Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Washington'da NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı kapsamında düşünce kuruluşlarının ortak düzenlediği "NATO Birleştirir" etkinliğinde konuştu.
Türk-Amerikan ilişkilerine ve 31 Mart'ta Türkiye'de yapılan seçimlere ilişkin değerlendirmelerde bulunan Çavuşoğlu, seçimlerin iki ülke ilişkilerini etkilemeyeceğini söyledi.
ABD örneğini verdi
Türkiye'deki seçimlerin, demokratik ve adil bir ortamda gerçekleştiğini kaydeden Çavuşoğlu, İstanbul'da oyların yeniden sayıldığını, bunun demokrasilerde normal olduğunu belirterek, son ABD başkanlık seçimlerinde de 4 eyalette oyların yeniden sayıldığını hatırlattı.
Çavuşoğlu, bazı kentlerde AK Parti'nin kazandığını, bazılarında ise kaybettiğini, ancak geçen Cumhurbaşkanlığı seçimindeki oran olan yüzde 52 düzeyinde bir desteği koruduklarını ifade etti.
Bakan Çavuşoğlu, "Sonuçlara baktığınız zaman partimle ikinci parti arasında büyük bir fark olduğunu görürsünüz. Bu seçimlerde partim ve Cumhurbaşkanı Erdoğan kazanmıştır." değerlendirmesini yaptı.
"Yerel seçimlerin, diğer ülkelerle ilişkilerimizle bir ilgisi bulunmuyor"
Çavuşoğlu, "Yerel seçimlerin diğer ülkelerle ilişkilerimizle bir ilgisi bulunmamaktadır. Erdoğan, halkı dinliyor ve politikalarımızı buna göre yeniden düzenliyoruz. Biz başta ABD olmak üzere tüm ülkelerle iyi ilişkiler içinde olmak isteriz." ifadelerini kullandı.
S-400'lerle ilgili bir soruya yanıt veren Çavuşoğlu, şunları söyledi:
"S-400'ler bitmiş bir anlaşmadır, bundan geri adım atmayacağız. ABD kısa süre önce bir Patriot önerisi yaptı ancak satış olacağının garantisi bulunmuyor. ABD Başkanı Donald Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı yakın zamandaki bir telefon görüşmesinde, ABD'nin Patriot'ları Türkiye'ye satmamasının bir hata olduğunu kabul etti. Biz yıllarca bunları alamadık ve bundan dolayı gidip Rusya'dan almamız gerekti. Başka müttefiklerimizden de almaya çalıştık ancak işe yaramadı. Hava savunma sistemi Türkiye'nin acil bir ihtiyacıdır. Bölgemizde bize bu konuda tehdit oluşturan unsurlar var ve NATO bu açığımızı kapatacak durumda değil."
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye'nin Batı ile Rusya arasında bir tercihe zorlanamayacağını ve böyle bir yola da girmeyeceğini vurguladı.
Çavuşoğlu, "NATO Genel Sekreteri, herhangi bir üye ülkenin herhangi bir ülkeden herhangi bir sistem alabileceğini açık bir şekilde ifade etti. Bu Genel Sekreter Stoltenberg'in açık ifadesidir." şeklinde konuştu.
S-400 ile F-35 entegrasyonu konusu
S-400 sistemlerinin NATO sistemleri ile entegre edilmesi gibi bir zorunluluğun bulunmadığını anlatan Çavuşoğlu, "Bu bizim amacımız da değil. Bu sadece bizim kullanacağımız bir savunma sistemi olacak ve herhangi bir NATO sistemine entegre edilmeyecek. Bunu açıkça ifade ettik. Bu sistem F-35 dahil NATO sistemlerini düşman olarak görmeyecektir." dedi.
Çavuşoğlu, S-400'lerin ABD teknolojilerine risk teşkil etmediğini güvence altına almak için ortak bir teknik çalışma grubu kurma teklifinde bulunduklarını da hatırlattı.
