Oktay, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile AFAD Koordinasyon Merkezi'nde, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yürütülen çalışmalara ilişkin bilgilendirme yaptı.
Deprem bölgelerinde hayranlık uyandıran bir arama kurtarma çalışmasının yürütüldüğünü ve sonuç alındığını belirten Oktay, Hatay'da Defne Apartmanının enkazından 278'inci saatte çıkarılan 45 yaşındaki Hakan Yasinoğlu'nu hatırlatarak, "Arzu ederiz ki bu ümit ve umut devam etsin ve bununla ilgili de biz, ne gerekiyorsa sonuna kadar yapmaya hazırız. Sonuna kadar da çabamızı devam ettiriyoruz." dedi.
Oktay, arama kurtarma faaliyetlerine 35 bin 250 personelin katıldığını ifade ederek, sahada arama kurtarma faaliyetlerinin durdurulduğuna, iş makinelerinin geri çekildiğine ilişkin iddialar bulunduğunu hatırlattı. Bunun bilinçli olarak ya da dezenformasyon amacıyla art niyetli yapılabildiğini kaydeden Oktay, "Böyle bir şey söz konusu değildir, böyle bir şeyin olmasına da asla müsaade etmeyiz." dedi.
Arama kurtarma çalışmalarında K9 köpeklerinin, ısıya ve sese duyarlı teknolojik imkanların kullanıldığını belirten Oktay, şunları kaydetti:
"Kaç enkazımızda arama kurtarma faaliyeti devam ediyor dediğimizde orada 200'ün altına inmiş durumda. Tüm 11 ilimizde 200'ün altında, şu andaki enkaz çalışmaları devam eden illerimiz. Hatay en fazla olanı, yine Maraş ikinci sırada, Diyarbakır'da tek bir binamızda devam ediyor, sona yaklaşılmak üzere orada da. Adıyaman'da 4 ve Antep'te bir binamız olmak üzere. Artık arama kurtarma faaliyetlerinde son ana kadar her türlü katkıyı, her türlü çabayı sarf etmekte kararlıyız."
Oktay, arama kurtarmadan beslenmeye, barınmadan hasar tespit çalışmalarına ve sağlığa kadar tüm alanlarda 264 bin 389 personelin farklı birimlerde çalışmalara devam ettiğini ve her bir bakanlığın sahada olduğunu belirterek, 12 binin üzerinde iş makinesinin de kullanılmakta olduğu kaydetti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: Çocuklar bizim başımızın tacıdır. Bir tanesini bile hiç kimseye muhtaç etmeyiz. Şu anda refakatsiz çocuklarımızın sayısı 1589’dur. Ailelerine teslim edileni 953’tür.https://t.co/CqC5ZYLUL8 pic.twitter.com/6zKw3Yh4Es
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) February 17, 2023
"Hiçbir çocuğumuzu mağdur etmeyiz"
Tahliye merkezleri ve hava yolları aracılığıyla 374 bin 313 kişinin deprem bölgesinden tahliye edildiğini bildiren Oktay, refakatsiz çocuklar konusunda şunları kaydetti:
"Refakatsiz çocuklarla uzaktan yakından alakası olmayan isimlerin, sadece marka görünümlü posterlerle veya birkaç kişinin bir araya gelip yaptığı gösterilerle, refakatsiz çocuklara devletin kayıtsız kaldığı şeklindeki bir dedikoduya asla müsaade etmemiz mümkün değildir. Çocuklar bizim başımızın tacıdır, çocuklarımız sadece bugünümüz değil geleceğimizdir. Onlar için ne yapsak azdır ve asla bir tanesini bile mağdur etmeyiz ve kimseye de muhtaç etmeyiz. Aile Sosyal Politikalar Bakanlığımız her bir çocuğun takipçisidir. Sağlık Bakanlığımız aynı şekilde, orada her bir refakatsiz çocuğumuz hemen kontrol altına alınmakta, kayıt altına alınmakta. Şu anda da refakatsiz çocuklarımızın sayısı 1589'dur. Bu 1589 çocuğumuzun ailelerine teslim edileni 953'tür. Bu güzel haber, bir de hastanede takip ettiğimiz 556 çocuğumuz var. O da Sağlık Bakanlığımıza emanet ama Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığımız da aynı şekilde takibini yapıyor. Yine Sevgi Evleri gibi çocuk birimlerimiz var, 80'i orada. Diğer tarafta kimlik belirlemeye çok ciddi şekilde önem veriyoruz. 1342'sinin kimliğini belirlemiş durumdayız. Geriye kalan 247'sinin de kimliklerini belirlemeye çalışıyoruz."
