağmen ABD hayır biz ne dediyse odur deyip o şekilde yoluna devam ediyor. NATO Zirvesi'nde tekrar bu konuyu gündeme getirmek işlerine gelmeyebilir. Ama biz aynı şeyi söyleriz. YPG/PYD bu konularda da bunları kalktılar ABD'de misafir ettiler. Görsel olarak anlattığımız halde, FETÖ'yü anlattığımız halde bunlar hala yok öyle değil böyledir diyorlar. "
"Bizim için çok önemli olan FETÖ ile mücadeledir, YPG ile mücadeledir"
"Bizim için çok önemli olan FETÖ ile mücadeledir, YPG ile mücadeledir. Petrol kuyularının olduğu yerlerde teröristlere petrol kuyularını kullanma imkanını da verdiler. Petrol kaliteli değil diye savunmaya kalktılar. Siz rafine edilmemiş petrolü de siz satmasını biliyoruz. Terör örgütü mali noktadaki bütün imkanları kah buradan elde ediyor, kah başka yerden. Pentagon bütçesinde YPG'ye ayrılan para var. Resmi bütçenin içine koydular. Bu da kendi sitelerinde her yerde çıktı. ABD bizim müttefikimiz ise bu müttefik bizim yanımızda mı yer alacak, teröristlerin yanında mı yer alacak? Maalesef teröristlerin yanında yer alıyorlar. Biden döneminde terör örgütüne destekler devam ediyor. ABD'den bir yayın grubu geldi onlarla da konuştuk, adamlar bize hak veriyor."
"Türkiye'nin içinde olmadığı bir NATO güçlü değildir"
"Türkiye'nin içinde olmadığı bir NATO güçlü değildir. En son S400 konusu gündeme geldiğinde Stoltenberg şunu söylemiştir: Biz hiçbir ortağımızın hangi tür silah kullandığına karışmayız, o onları tasarrufundadır. ABD'liler bırakın bize silah satmayı bizde olanları aldı götürdü. Biz S400'lere ihtiyacımız olduğu için aldık. Türkiye'nin kendimi koruma hakkı yok mu? İkide bir karşımıza Doğu Akdeniz'i Kıbrıs'ı getiriyorsunuz."
"NATO'nun Macron'u hesaba çekmesi gerekir"
"NATO ittifakı güçlü bir şekilde devam etmelidir. Macron NATO'nun beyin ölümünden bahsediyor. O da NATO'nun üyesi olan ülkelerden bir tanesi. NATO'nun bunu hesaba çekmesi gerekir. Macron'un Libya ve Suriye'de kimlerle iş tuttuğunu biliyoruz."
"Polonya'ya SİHA satışı ciddi bir adım"
"Belki daha farklı adım da atacaklar. Akıncı çok güçlü. Üzerindeki silahları ile çok çok güçlü. Ondan çok İHA ve SİHA'yı pazara sürüyorlar. Polonya tabi burada bir NATO ülkesi olarak bu alımı yapmakla, özellikle Bayraktar bu ürünleriyle NATO piyasasına girmiş oluyor. Kalkıp buna da Türkiye'den nasıl siz SİHA alıyorsunuz diyebilirler. Polonya ile 24 adet Bayraktar TB2 için anlaşma imzalandı. Ciddi bir adım. Başarısını Libya'da ispatladı, Azerbaycan'da ispatladı. İsterlerse mühimmat da verilebilir. Türkiye bunu da üretiyor. Mühimmatı devletin kendi kurumları üretiyor."
Petrol ve doğal gaz arama çalışmaları: "Cuma günü bir müjde açıklayacağız"
"Cuma günü Zonguldak'ta Uzun Mehmet Camii'nin açılışını yapacağız. Orada bir müjde açıklayacağız. Oradan Kanuni sondaj gemisi ile bağlantı kurup açıklamamızı yapacağız. Yeni çok modern bir maske fabrikasının açılışını da aynı gün yapacağız."
"Türkiye ve Mısır halklarının tarihten gelen bir birlikteliği var"
"Bizim için Mısır dünün bir ülkesi değil. Türkiye ve Mısır halklarının tarihten gelen bir birlikteliği var. Devletler arasındaki ilişkilerimiz bu temelde ilerledi ve bu temelde ilerliyor. Görüşmeler genişleyerek devam etti, devam ediyor. Doğu Akdeniz'de Libya'ya kadar geniş alanda ciddi iş birliği imkanları bulunuyor. Bakanlarımıza görüşmelerinizi yapabilirsiniz diyoruz. Arzumuz iş birliğimizi, münasebetlerimizi kazan-kazan temelinde devam ettirmek. Körfez ülkeleri için de bu geçerli. Yunanistan-Mısır ilişkisi ile Türkiye-Mısır ilişkisi aynı terazide değildir. Ben Mısır halkını iyi bilirim, severim. Yeniden bu süreci başlatmakta da kararlıyız."
