Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Türkiye'nin 2005'ten bu yana İspanya ile eş sunuculuğunu yürüttüğü BM Medeniyetler İttifakınca düzenlenen forumda, ittifakın güncel faaliyetleri ve gelecek döneme ilişkin vizyonu ele alınacak.
Cascais'de 25-27 Kasım'da yapılacak forumda, ırkçılık, ayrımcılık, yabancı düşmanlığı ve İslam karşıtlığı gibi uluslararası barış ve güvenliğin yanı sıra toplumsal huzuru da tehdit eden sınamalarla mücadele konusunda uluslararası toplum tarafından atılması gereken somut adımlar görüşülecek.
Foruma, Portekiz Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Medeniyetler İttifakı Yüksek Temsilcisi Miguel Angel Moratinos ve İspanya Kralı 6. Felipe ile Medeniyetler İttifakı Dostlar Grubu'na üye ülkelerin temsilcileri katılacak.
Bu yılki forum vesilesiyle 2021'de kabul edilen "Dini mekanları korumak için barış ve hoşgörü kültürünün teşvik edilmesi" başlıklı BM Genel Kurulu kararı uyarınca "BM Dini Mekanların Korunması Küresel Konferansı" da düzenlenecek.
Bakan Fidan, forumda yapacağı açılış konuşmasında, Medeniyetler İttifakı girişiminin başlatılmasından yaklaşık 20 yıl sonra kutuplaşmanın, ayrımcılığın ve aşırıcılığın tekrar yükselişte olduğuna dikkati çekecek.
Bölgede ve dünyada barışın sağlanması için Orta Doğu'daki kronik sorunlara çözüm bulunması gerektiğini vurgulayacak Fidan, uluslararası toplumun Müslümanlara, Kur'an-ı Kerim'e ve camilere saldırılarla tezahür eden İslam karşıtlığına karşı ortak tutum benimsemesinin öneminin altını çizerek, BM İslamofobiyle Mücadele Özel Elçisi atanmasının bu yönde atılabilecek önemli bir adım olduğunu belirtecek.
Fidan, forum kapsamında gerçekleştirilecek Medeniyetler İttifakı Dostlar Grubu Bakanlar Toplantısı'nda da hitapta bulunacak. Toplantının sonunda Dostlar Grubu üyelerince "Cascais Bildirisi" kabul edilecek.
Türkiye, öncülük ettiği Medeniyetler İttifakının, giderek artan aşırıcılık, nefret söylemi, yabancı düşmanlığı, ayrımcılık, ırkçılık ve İslam karşıtlığıyla mücadelede BM sisteminin en aktif ve etkili girişimi haline gelmesi amacıyla kuruluşundan bu yana İttifaka siyasi ve mali destek veriyor.
Türkiye özellikle Müslüman karşıtlığıyla (İslamofobi) mücadelede ittifakın daha etkin ve görünür rol üstlenebilmesi için ittifakla yakın işbirliği yapıyor. Bu çerçevede, son olarak, Medeniyetler İttifakının 2024-2026 Eylem Planı'nda İslamofobiyle mücadeleye münhasıran bir bölüm ayrılması sağlanmıştı.
Medeniyetler İttifakı, Türkiye ve İspanya tarafından 2005'te başlatılmış ve BM Genel Sekreteri tarafından da benimsenerek bir BM girişimi halini almıştı.
Medeniyetler İttifakının faaliyetlerinin temel sütunlarını eğitim, gençlik, medya, göç ve kadınlar oluşturuyor.
İttifak, faaliyetlerini, arabuluculuk, şiddet içeren aşırıcılığın önlenmesi, kültürler arası diyaloğun teşvik edilmesi ile dini hoşgörüsüzlük, bağnazlık ve diğer ayrımcılık biçimleriyle mücadeleyi de içeren öncelikler doğrultusunda sürdürüyor.
Medeniyetler İttifakının çalışmalarını desteklemek ve yaygınlaştırmak amacıyla tesis edilmiş olan Dostlar Grubu'nun 131'i devlet ve 29'u uluslararası teşkilat olmak üzere 160 üyesi bulunuyor.
Medeniyetler İttifakının en üst düzeyli etkinliği olan ve yaklaşık iki yılda bir ittifakın Dostlar Grubu üyesi bir ülkenin ev sahipliğinde düzenlenen Küresel Forumların sonuncusu 2022'de Fas'ta gerçekleştirilmişti.