Oktay, refakatsiz çocuklara sahip çıkmak isteyen aileler konusundaki denetim ve araştırmaların Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından sıkı şekilde yapıldığını vurguladı.
"Afet dışarısında sinyal veren GSM numaraları sayısı yaklaşık 2 milyon civarında"
Oktay, depremden etkilenen illerde 597 bin 594 binadaki 2 milyon 576 bin 917 dairenin hasar tespiti çalışmalarının tamamlandığını, 75 bin 717 binadaki 306 bin 568 dairenin yıkıldığını veya acil yıkılacak-ağır hasarlı durumda olduğunu kaydetti.
Az hasarlı ve hasarsız 1 milyon 900 bin civarında daire bulunduğunu aktaran Oktay, vatandaşların bu dairelere Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının değerlendirmeleri sonrasında dönebileceğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, kendi imkanlarıyla deprem bölgesinden çıkanların çok yoğun olduğunu bildiklerini anlatarak, "Normal zamanlarda afet bölgesi içerisinde sinyal verip de sonradan afet dışarısında sinyal veren GSM numaraları sayısı yaklaşık 2 milyon civarında. Dolayısıyla bizim çalışmalarımız, bu afetzedelerin gittiği illerde ve ilçelerde de yoğunlaşmış durumda. Buralarda da geçici barınma imkanı sağlamaya çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.
Beslenme konusunda da başta Kızılay olmak üzere tüm ilgili kurumların çalışmalarını sürdüğünü belirten Oktay, tüm bu faaliyetlerin AFAD koordinasyonunda yürütüldüğünü hatırlattı.
Çadır ve konteynerlerin kurulmasının afet bölgesi içinde yürüyen önemli çalışmalardan birisi olduğunu belirten Oktay, "172 bin 780 çadır kurulmuş durumda. Küçük çadır kentler veya belirli yerlerde daha büyük çadır kentler olarak. Şu anda 200 binin üzerinde de yine planlaması yapılmış, bölgeye sevk edilecek çadırlar var. 5 bin 831 konteyner kurulmuş durumda. Burada da yine yaklaşık 75 bin ile ilgili altyapı çalışmaları tamamlanmak üzeredir." dedi.
Çadır ve konteyner üretiminin gerek yurt içi gerekse uluslararası firmalardan yoğun olarak devam ettiğini ve satın alma anlaşmalarının yapıldığını aktaran Oktay, bağışların da devam ettiğini ve Dışişleri Bakanlığının burada önemli bir yükü üzerine aldığını söyledi.
Katar'dan gelen 10 bin konteynerlik desteğin sevk edilmeye başlandığını belirten Oktay, şöyle devam etti:
"Bu çalışmalarımız devam ediyor. Zaten buralarda her türlü hizmet veriliyor beslenme ve barınmayla birlikte. Bir de salgın hastalıkla ilgili konu sürekli gündemimizde olan bir husus. Onu gündemimizden çıkarmak istemiyoruz. Sağlık Bakanlığımız bu konuda çok ciddi çalışmaları yürütüyor. Gerek aşılama çalışmaları, kampanyaları gerekse doğrudan müdahil olmayla alakalı kendi çalışmalarını yürütüyor. Bugün de zaten hastalarımızın kendilerine gitmesinden ziyade artık çadır kentlerin kurulduğu yerlerde Sağlık Bakanlığımızın bu çadır kentler veya konteyner kentlere ulaşmasıyla ilgili bir karar aldık. Orada da sağlık merkezleri oluşturulacak. Daha küçük olan yerlerde yine mobil sağlık hizmetleri olarak da ulaşılmaya devam edilecek."
Ayni bağış çalışmalarının devam ettiğini ve orada bir sorun görmediklerini belirten Oktay, "Bir sorunu olan varsa da AFAD veya mülki idareler aracılığıyla bize, buraya da doğrudan ulaşabilirlerse, biz de doğrudan müdahil oluruz." diye konuştu.