ABD yönetiminin, son günlerde Türk F-35'lerine yönelik adımlarının, Türkiye'nin S-400 alımını etkileyip etkilemeyeceğine yönelik bir soruya Çavuşoğlu, şu yanıtı verdi:
"F-35 programı kapsamlı bir programdır ve biz bu programın bir parçasıyız. Bu F-35 uçağının birçok parçasını üretiyoruz. Halihazırda 1,2 milyar dolar ödeme yapmışız. Diğer bir 2,3 milyar dolar da yolda. Programa katılımcı ülke olarak üzerine düşen her şeyi yapmıştır. Dolayısıyla bu çok kapsamlı bir programdır. ABD'nin Türkiye dahil NATO müttefiklerine yaptığı diğer askeri satışlar gibi bir şey değildir. Biz programın parçasıyız. Bu kadar basit olmamalıdır."
ABD'nin atabileceği tüm adımlara rağmen Türkiye'nin S-400 alımının neden değerli olduğuna ve Türk halkı için bunu nasıl anlamlandırdığına yönelik bir soruya yanıt veren Çavuşoğlu, Türk halkının, bölgedeki tehditleri ve Türkiye'nin savunma ihtiyaçlarının farkında olduğunu ve Türkiye'nin S-400 alımını oldukça iyi anladığını dile getirdi.
Çavuşoğlu, "Biz barışçıl bir bölgede yaşamıyoruz. Tüm sorunlar ortasında, NATO'nun karşılaştığı tüm sınamaların ön cephesinde yer alıyoruz. Terörizmden düzensiz göçmenlere kadar Türkiye'ye baktığınızda Karabağ, Gürcistan, Kırım, Kıbrıs gibi pek çok sorun bizim bölgemizde yer alıyor." dedi.
Türkiye'nin savunma ihtiyaçlarının yüzde 70'ine yakınını kendi imkanları ile ürettiğini belirten Bakan Çavuşoğlu, Türk savunma sanayisinin giderek iyileştiğine dikkati çekti.
"ABD'nin farklı kurumlarından farklı açıklamalar geliyor"
Türkiye'nin ABD ile F-35 konusunda görüşmelere devam ettiğini belirten Çavuşoğlu, tıpkı Suriye'den çekilme kararı gibi F-35 konusunda da ABD'nin farklı kurumlarından farklı açıklamalar geldiğini ve zaman zaman bu açıklamaların, birbiri ile çeliştiğini ifade etti.
ABD'nin eski yönetimlerinin Türkiye'ye Patriot sistemi satmadığını hatırlatan Çavuşoğlu, "Trump kendisi, bir telefon görüşmesinde ABD yönetimlerinin Türkiye'ye Patriot satmamasının hata olduğunu kabul etti ve (Cumhurbaşkanı Recep Tayyip) Erdoğan'a bu konu ile ilgileneceğini söyledi." dedi.
Bakan Çavuşoğlu, bir soru üzerine, Trump'ın, hem ABD ile Türkiye arasındaki F-35 konusunu hem de S-400 konusunu halledeceğine yönelik söz verdiğini dile getirdi.
"Net bir strateji yok, sorun da zaten bu"
Suriye'deki iç savaşa ve ABD'nin bu ülkeden çekilme kararına yönelik sorulara da yanıt veren Çavuşoğlu, ABD'nin YPG/PKK ile angajmanını sonlandırmasını istediklerine ancak Washington yönetiminin halen bu terör örgütü ile ilişkilerini sürdürdüğüne dikkati çekti.
ABD'nin YPG'yle ilişkisini devam ettirmesinin yanı sıra iki ülke arasında imzalanan ve YPG/PKK'nın Münbiç'ten çıkarılmasını ön gören Münbiç yol haritasının halen tamamlanmadığına işaret eden Çavuşoğlu, Türkiye'nin ABD ile, Suriye'den çekilmesi ve oralarda güvenli bölge kurulması konusunda koordinasyon kurduğunu belirtti.
"ABD'nin Suriye politikasının ne olduğunu biliyor musunuz?" şeklinde bir soruya Bakan Çavuşoğlu, "Hayır bilmiyorum. Zaten sorun da bu." yanıtını verdi.