"Türkiye komşularının egemenlik haklarına ve sınırlarına saygılıdır"
"Çift Kandil var. Bir Irak, iki İran. Bunları (terör örgütünü) ciddi manada bir korku sardı. Irak'a siz yapacaksanız yapın yoksa biz gelip vuracağız dedik. Kandil bataklığı da bir daha asla terör mikrobunu yaymayacak ve kurutmakta kararlı bir Türkiye gerçeğini görecekler. Türkiye komşularının egemenlik haklarına ve sınırlarına da saygılıdır."
"Mahmur, Kandil'in kuluçka yuvasıdır"
"Biz Mahmur meselesini de en az Kandil kadar önemsiyoruz. Mahmur, Kandil'in kuluçka yuvasıdır. Kuluçka yuvası adeta şehir merkezinde palazlanıyor. BM temizlemediği takdirde bir BM üyesi olarak biz temizleriz. Kandil'e sadece Diyarbakırlı anaların çocukları gönderilmiyorki. Buna nereye kadar sabredeceğiz."
"Teröristler için hiçbir yer güvenli değil"
"Teröristler için hiçbir yer güvenli değil. Bu başarı teslim olmaları da hızlandırıyor. Terör örgütünün kandırdığı gençlere seslenmek istiyorum, bu kiralık katiller çetesinden bir an önce kaçıp emin ellere gelin, devletimize sığının. Türkiye Cumhuriyeti samimi pişmanlık gösteren her vatandaşına sahip çıkmıştır."
ABD'li yatırımcılarla buluşma
"ABD'li yatırımcılarla karşılıklı dayanışmaya dayalı bir görüşme oldu. Bu görüşmenin devamının COVID döneminden sonra Amerika'da yapılmasını istediler."
Normalleşmede ekonomi adımları
"Dün akşam bütün ilave tedbirlerin bir paketini açıkladık. Salgın döneminde devletimiz tüm imkanlarını seferber etti. Merkezi yönetim bütçesinden ilaç, tıbbi malzeme, sağlık personeline ek ödeme, tarım üreticilerine sübvansiyonlu kredi desteği gibi kalemler için yaptığımız harcamalar yıl sonunda 104 milyar lirayı bulacak.Yaklaşık 645 bin emeklimizin maaşını 1500 liraya çıkardık, tüm emeklilerimizin bayram ikramiyelerini de 1100 liraya yükselttik. Ciro ve kira desteğinden bugüne kadar 1 milyon 200 esnafımız yararlandı. Vergi indirimleriyle devletin 26 milyar lirayı bulan alacağından vazgeçerek, iş dünyamızı ve esnaflarımızı destekledik. Kısa çalışma ödeneğiyle 3 milyon 768 bin, işsizlik ödeneğiyle 1 milyon, nakdi ücret desteğiyle de 2 milyon 806 bin vatandaşımıza hibe ödemesi yaptık. Bu desteklerin tutarı da Haziran sonu itibariyle 67 milyar lirayı buluyor. Sosyal destek programlarıyla, düzenlediğimiz kampanyayla toplanan meblağı da ilave edecek olursak, 7 milyon haneye çeşitli defalar nakit yardımı gerçekleştirdik. Sadece şu ana kadar saydığım ödemelerin tutarı, Haziran sonu itibariyle 181 milyar liraya ulaşacaktır. Esnaflarımızın, KOBİ'lerimizin, ihracatçılarımızın ve vatandaşlarımızın bankalardan kredi alabilmelerini kolaylaştırdık. Yaklaşık 400 bin firmanın, 8 milyon vatandaşımızın ve 848 bin esnafımızın faydalandığı uygun maliyetli bu kredilerin toplamı 315 milyar lirayı geride bırakmıştır. Buna ilave olarak, tarım kredi kooperatiflerinin, esnafların, mükelleflerin vergi ve sigorta pirimi ödemelerini erteledik, borçlarını yeniden yapılandırdık. Ertelenen borçların tutarı yıl sonunda 219 milyar lirayı bulacaktır. İki ayrı grup halinde 1 milyon 384 binden fazla esnaf ve sanatkarımıza 4 milyar 622 milyon liralık bir hibenin müjdesini de kamuoyuyla paylaştık. Salgından etkilenen tüccar, sanayici ve büyük şirketlere yönelik nefes kredisi için de çalışmalara başlandı. Çiftçilerimiz için de kabine toplantımızın ardından, sezonu açılan hububat ve bakliyat alım fiyatlarını ilan ettik. Toprak Mahsulleri Ofisinin, sert ekmeklik buğday alım fiyatını ton başına bin 650 liradan 2 bin 250 liraya, arpa alım fiyatını bin 275 liradan bin 750 liraya yükselttik. Aynı şekilde bakliyatta alım fiyatını kırmızı mercimekte 5 bin liraya, yeşil mercimekte 4 bin 150 liraya, nohutta 4 bin 50 liraya çıkardık. Çayda da üreticilerimizin yüzlerini güldürecek şekilde, desteklemeyle birlikte kilo fiyatını 4 lira olarak belirledik. Üreticiyi koruyan, tüketiciyi kollayan bu yeni sezon mahsul fiyatlarının, ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum. Ayrıca kuraklıktan zarar gören çiftçilerimizin, Ziraat Bankası'na veya Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçlarının erteleneceğini de açıkladık. Ezcümle, salgının başladığı günden bu yana 661 milyar liralık bir kaynakla milletimizin her kesiminin, her bir ferdinin yanında olduğumuzu gösterdik."
