Üzerinden tam 7 yıl geçen darbe girişimi, ekonomide de ağır hasar bıraktı. Üst üste not indirimleri geldi, risk primi yükseldi, yabancı yatırımlar azaldı. İçeride ise işsizlik, enflasyon ve yüksek faiz sarmalına yol açtı.
Darbe girişiminin ilk etkisi piyasalarda gözlendi. Borsa sert düştü, Türk lirası dolar karşısında hızla değer kaybetti. BIST 100 endeksi, 14 Temmuz'da 828,25 puanla 3 buçuk ayın zirvesinde seyrederken, darbe girişimi ile 754 puana geriledi. Takip eden bir hafta içinde de yüzde 15'in üzerinde kayıpla 700 puana kadar indi.
Türkiye'nin dev şirketlerinin piyasa değeri eridi. Dolar/TL ise 2,87 seviyelerinden yükselişe geçti. Bir haftada yüzde 8'lik kayıpla 3,10'u aştı. 2016 yılı boyunca kurdaki yükseliş sürdü ve 4 sınırına dayandı.
"460 milyar doları bulan Türkiye ekonomisi üzerine bir yük getirmiş oldu"
İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Sefer Şener, TRT Haber'e yaptığı değerlendirmelerde, "15 Temmuz girişiminin ekonomi üzerine çok ciddi etkileri oldu. Sadece yaptığımız hesaplamalara göre kişi başına doğrudan etkisinin yaklaşık olarak 2 bin 821 dolara tekabül ettiğini görüyoruz. Toplamda 234 milyar dolarlık doğrudan etkisinin olduğunu söylemek mümkün. Dolaylı etkilerini de kattığımızda bu işin içerisine yaklaşık olarak 460 milyar doları bulan Türkiye ekonomisi üzerine bir yük getirmiş oldu. Aslında bu hain darbe girişimi olmasaydı bugün Türkiye'nin kişi başına gelirinin 15 bin doların üzerinde olması çok rahatlıkla sağlanabilecek bir unsurdu." ifadelerini kullandı.
"Ülke risk primi de bir haftada 80 puana yakın yükseldi"
Darbe girişimi ile kredi derecelendirme kuruluşlarından da arka arkaya not indirimi geldi. Türkiye'nin kredi notu; S&P, Moody's ve Fitch nezdinde "yatırım yapılamaz ülke" konumuna çekildi. Bu gelişme ile yabancı yatırımlar hızla azaldı. Ülke risk primi de bir haftada 80 puana yakın yükseldi.
Darbe girişimi makro göstergelere de yansıdı. İşsizlik oranı, yüzde 10,7 seviyelerinden yükselişe geçti. 2016 yılı sonunda yüzde 12'yi gördü. En büyük etki hayat pahalılığı oldu. Enflasyon haziran 2016'da yüzde 6,58 ile tek hanede seyrederken bir yıl sonra yüzde 11,72'ye kadar tırmanarak yaklaşık 8 yılın zirvesine çıktı.
Büyüme darbe aldı
Türkiye ekonomisi, 27 çeyreklik büyüme serüvenine ara verdi. Darbe girişiminin yaşandığı 2016'nın 3. çeyreğinde yüzde 0,7 küçüldü. 7 yıllık büyüme trendi de kırılmış oldu.
Yaşanan tüm olumsuzluklara karşın Türkiye, 100. yıl hedefleri yolunda ilerliyor.