Azerbaycan ziyareti kapsamında başkent Bakü'de bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov, görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
"Onların kararlarına uymak zorunda değiliz"
Türkiye'nin, ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarına karşı olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, "Birleşmiş Milletler'in (BM) yaptırımlarına her ülke gibi biz de uyarız ama ABD olsun veya İngiltere olsun veya başka bir ülke olsun, AB olsun, onların bir ülkeye yönelik yaptırım kararlarına biz uymak zorunda değiliz." dedi.
"Yaptırımları doğru bulmuyoruz"
Çavuşoğlu, Türkiye'nin önceden AB'nin Rusya'ya yönelik yaptırım kararlarına da katılmadığını hatırlatarak, "Yaptırımları da doğru bulmuyoruz. Bu ilkesel bir tutumdur. Herhangi bir şarta bağlı değildir." şeklinde konuştu.
"ABD bize FETÖ'yü vermek zorundadır"
ABD'nin, FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'i verdiği zaman da Türkiye'nin, bu ilkesel tutumundan vazgeçmeyeceğinin altını çizen Çavuşoğlu, "ABD bize FETÖ'yü vermek zorundadır. Biz müttefiğiz ve FETÖ bir terör örgütünün lideridir, ayrıca Türkiye'de bir darbe girişiminde bulunmuştur. Bunu başka bir şarta bağlamak da doğru değil." dedi.
İran'ın köşeye sıkıştırılmasını ve yaptırımlara tabi tutulmasını da doğru bulmadıklarını vurgulayan Çavuşoğlu, "Nükleer anlaşmadan ABD'nin çekilmesini de biz doğru bulmadık. ABD bizim müttefikimiz. AB de böyle düşündü ve onlar devam ettiriyor." diye değerlendirdi.
"Biz bu tür yaptırımlara karşıyız"
Çavuşoğlu, İran yaptırımlarıyla ilgili temaslarda bulunmak üzere 20 Temmuz'da Türkiye'ye gelen ABD heyetine de bu tutumlarını ilettiklerini söyledi.
Türkiye'nin Azerbaycan, İran, Rusya ve Irak'tan petrol ve gaz alımı yaptığını kaydeden Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
"İran'dan almayıp da o ihtiyacımı nereden alacağım? Azerbaycan'dan almazsam nereden alacağım? Uzaktan konuşmak kolay. Biz komşu ülkeyiz İran'la. İran'la her konuda anlaştığımızı söyleyemeyiz, farklı görüşlerimiz de oluyor ama biz bu tür yaptırımlara karşıyız ve bu ilkesel tutumdur."
"Türkiye ve Azerbaycan, bu bölgede istikrar abidesi olmuştur"
Çavuşoğlu, Türkiye ile Azerbaycan'ın güçlü mekanizmalarla önemli somut projeler gerçekleştirdiğini kaydederek, "Türkiye ve Azerbaycan, bu bölgede istikrar abidesi olmuştur ve tüm projelerin merkezinde olmuştur." dedi.
Seçimler sonrası düzenlenen karşılıklı ziyaretlerin sembolik olmadığını belirten Çavuşoğlu, iki önemli projeyi hayata geçirmek için karşılıklı adımlar attıklarını dile getirdi.
"Bir Kuşak Bir Yol" projesinde Azerbaycan ve Türkiye'nin kilit ülkeler olduğunu, Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun da stratejik bir proje olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Bir vizyon ortaya koyduk. Şimdi herkes bu projeye dahil olmak istiyor veya bizimle iş birliği yapmak istiyor. Bu önemli." değerlendirmesinde bulundu.
Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP) ile gelecek yıl Azerbaycan gazının Avrupa ülkelerine gideceğine de dikkati çeken Çavuşoğlu, Star Rafinerisi'nin açılışını beraber yapacakları bilgisini verdi.
Çavuşoğlu, "Bu projenin tamamlanmasıyla beraber Azerbaycan, Türkiye'de en büyük yatırımcı ülke olacak. İşte bunlar bizim ilişkilerimizin ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor." dedi.
Türk Konseyi zirvesinin hazırlık çalışmalarını başlattıklarını bildiren Çavuşoğlu, zirvenin Eylül'de Kırgızistan'da olacağını söyledi.
Uluslararası alanda iş birliği
Çavuşoğlu, iki ülke arasında gelecek dönemde uluslararası alanda iş birliğini güçlendireceklerini belirterek, bugünkü görüşmede, Avrupa Konseyi ve Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'nde (AKPM) neler olduğunu ve kendilerinin ne yapabileceklerini değerlendirdiklerini belirtti.
Avrupa Konseyi ve AKPM'nin eskisi gibi etkin olmadığını söyleyen Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"(Avrupa kurumları) Irkçılık ve yabancı düşmanlığı gibi akımların etkisiyle maalesef gücünü kaybetmeye başladı. Bu örgütler esasen bizler için de Avrupa için de önemli. Bu konularda biz her yerde olduğu gibi Azerbaycan'la çalışmaya, emektaşlık etmeye devam edeceğiz."
