Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Cezayir, Moritanya, Senegal ve Mali’yi kapsayan Afrika turunda, ikili ilişkiler, iş birliği ve yatırım fırsatları kapsamlı olarak ele alınacak.
Cezayir’le 2,4 milyar dolar ticaret hacmimiz var
Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı sıfatıyla ilk kez ziyaret edeceği Cezayir’le Türkiye arasında köklü dostluk ilişkileri bulunuyor. Bu ilişkiler Cumhurbaşkanı Abdelaziz Buteflika’nın 2005 yılında Türkiye’ye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakanlığı döneminde 2006 yılında Cezayir’e yaptıkları ziyaretlerin ertesinde büyük gelişmeler kaydetti. Erdoğan, Cezayir’i son olarak, 2014 yılında ziyaret etti.
Cezayir, Afrika turu kapsamındaki ülkeler arasında Türkiye’nin geçen yıl en fazla ihracat yaptığı ülke oldu. Türkiye, geçen yıl Cezayir’e 1,7 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Buna karşılık 766 milyon dolarlık ithalat yaptı. Türkiye'nin Cezayir ile arasındaki dış ticaret hacmi 2008'de 3,2 milyar dolarken, geçen yıl yüzde 22,5 düşüşle 2,4 milyar dolara geriledi.
Türkiye’nin Cezayir’e başlıca ihraç ürünleri arasında, kara ulaşım araçları ve parçaları, demir-çelik ürünleri, makine aksam ve parçaları, tekstil ve hazır giyim ürünleri yer alıyor.
İthal ettiğimiz ürünler ise mineral yakıtlar-yağlar, şeker ve mamulleri, anorganik kimyasallardan oluşuyor. Türk iş dünyası, özellikle ülkede gelişen otomotiv sektörünü bir fırsat olarak görüyor.
Moritanya ile dış ticaret 10 yılda 6 kat arttı
Ziyaretin ikinci durağı olan Moritanya ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkiler son yıllarda önemli ölçüde arttı. Moritanya ile 2008'de 23 milyon dolar olan dış ticaret hacmi 10 yılda yaklaşık 6 katına çıkarak, 2017'de 131,9 milyon dolara ulaştı. Türkiye geçen yıl Moritanya’ya 86,8 milyon dolar ihracat gerçekleştirirken, 45 milyon dolarlık ithalat yaptı.
Ortak tarihi ve dini bağlara sahip iki ülke arasındaki siyasi ilişkiler, dostluk ve işbirliği temelinde gelişiyor. Moritanya Cumhurbaşkanı Abdel Aziz’in 2010 yılında ülkemizi ziyareti ve sonrasında karşılıklı olarak Büyükelçiliklerin açılması ikili ilişkilere ve karşılıklı ziyaret ve temaslara büyük bir ivme kazandırdı.
İki ülke arasında 2013 yılından itibaren düzenli olarak siyasi istişareler gerçekleştiriliyor.
Türkiye-Moritanya İş Konseyi 2012 yılında kuruldu. Başta TİKA olmak üzere, diğer kamu kuruluşlarının ve sivil toplum örgütlerinin gerçekleştirdiği teknik, kalkınma ve insani yardımlar ile eğitim programları ikili ilişkilerde önemli bir yere sahip.
Senegal’de her yıl iş forumları düzenleniyor
Türkiye ile Senegal arasındaki dış ticaret hacmi 2017'de 248,6 milyon dolar oldu. 2008 yılındaki dış ticaret hacmi, 91,8 milyon dolar seviyesindeydi.
Senegal ile ticari ilişkilerin geliştirilmesi için özel sektör kuruluşları Senegal’de her yıl iş forumları düzenliyor. Türkiye’de düzenlenen ‘Türkiye-Afrika’ ve ‘Türkiye-Dünya Dış Ticaret Köprüsü’ etkinliklerine Senegal her yıl üst düzey katılım gerçekleştiriyor.
Türkiye’nin Senegal’e ihraç ettiği ürünler arasında, gıda, demir ve çelik, ecza ürünleri, tekstil ve beyaz eşya bulunuyor. Senegal’den ithal ettiği ürünler arasında ise pamuk, balık, deri ve yağlı tohumlar yer alıyor.
Türkiye ile Mali arasında ilişkiler pekişiyor
Türkiye ile Mali arasında ileri düzeyde olan ilişkiler, son dönemde Mali Cumhurbaşkanı, Mali Meclis Başkanı ve Mali Başbakanı’nın Türkiye’ye yaptığı ziyaretlerle daha da pekişti. İki ülke arasında birçok anlaşma imzalanmış olup, önümüzdeki dönemde bu anlaşmalara yenilerinin eklenmesi öngörülüyor. Mali ile Türkiye arasındaki ticaret hacmi, 82 milyon dolar seviyesinde.
Mali ekonomisi temel olarak tarıma, özellikle de altın ve pamuk ihracatına dayanıyor. Afrika’da en fazla altın üretilen 3. ülke olan Mali’nin ekonomisi altın fiyatlarının uluslararası piyasalardaki dalgalanmalarına karşı oldukça hassas. Topraklarının yüzde 65’i çöl olan Mali’de tarım üretimi, ülkeyi boydan boya geçen Nijer Nehri deltasında yoğunlaşıyor. Mali’nin başlıca tarım ürünleri; tahıl, pirinç, pamuk, yer fıstığı, şeker kamışı ve çeşitli meyve ve sebzelerden oluşuyor. Hayvancılık da ekonominin gelişen bir diğer alanını oluşturuyor.
Mali, boksit, altın, demir, bakır, nikel, fosfat, manganez, uranyum, kireçtaşı ve tuz gibi yeraltı kaynaklarına sahip ancak şimdiye kadar sadece tuz, demir, altın cevheri ve kireç taşı gibi yerel kaynakların üretimine başlandı.
Kaynak: TRT Haber, AA