2. çeyrekte de güçlü büyüme öngörülüyor
"Ekonomimizin ilk çeyrekte yüzde 7 büyümesi ciddi bir başlangıç oldu. Bu yılın ilk çeyreğinde Avrupa'nın en hızlı büyüyen ekonomisi yine biz olduk. Bu büyümeden en dikkat çekici kalemin yüzde 30,5 gibi güçlü oranla makine teçhizat yatırımlarında olması çok önemli. Göstergeler yılın ikinci çeyreğinde de güçlü bir büyüme olacağını öngörüyor."
"Faizi ve faiz yükünü düşürmemiz lazım"
"Bizim bir defa faizleri düşürmemiz şart, onun için de temmuz-ağustos, buraları bulacağız ki faiz düşmeye başlasın. Çünkü faiz yükünü yatırımların, maliyetlerin üzerinden kaldırırsak, maliyet enflasyonunu tetikleyen faiz olduğu için, orada da bir rahatlama dönemine girmiş olacağız."
"Turizmde bir hareketlenme görüyorum"
"Turizm gelirlerinin artması için görüşmelerimiz sürüyor. Turizmde bir hareketlenme görüyorum. Rusya'da Ukrayna'dan tüm buralardan olumlu geri dönüşler alıyoruz."
Taksim Camii'nin açılışı
"Merhum Vehbi Koç'un, Demirel'in çabaları var. Birçok isim söz konusu. Orada camii diye bir şey yoktu. Ufacık bir mescit vardı. Bizim gençlik yıllarımızın geçtiği yerler, oralar benim her an gözlerimin önünde olan yerlerdi. Sur Yapı'ya çok teşekkür ediyorum. Onlar müsaade ederseniz burayı biz yapalım dediler. Kendisi tabi hem mimar hem de inşaatçı oldukları için işe çok farklı girdiler."
Deniz salyası sorunu: "Bunu çözeceğiz, İBB'nin eline bırakamayız"
"Bu konuda bizim de yapmamız gereken işler var. Marmara'ya kıyı belediyelerin burada yapması gereken çok önemli işler var. Burada paslaşarak yapacağımız işler olabilir. Sadece burası da değil Ergene... Ergene'nin hep kıyısında CHP'li belediyeler olduğu için oradaki fabrikaların atıklarını engellemiyorlar. Müsilaj olayı farklı bir olay. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız da üniversitelerle ortak çalışmaya girdi. Bunu çözeceğiz. Bunu İBB'nin eline bırakamayız."
"Haziran ayı sonunda Kanal İstanbul için ilk köprünün temellerini atıyoruz"
"Süreç 11-12 yıldır ilerliyor. O günden bu güne işleyen bir süreç. Projeye stratejik bir yatırım olarak bakıyoruz. Haziran ayı sonunda Kanal İstanbul için ilk köprünün temellerini atıyoruz. Daha fazla bekleyemeyiz. Ardından 5 köprünün daha temeli atılacak. Öyle bir şehircilik projesi ki bu proje, bu kanalın her iki tarafında 250-300 binerlik konutlarla şehir içinde şehir oluşacak. Arkadaşlarımız 200 bilim adamıyla çalışmalar yürüttüler. Kanal İstanbul projesine de kararlı bir şekilde devam ederek, burada güçlü bir adımı atalım dedik. Kanal İstanbul Projesi'ni yerli yabancı çok güçlü konsorsiyumlarla devam ettireceğiz."
"Projeleri eleştirenlerin yaptıkları bir eseri yok"
"Projeleri eleştirenlerin yaptıkları bir eseri yok. Marmaray'ı yaptık aynı anlayışla. Avrasya'yı aynı anlayışla yaptık. Ama bunların kafası basmaz. Yok bunlarda böyle bir araştırma. Kaynak üretmek nasıl olur, bunun üzerine çalışacaksın. Bir şey yap. Yol yap. İstanbul'un her tarafı delik deşik."
Hayvan hakları kanunu: "Meclisimizde kanunlaşma aşamasında"
"Yasayla ilgili çalışmalarımız oldu. Şu anda da iş Meclisimizde adeta kanunlaşma aşamasında yürüyor. Zaman zaman televizyon ekranlarında öyle sahneler görülüyor ki insan yıkıma uğruyor. Biz de 15-16 tane var. Nereden kaynaklanıyor bizdeki. Gittiğimiz birçok yerde bana hediye ediliyor. Böyle de bir durum var. Oğlumun aynı şekilde muhabbet kuşları var. Hayvanla olan ilişkimiz bu noktada ileri derecede. AK Parti MKYK'da konuyu görüştük, bu süreci hızlandıralım dedik. İş süratle devam ediyor. İnşallah başaracağız. Bu çalışma kamuoyunda evcil hayvanları düzenleyen bir çalışma olarak algılanıyor ama daha geniş bir çalışma olacak."
3.9ºC
Ankara