FETÖ ile mücadele
Çavuşoğlu, Azerbaycan'ın sadece iyi günde değil kötü günde de gerçek dost olduğunu, özellikle 15 Temmuz darbe girişiminden sonra gösterdiğini belirterek, "FETÖ'yle mücadelede Türkiye'ye en güçlü desteği veren ülkelerin başında gelmektedir." diye konuştu.
Terör örgütü FETÖ'nün birçok ülkede okullar açarak bulunduğu ülkenin tüm kurumlarına sızmaya çalıştığına dikkati çeken Çavuşoğlu, bazı kardeş ülkelerin FETÖ ile mücadelede geç kaldığını söyledi.
Çavuşoğlu, Kırgızistan'da FETÖ'nün her yeri kuşattığını belirterek, Kırgızistan'ın kardeş ülke olduğunu dolayısıyla FETÖ'den kurtulmak için yardım etmeleri gerektiğini dile getirdi.
Buna karşılık Azerbaycan'ın vaktinde tedbir aldığını vurgulayan Çavuşoğlu, "Yine de FETÖ'nün tüm kurumlara sızmasını bence iyi takip etmeleri gerekiyor Azerbaycan'ın da. Çünkü bunlar gerçekten çok sinsi." ifadelerini kullandı.
Kapatılan okullar konusunda çocukların ve ailelerin olumsuz etkilenmesini istemediklerini kaydeden Çavuşoğlu, "O nedenle Azerbaycan bu okulları devralır, Maarif Vakfı'na devreder. Devralırsa biz destek veririz." değerlendirmesinde bulundu.
"Azerbaycan'ın kabul etmediği hiçbir şeyi kabul etmeyiz"
Çavuşoğlu, NATO zirvesi kapsamında Ermenistan Dışişleri Bakanı Zohrab Mnatsakanyan ile karşılaştığını ve kendisini göreve gelmesinden ötürü tebrik ettiğini söyleyerek, "Önceden planlanmış bir görüşme değil ama karşılaşınca da nezaket gereği, insanlık gereği yapılması gereken şeyler." dedi.
Ermenistan Dışişleri Bakanı'nı tebrik etmenin Azerbaycan'ın işgal edilmiş topraklarına ilişkin Türkiye'nin tavrını değiştirmeyeceğinin altını çizen Çavuşoğlu, "Bizim burada kriterimiz bellidir. Azerbaycan'ın kabul ettiklerini kabul ederiz. Azerbaycan'ın kabul etmediği hiçbir şeyi biz Türkiye olarak kabul etmeyiz." ifadelerini kullandı.
"Dayatmayla Türkiye'den bir netice almak mümkün değildir"
Çavuşoğlu, ABD Kongresi'nin, Türkiye'ye F-35 yeni nesil savaş uçaklarının teslimatının geçici olarak durdurulması tasarısı üzerinde uzlaşmasına ilişkin, "Kongrede buna benzer adımlar oldu fakat burada esas yetki yönetimde." dedi.
Bakan Çavuşoğlu, buna binaen ABD'den F-35'lerin alımı konusunda bir sıkıntı olmadığını belirterek, F-35'lerin ilk ikisinin teslim alındığını ve eğitim çalışmalarının devam ettiğini kaydetti.
Ödemelerin de zamanında yapıldığını söyleyen Çavuşoğlu, bunun çok taraflı bir proje olduğunu ve Türkiye'nin de bu taraflardan birisi olduğunu belirtti.
F-35'lerin bazı parçalarının üretimlerinin Türkiye'de yapıldığına dikkati çeken Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Gerek ABD gerekse herhangi bir ülke şunu anlamalıdır; dayatmayla, yaptırımlarla Türkiye'den bir netice almak mümkün değildir. Diyalogla, diplomasiyle, dostane yaklaşımla ve saygı duyarak Türkiye'ye yaklaşarak Türkiye'den netice alınır. Biz öyle baskılara, yaptırımlara veya tehditlere boyun eğmeyiz. Yeni Türkiye'ye herkes alışacak. Alışmaya da başladı."
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Memmedyarov
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov da Bakü-Tiflis-Kars demiryolu ile Afganistan'ın yüklerinin de taşınabileceğini, Türkiye ve Azerbaycan'ın bu yönde çalışmalarını sürdürdüğünü söyledi.
Memmedyarov, Azerbaycan'da resmi temaslarda bulunan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nun ilk resmi ziyaretini Azerbaycan'a yapmasının kendilerini mutlu ettiğini belirtti.
Çavuşoğlu ile enerji, uluslararası kurum ve kuruluşlarda işbirlikleri fırsatlarını konuştuklarını ifade eden Memmedyarov, Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun daha aktif kullanılması ve genişletilmesini de masaya yatırdıklarını kaydetti.
Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun, Orta Asya'ya en kısa yol olduğunu vurgulayan Memmedyarov, "Afganistan yük taşımacılığı konusunda zorluklar yaşıyor. Dolayısıyla Bakü-Tiflis-Kars demiryoluyla Kazakistan ve Özbekistan'ın yanı sıra Afganistan'ın da yükleri taşınabilir. Türkiye ve Azerbaycan bu yönde de çalışmalarını sürdürüyor." dedi.
Memmedyarov, demiryolunda yolcu taşımacılığına ise yıl sonunda başlanabileceğini sözlerine ekledi.
Kaynak: AA
10.7ºC
Ankara
