Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu New York'ta Türk-Amerikan toplumu buluşma programına katıldı.
Hangi ülkeye giderlerse gitsinler o ülkedeki Türk vatandaşlarıyla, soydaşlarla ve akraba topluluklarıyla bir araya geldiklerini anlatan Çavuşoğlu, ABD'deki Türk toplumunun iki gün sonra kutlanacak olan 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı'nı kutladı.
Dünyanın zor bir süreçten geçtiğini, çatışma ve krizlerle çalkalandığını belirten Çavuşoğlu, bu savaşların ve çatışmaların maalesef Türkiye'nin bulunduğu coğrafyada olduğunu söyledi.
''Dünya barışına katkı sağlamak için çalışıyoruz''
Salgın bitti derken Ukrayna savaşının başladığını ve bölgedeki sorunların halen devam ettiğini vurgulayan Çavuşoğlu, şunları söyledi:
"Böyle zamanlarda liderlik vizyon ve sağduyu altın değerinde. Bu Ukrayna savaşında da açıkça görülmüştür. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde aktif ve ilkeli dış politikamızla bu zor günlerde yolumuza devam ediyoruz ve bu süreçte izlediğimiz politika herkes tarafından görülüyor seven sevmeyen ve herkes tarafından da takdir ediliyor. Latin Amerika'dan Afrika'ya, Orta Doğu'dan Avrupa'ya kadar tüm muhataplarımız Türkiye'nin bu süreçte izlediği yapıcı rolden övgüyle bahsediyor. Biz başkaları bizi övsün diye değil, bu zorlu süreçte dünya barışına katkı sağlamak için çalışıyoruz.''
Bu zor dönemde bağımsız politika izlemenin kolay olmadığına dikkati çeken Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Ülkeler olsun, uluslararası örgütler olsun özellikle kriz zamanında herkes kendi tarafının tutulmasını ister ve bu yönde de baskılar yaparlar. Diplomaside görüyoruz aslında çok da olgun bir tavır değil. Bir ülke diğeriyle küstüğü zaman tanıdığı ne kadar ülke varsa o ülkelere de baskı yaparak arasının bozulduğu ülkeyle ilişkileri kesmesini istiyor. Bazen o ülkelere muhtaç olan diğer ülkeler, bu yönde istemese de adımlar atmak zorunda kalıyor. Ben bunu 7,5 yıllık dışişleri bakanlığı hayatımda, bu süreçte çok gördüm, maalesef üzülerek gördüm ama Türkiye hiçbir zaman böyle bir yola tevessül etmemiştir, tam tersine küsen, arası bozulan ülkeleri barıştırmak için, sorunlarını çözmek için güven artırıcı adımların atılması için çaba sarf etmiştir.''
"Stratejik mekanizma kurduk"
Türkiye'nin bugün sadece yakın coğrafyasında değil ötesinde de dünya barışına katkı sağladığını vurgulayan Çavuşoğlu, Kolombiya'dan Filipinler'e krizlerin çözümü için aktif çalıştıklarını söyledi.
New York'ta, Birleşmiş Milletlerde (BM) göç yönetimi ile ilgili bir toplantıya katılacaklarını anlatan Çavuşoğlu, Türkiye'nin bu konuda en çok tecrübesi olan ülkelerin başında geldiğini belirtti.
Ukrayna'daki savaş ve COVID-19 nedeniyle gıda güvenliğinin en hassas konulardan biri olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, bu iki konuda da BM'de düzenlenecek toplantılara katılacağını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile ikili bir görüşme de gerçekleştireceğini aktaran Çavuşoğlu, şunları söyledi:
''ABD ile ilişkilerimizdeki yaşadığımız sorunları çözmek istiyoruz. Roma'daki toplantı, Cumhurbaşkanımızla Biden arasındaki görüşme, bu anlamda önemli bir görüşme oldu. Sayın Biden'ın teklifiyle stratejik mekanizma kurduk. Bu mekanizmanın amacı ikili ilişkilerimizde ve bölgede yaşadığımız sorunlar görüş ayrılığı içinde olduğumuz konuların çözülmesi ya da bu konuda nasıl birlikte hareket edebiliriz diye çalışmalar yapmak.''
''Liderler düzeyinde bu yıl görüşme gerçekleştirmeyi umut ediyoruz''
ABD ile özellikle ekonomik ilişkilerin geliştiğini belirten Çavuşoğlu, ''Ticaretimiz geçen sene 27 milyar doları geçti, bizim lehimize de yaklaşık bir milyar dolarlık bir fark var ama dengeli olmasını istiyoruz ve 100 milyar dolara çıkmak istiyoruz. Diğer taraftan dünyadaki krizler çerçevesinde ABD ile hangi alanlarda iş birliğimizi geliştirebileceğiz, bunları da bu mekanizma çerçevesinde görüşeceğiz'' diye konuştu.
ABD ile Ankara'da dışişleri bakanları yardımcısı düzeyinde ilk toplantıyı gerçekleştirdiklerini, bugün de dışişleri bakanları düzeyinde New York'ta bir toplantı yapacaklarını belirten Çavuşoğlu, ''Liderler düzeyinde de yine bu çerçevede bu yıl içinde görüşme gerçekleştirmeyi umut ediyoruz. Umarım bu mekanizma çerçevesinde ve sonuç odaklı çalışarak sorunları çözebiliriz ya da azaltabiliriz. Hem de iş birliğimizi geliştirebiliriz'' dedi.
''Rusya-Ukrayna savaşı her geçen gün daha karmaşık hala geliyor''
Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşının çözümü konusunda yoğun bir çaba sarf ettiğini anlatan Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Bu kolay bir süreç değil. İlk başlarda çözülebilseydi ki çaba sarf ettik daha kolay olurdu ama her geçen gün daha karmaşık hala geliyor. Maalesef Ukrayna'nın doğusunda bir taraftan savaş devam ediyor. Diğer taraftan Soğuk Savaş'ın tekrar esintilerini görmeye başladık. Elbet bir gün ateşkes olur ama Soğuk Savaş daha uzun sürecek gibi görünüyor. Bu süreçte Türkiye'nin akılcı, dengeli, stratejik dış politika izlemeye devam etmesi gerekiyor ve bu konuda biz Cumhurbaşkanımızın liderliğinde üzerimize düşeni yapacağız.''
17 bin Türk vatandaşı tahliye edildi
Savaşın devam etmesini isteyen ülkelerin olduğunu gördüklerini söyleyen Çavuşoğlu, bunun bedelini ise Ukrayna ve Rusya halkının ödediğini kaydetti.
Bir an önce ateşkes olması gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, sivillerin tahliyesi konusunda Türkiye'nin BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile çalıştığını ve Mariupol'dan 600'den fazla sivilin tahliye edildiğini ifade etti.
Savaş başladıktan sonra 17 bin Türk vatandaşının Ukrayna'dan tahliye edildiğini hatırlatan Çavuşoğlu, Ahıska Türkleri ve Kırım Tatarlarını da onların talepleri üzerine tahliye ettiklerini söyledi.
Çavuşoğlu, ''Önümüzdeki süreçte 2 bin civarında Ahıskalı kardeşimizi de inşallah ülkemize getiriyoruz, getireceğiz'' dedi.
İnsani konularda BM Genel Sekreteri'nin teklif ettiği, BM, Türkiye, Rusya ve Ukrayna'nın bulunduğu bir temas grubu olduğundan bahseden Çavuşoğlu, ''Önümüzdeki günlerde teknik düzeyde bir toplantı gerçekleştirmeyi de planlıyoruz.'' ifadesini kullandı.