Suriye'de güvenliğin, huzurun ve barışın tesisi yönündeki çabalarının bir ifadesi olan zirveye ev sahipliği yapmanın memnuniyeti içerisinde olduklarını dile getiren Erdoğan, kasım ayında Soçi'de, Putin'in misafirperverliğinde gerçekleşen ilk zirveden bu yana Suriye'de önemli gelişmelerin yaşandığını belirtti.
Erdoğan, "Bugün önümüzdeki döneme ışık tutacağına inandığımız istişareler gerçekleştirdik ve atılacak adımları belirledik. Gerginliği azaltma bölgeleri konusunda Türkiye olarak sorumluluklarımızın gereğini hassasiyetle yerine getiriyoruz." diye konuştu.
İdlib'teki bir süre önce tesis ettikleri 8'inci gözlem noktasıyla bu konudaki kararlılığın gösterildiğini vurgulayan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Suriye konusunda şu hususun tüm dünya tarafından dikkate alınmasını bekliyoruz. Suriye'nin toprak bütünlüğünün sağlanabilmesi tüm terör örgütlerine aynı mesafede olunmasına bağlıdır. Sadece Suriye ile kalmayıp Türkiye başta olmak üzere, çevre ülkelere ve hatta tüm bölgeye yönelik tehdit oluşturan terör örgütlerinin ayrım yapılmaksızın dışlanması çok ama çok önemlidir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Suriye'nin toprak bütünlüğünün sağlanabilmesi, tüm terör örgütlerine aynı mesafede olunmasına bağlıdır.https://t.co/OvFVJaLPSq pic.twitter.com/a5rR1abArK
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 4 Nisan 2018
"Güvenli hale getirene kadar durmayacağımızı tekrarlamakta fayda görüyorum"
Türkiye'nin 3,5 milyon Suriyeli sığınmacıya ev sahipliği yaptığını anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 160 bin Suriyelinin Cerablus ve Bab bölgesine dönerek, vatanlarında yeni bir hayat kurduklarını ifade etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Afrin bölgesindeki patlayıcı madde taramasını bitirdikten ve altyapıyı ayağa kaldırdıktan sonra bu bölgeye de yüz binlerce Suriyeli misafirimizin dönmek için beklediğini biliyoruz. Tel Rıfat bölgesini de oraya dönecek Suriyeli kardeşlerimiz için yaşanabilir hale getirmek için Rus ve İranlı dostlarımızla birlikte ortak çalışma yürütmeye hazırız. Münbiç başta olmak üzere PYD/YPG'nin kontrolündeki tüm bölgeleri güvenli hale getirene kadar durmayacağımızı bir kez de burada tekrarlamakta fayda görüyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Münbiç başta olmak üzere PYD/YPG'nin kontrolündeki tüm bölgeleri güvenli hale getirene kadar durmayacağımızı bir kez de burada tekrarlamakta fayda görüyorum.https://t.co/OvFVJaLPSq pic.twitter.com/vvslAyDZn1
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 4 Nisan 2018
“İki örgüt birbirini destekleyen anlayışla hareket ediyor”
"PYD/YPG ile mücadelemiz Suriye'de DEAŞ'la mücadeleyi engelleyen veya aksatan değil tam tersine tamamlayan bir mahiyete sahiptir." diyen Erdoğan, "DEAŞ ile PYD/YPG'nin aynı amaca hizmet ettiğini kabul etmeyen hiçbir anlayışın, Suriye'de kalıcı barışa ve istikrara hizmet edebilmesi mümkün değildir. Dikkat edilirse bu iki örgüt, sahada birbiriyle çatışıyor gibi görünen ama aslında sürekli birbirini besleyen, destekleyen, önünü açan bir anlayışla hareket etmektedir” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: DEAŞ ile PYD/YPG'nin aynı amaca hizmet ettiğini kabul etmeyen bir anlayışın, Suriye'de kalıcı barışa ve istikrara hizmet edebilmesi mümkün değildir.https://t.co/OvFVJaLPSq pic.twitter.com/Hw8YKNcDd3
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 4 Nisan 2018
“Suriye’yi bu cendereden çıkarmakta kararlıyız”
Erdoğan, “Suriye'de kaos çıkartılmak istenen yerlere önce DEAŞ'ın yerleşmesinin önü açılmakta, sonra onunla mücadele bahanesiyle PYD/YPG sokulmakta ve böylece terör döngüsü tamamlanmaktadır. Bu arada ülkenin geleceği için mücadele eden Suriye'nin gerçek kahramanları sürekli ezilmekte, örselenmekte, katledilmektedir. Biz, kendi sınırlarımızı da tüm Suriye'yi de bu cendereden çıkartmakta kararlıyız. Suriye huzur bulmadan Türkiye huzur bulamaz, 911 kilometre sınırımız var ve akrabalık bağları olan bir yapıya sahibiz. Bu bakımdan Suriye'de yaşananların anlamı ve önemi bizim için çok ayrı bir yere sahiptir” dedi.