Depremzedelere destek çalışmalarına değinen Oktay, 10 bin lira hane başı destek ödemesinin, hasarsız yapıların dışındaki, az hasarlı, orta hasarlı, yıkılan, acil yıkılacak olan veya ağır hasarlı binalarda kalan ailelere ödeneceğini söyledi.
Ödemelerin AFAD tarafından yapıldığını anımsatan Oktay, "Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yaptığı hasar tespit çalışmaları sonuçlarına göre, o veriler üzerine bu ödemeler yapılmaktadır. Yani resmi, teknik çalışmalar üzerine oluşturulan veriler. Şu ana kadar vatandaşlarımıza 6 milyar 802 milyon 680 bin lira ödeme gerçekleştirilmiştir." dedi.
Oktay, bu hane başı destek ödemelerinin Ziraat Bankasında hesabı bulunan vatandaşlara doğrudan ödendiğini, bu bankada hesabı bulunmayanlar için Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı ve kimlik numarasına ödemenin yapıldığını, Ziraat Bankası şubesine gidilerek kimlik kartıyla da bu ödemenin alınabileceğini söyledi.
Binanın durumunun e-Devlet ve "www.csb.gov.tr" internet adresinden öğrenilebileceğini vurgulayan Oktay, hasarlı olması durumunda 10 bin liranın yatırılacağını anımsattı.
Bununla ilgili bir başka uygulama daha yaptıklarını ifade eden Oktay, "Paranız yatırıldıktan sonra bu 10 bin lira, ayrıca bir SMS gönderdik. Doğrudan o SMS'lerinizden de çekebilirsiniz." dedi.
Kira ve taşınma yardımı
Kira ve taşınma yardımı konusuna değinen Oktay, bununla ilgili talebi olan afetzedelerin yine e-Devlet üzerinden başvurabileceklerini söyledi.
Oktay, "'Ben ev sahibiydim evimi kaybettim ve taşınacağım' veya 'kiracıyım evimi kaybettim ve taşınacağım' dediğinizde bununla ilgili e-devlet üzerinden başvurabilirsiniz. Yani herhangi bir yere fiziken gitmek durumunda değilsiniz." diye konuştu.
Oktay, nüfus cüzdanı veya nüfus kimlik kartını kaybeden vatandaşların e-Devlet üzerinden yarından itibaren başvurdukları takdirde geçici kimlik kartlarını alabileceklerini kaydetti.
Gerek afet bölgesinde gerekse diğer bölgelerde ayni ve nakdi yardım çalışmalarının devam ettiğini altını çizen Oktay, bununla ilgili "Türkiye Tek Yürek" kampanyası yapıldığını ifade etti. Oktay, "Bir taraftan bağışlar kabul ediliyor. Diğer taraftan da ihtiyacı olanlara, gerek afet bölgesinde gerekse afet bölgesi dışarısında afetzedeleri barındıran il veya ilçelerimizdeki afetzedelere yardımlarımız devam ediyor." açıklamasını yaptı.
"Türkiye Tek Yürek" kampanyası
"Türkiye Tek Yürek" kampanyasına katılan tüm kurumlara, vatandaşlara teşekkür eden Oktay, şunları kaydetti:
"Bir olduk, beraber olduk, dayanışma içinde olduk. Ülke içinde öyleydik ama bütün dünya ölçeğinde böyle olduk. Bu da Türkiye'nin zor zamanlardaki gücünü gösteriyor. Zor zamanlarında birlik ve beraberliğini, dayanışmasını nasıl güçlendirdiğini gösteriyor. İnşallah bu çalışmaları bir an önce sonuçlandırıp normalleşerek, afetzedelerimizi normalleştirerek bunun da hep beraber üstesinden geleceğimize inanıyorum. Biz burada bakanlarımızla, bakanlık temsilcilerimizle sahada her bir bakanımızla ve mülki idaremizle, çalışan tüm arkadaşlarımızla, kurumlarımızla, gönüllülerimizle, sivil toplum örgütlerimizle tek bir ekip ve tek bir yürek olarak Cumhurbaşkanımızın liderliğinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Birlik, beraberlik ve dayanışma içerisinde olan milletimize yürekten teşekkür ediyorum."