ABD'nin iç işlerine yönelik yorum yapmak istemediğini ifade eden Çavuşoğlu, "(Suriye'ye yönelik) Dışişleri, Savunma Bakanlığı, sahadaki asker, CENTCOM vesaire gibi ABD'nin farklı kurumlarından farklı açıklamalar geliyor. Hepsinin farklı pozisyonları var ve net bir strateji yok. Sorun da bu." dedi
"Türkiye, NATO'nun çift yol politikasını destekliyor"
Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilere yönelik soruları da yanıtlayan Çavuşoğlu, "Türkiye, NATO'nun Rusya'ya yönelik diyalog ve caydırıcılık, yani çift yol politikasını destekliyor. Bakan toplantılarında bazı üye ülkelerin daha çok caydırıcılıktan, bazılarının ise daha çok diyalogdan yana olduğunu görüyorum." diye konuştu.
Türkiye'nin Rusya ile diyalog ve ikili ticari ilişkilerini artırdığını belirten Çavuşoğlu, Rusya'nın da bölgedeki ülkelerden biri olduğunun ve komşu bir ülke olarak Türkiye'nin Rusya ile çalışması gerektiğinin altını çizdi.
Türkiye'nin Suriye konusunda da Rusya ile çalıştığını söyleyen Çavuşoğlu, bunların sonuçlarının ortada olduğunu ve Astana sürecinin oldukça yararlı olduğunu vurguladı.
Ankara ile Moskova arasında bazı fikir ayrılıklarının da bulunduğunu anlatan Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Rusya ile her konuda aynı fikirde değiliz. Örneğin, Karadeniz'deki saldırganlıkları, Kırım'ın yasa dışı ilhakını tanımıyoruz. Gürcistan'ın toprak bütünlüğünü destekliyoruz. Aynı zamanda Suriye'de de birçok konuda anlaşmıyoruz. Bazı alanlarda birlikte çalıştık ama birçok alanda da mutabık değiliz."
Türkiye'nin Rusya'dan S-400 alımının NATO'yu tehdit etmeyeceğini yineleyen Çavuşoğlu, Rusya'dan bu sistemlerin almasının, Türkiye'nin NATO ittifakının altını oyması anlamına gelmediğini ifade etti.
Türkiye'nin müttefik ülkelerden uzaklaşmadığını belirten Çavuşoğlu, ABD Kongresinin Rusya ile S-400 anlaşmasına yönelik yaptırım tehditlerine yönelik ise "Rusya ile başka müttefiklerimiz arasında bir tercihte bulunmuyoruz." dedi.
Son zamanlarda ABD Senatosuna sunulan ve Türkiye'ye F-35 transferinin durdurulmasını öngören yasa tasarısına ilişkin bir soruyu yanıtlayan Bakan Çavuşoğlu, "(Yasanın geçmesi) Bizim ikili ilişkilerimizde çok kötü etkisi olacaktır ki bunu istemiyoruz. Bu yüzden, Amerikan Kongresine Türkiye'nin neden S-400 alması gerektiğini, F-35 programının neden önemli olduğunu ve Türkiye'nin de bu programın parçası olduğunu anlatmak, hem Türkiye olarak bizim hem de Amerikan yönetiminin sorumluluğudur." değerlendirmesinde bulundu.
"Türkiye Batı ile Rusya arasında tercihe zorlanamaz"
Türkiye'nin bağımsız ve egemen bir ülke olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
"Türkiye, Rusya ile başka bir ülke arasında tercih yapmak zorunda değil. Biz Rusya ile ilişkilerimizi başka bir ülke ile ilişkilerimize alternatif olarak görmüyoruz. Ne Rusya ne de Batı, bizi birini tercih etmeye zorlayabilir. Ukrayna'da oldu. Bakın ne oldu? O gün Ukrayna'nın aldığı karar ne olursa olsun sonuç daha iyi olmayacaktı. Çünkü Batı, Ukrayna'ya sadece kendilerini tercih etmelerini istedi, Rusya da kendilerini. Türkiye ne Rusya ne de Batı tarafından bu duruma zorlanabilir."
Ukrayna ile ilgili yorumlarına açıklık getiren Çavuşoğlu, Ukrayna'daki durumun Ukrayna'nın hatası olmadığını, Batı ile Rusya'nın ülkeyi tercihe zorlamasının hata olduğunu kaydetti.
Kaynak: AA
1.9ºC
Ankara