"Uluslararası toplumu destek olmaya çağırıyoruz"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, garantör ülkeler olarak tuzaklara, tezgahlara, oyunlara ve provokasyonlara asla itibar etmeden, mutabık kaldıkları hedeflere doğru kararlı şekilde yürümeyi sürdüreceklerinin altını çizdi.
Bu konuda tüm uluslararası topluma da önemli görevler düştüğüne dikkati çeken Erdoğan, şunları söyledi:
"Buradan bir kez daha uluslararası toplumu, Suriye'deki sorunun adil ve uygulanabilir bir siyasi çözüme kavuşturulması gayretlerine destek olmaya çağırıyoruz. Bu düşüncelerle sözlerime son verirken bir kez daha saygıdeğer devlet başkanlarını ülkemizde ağırlamaktan duyduğum bahtiyarlığı şahsım ve milletim adına ifade ediyorum.”
“Akkuyu Nükleer Santrali 21 milyar dolara mal olacak”
Erdoğan, her iki liderin açıklaması sonrasında yaptığı konuşmada ise dün temel atma töreni gerçekleştirilen Mersin Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'nin 21 milyar dolara mal olacağını bildirdi. 2023'te hizmete girecek santralin çalışmalarının başladığını belirten Erdoğan, bir taraftan da projede çalışacak mühendis kadroların eğitimlerinin Rusya'da devam ettiğini, orada yetişen öğrencilerin Türkiye'ye döndüklerini belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Cerablus ve El Bab bölgesine şu ana kadar 160 bin Suriyeli kardeşimiz geri dönerek, vatanlarında kendilerine yeni bir hayat kurdular.https://t.co/OvFVJaLPSq pic.twitter.com/BkSYAP0VVl
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 4 Nisan 2018
“Yardım gelse de gelmese de yatırımlarımızı sürdüreceğiz”
Bugün de Üçlü Zirve'yi gerçekleştirdiklerini aktaran Erdoğan, şöyle devam etti:
Üçlü Zirve'de de bütün arzumuz, gayretimiz bir an önce barışın egemen olduğu bir Suriye'yi özellikle yeniden inşa ve ihya edebilmek. Bizler burada tüm STK'lerimizle hep birlikte şu ana kadar bu bölgede 31 milyar dolar buraya yatırım yaptık. Gerek çadır kentlerde, gerek konteyner kentlerde gerekse şu anda Kuzey Suriye o taraflarda olan vatandaşlarımız ki şu anda Cerablus, Rai, Bab o 2 bin kilometrekarelik alana dönen 160 bin kişinin de bütün oradaki bakımları her şeyi 'A'dan Z'ye' yine tarafımızdan yürütülmektedir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Burada bulunan garantör ülkeler olarak, Suriye'nin toprak bütünlüğünün temin edilmesi, yaşanan kanlı çatışmaların önüne geçilmesi ve ülkenin geleceğinin yeniden inşası konusunda anlayış birliği içerisindeyiz.https://t.co/OvFVJauf0S pic.twitter.com/Hz4oOkpTP6
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 4 Nisan 2018
Bütün bunlara yönelik şu an itibarıyla Avrupa Birliği'nin bize vadettiği sözden gelen, ben fazlasıyla söyleyeyim, yine ne yazık ki verilen söz, elimize gelen demiyorum, 3 milyar avro sözü vardır ama bunların tamamı da şu anda ilgili kurumlara ulaşmış değildir. Fakat biz gelse de gelmese de bütün buradaki yatırımlarımızı yapmaya devam edeceğiz, buna da kendimizi mecbur hissediyoruz."
Üçüncü zirve Tahran'da
Erdoğan, "Gerek Afrin operasyonundaki dayanışmamızı başta Rusya Federasyonu ile çok çok önemsiyorum, İran ile aynı şekilde ilgili arkadaşlarımız gerek bakan düzeyinde, gerek Genelkurmay Başkanlarımız, gerek istihbarat örgütlerimiz bu çalışmalarını gayretli bir şekilde dayanışma içinde sürdürdükleri sürece inanıyorum ki burada barışın altyapısını oluşturacağız." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye konulu Üçlü Zirve'nin 3. toplantısının Tahran'da yapılacağını bildirerek, "Tarih belirlendikten sonra Tahran zirvesine de yine birlikte hazırlanacağız." dedi.
"Biz bu toprak ameliyatlarına sıcak bakmıyoruz." diyen Erdoğan, bu bölgenin, bunların geçmişte çok bedelini ödediğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Suriye'de netice alma mecburiyetimiz var, oyalanmaya tahammülümüz yok. Burada insanlar ölüyor." ifadelerini kullandı.
"Terörizmin Suriye'den ülkemize tacizde bulunmasına fırsat vermeyiz"
Erdoğan, "Terörizmin Suriye'den ülkemize tacizde bulunmasına fırsat vermeyi asla kabul etmemiz mümkün değil." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Astana'yı hiçbir zaman Cenevre'ye alternatif olarak ileri sürmediklerini, tamamlayıcısıdır dediklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Doğu Guta'dan gelen yaralılara yönelik bizler süratle Rus Silahlı Kuvvetleri'yle birlikte Sahra Hastanesi kurmak suretiyle yaralılara ilk müdahalelerin yapılmasını temin edelim istiyoruz.https://t.co/OvFVJaLPSq pic.twitter.com/qJgIXHe8sQ
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 4 Nisan 2018
Güvenli bölgede konut inşası teklifi
Erdoğan, "Şöyle bir teklifim var; 'Güvenli bölgede, gerek bizim gerekse kuzey Suriye tarafında konut inşası temin edelim' diyorum. Doğu Guta'dan gelen yaralılara yönelik bizler süratle Rus Silahlı Kuvvetleri'yle birlikte Sahra Hastanesi kurmak suretiyle yaralılara ilk müdahalelerin yapılmasını temin edelim istiyoruz." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Değerli dostum Putin ve Ruhani'ye bir teklifim var. Güvenli bölgede konut inşası temin edelim diyorum. Bu insanları çadırlardan, konteynerlerden kurtaralım.https://t.co/OvFVJaLPSq pic.twitter.com/sgFkPCb4ou
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 4 Nisan 2018
Üçlü zirvenin ikincisi Külliye'de yapıldı
Suriye'ye ilişkin müzakerelerin yapıldığı Cenevre görüşmelerinden sonuç alınamaması üzerine, ilki 22 Kasım 2017'de Soçi'de yapılan üçlü zirvenin ikincisi Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleşti.
"Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi", Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin katılımıyla basına kapalı yapıldı.
Saat 13.20'de başlayan zirve, çalışma yemeği ile beraber 1 saat 40 dakika saat sürdü.
Zirveye Türkiye heyetinden Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Milli Savunma Nurettin Canikli, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan da katıldı.
Üç lider aile fotoğrafı çekildi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğindeki "Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi" öncesinde, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin katılımıyla üç ülkenin bayrakları önünde aile fotoğrafı çekildi.
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki zirve kapsamında liderler ikili görüşmeler gerçekleştirdi.
Basına kapalı yapılan ilk görüşme Erdoğan ve Ruhani arasında, ikincisi ise Putin ve Ruhani arasında oldu.
Daha sonra, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğindeki "Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi" öncesinde, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani'nin katılımıyla üç ülkenin bayrakları önünde aile fotoğrafı çekildi.
Üç lider el ele basına poz verdi.
Kaynak: AA/TRT Haber