Kimi tüm dünyada en çok arananlar listesindeki azılı bir kanun kaçağı, kimi başkasına ait pasaportla Avrupa hayali kuran biri. Kimi ise bu hayal uğruna yüzünü türlü şekillere sokan bir yolcu. Örnekler saymakla bitmiyor.
İstanbul Havalimanı dünyanın en büyük transit havayolu merkezlerinden biri. Günde ortalama 200 bin yolcu kullanıyor. Düzensiz göçmen kaçakçıları da Türkiye'nin dünyaya açılan kapısı olan bu havalimanı üzerinden yeni göç rotaları belirlemeye çalışıyor.
Ancak bu girişimler her defasında havalimanı polisi tarafından önleniyor.
Havalimanı polisi kaçakçıların rotasını deşifre etti
Polis ekipleri havalimanında sürekli denetim halinde. Bu denetimlerde düzensiz göçmen kaçakçılarının belirlediği yeni göç rotalarından birini de deşifre etmeyi başardılar. Deşifre edilen planın detayları ise oldukça dikkat çekici.
Düzensiz göçmenler önce kaçakçılara binlerce euro para ödüyor ve kaçakçılardan uçuş belgesi temin ediyorlar. Bu uçuş belgesiyle de, İstanbul Havalimanı'ndan Meksika'ya gitmenin hayalini kuruyorlar.
Meksika'ya geçebildikleri takdirde ise ortalama 30 bin dolar karşılığında kartellerle anlaşıyorlar. Kaçaklar, Meksika-ABD sınırındaki dağların altına kazılmış tünellerden Teksas'a geçiriliyor.
30 bin euroya sahte pasaport
Yakalanıp deport edilenler ise rotayı Kanada'ya çeviriyor.
Düzensiz göçmenlerden biri pasaportu 30 bin euro karşılığında aldığını ve pasaportun kargoyla kendisine ulaştığının söylüyor.
Bir başka düzensiz göçmen ise kartellerle yaptığı anlaşmayı anlatıyor:
''Ben Meksika'ya gittiğimde ABD'ye geçecektim. Orada 3 bin dolara işim hazırdı. Daha önce kuzenim gitmişti. Meksika'dan ABD'ya geçmek için kartellerle 30 bin dolara anlaştım.''
Birçok Meksika vatandaşının yakalandığını belirten, Pasaport Büro Amiri Arif Baltacı, ''2021 yılı itibariyle ilk defa dünyada havalimanımızı kullanarak, gerek ülkemizden transit geçen, gerekse ülkemize girmek isteyen birçok Meksika pasaportlu ilk defa giriş esnasında ülkemizde tarafımızca yakalanmıştır'' dedi.
2021 yılında 260 kişi yakalandı
Bir başka olayda ise Hindistan biletli yabancı yolcular son anda Cancun uçağına binmeye çalışırken yakalandı.
Yolcuların sahte vizeli Meksika pasaportuyla bu girişimi gerçekleştirdikleri ortaya çıktı. Göç rotası deşifre edilince Meksika Devleti pasaportlarını yenileme kararı aldı.
2021 yılında 260 kişi bu yöntemle Meksika'ya gitmek üzereyken yakalandı. Bu rakam bu yılın ilk 5 ayı içerisinde 76'ya düştü. Düzensiz göçmenlerin özellikle Meksika’nın başkenti Mexico City ve Cancun'a geçmeye çalıştıkları tespit edildi.
Baltacı şunları söyledi:
''2020-2021-2022 yılı itibariyle toplam 9 bin sahte belge pasaport kontrol büro memurları ve belge inceleme personelleri tarafından yakalanarak uluslararası göçmen kaçakçılığına büyük bir darbe vurulmuştur. 9 bin sahte belge aynı zamanda gerek ülkemizden transit geçen, gerek ülkemize giren, gerekse ülkemizden çıkan düzensiz göçmenleri ifade etmektedir.''
2020 yılı Ocak ayından bu yana, Türkiye'den sahte belgeyle çıkış yapıp, başka ülkelerce geri gönderilen yolcuya rastlanmadı.
Bu teşebbüslere İstanbul Havalimanı'nda müdahale edildi.
Farklı yöntemler uygulanıyor
Çifte pasaportla Avrupa'ya gitmek isteyenlerden biri de İranlı bir kadındı. Yanında sahte pasaport bulunuyordu.
Çekimler esnasında çantasında 2 pasaport taşıyan bir yolcuya rastlandı. Yolcunun Kıbrıs’tan İstanbul’a İran pasaportuyla geldiği, buradaki kontroller esnasındaysa finlandiya pasaportunu gösterdiği ortaya çıktı. Amacın özellikle Finlandiya pasaportuna damga vurdurup, Avrupa ülkelerine kaçmak olduğu öğrenildi.
Sahte belgeyle yolculuk konusundaki yöntemler ise şaşkınlık verici nitelikte. En çarpıcı örneklerden bir tanesi, iki farklı yöne aynı anda bilet alanlar.
Örneğin bazıları Kıbrıs'a gidecekmiş gibi orjinal belgelerini hazırlıyor. Tüm kontrolleri geçtikten sonra internet üzerinden Almanya’ya bilet alıyor.
Ardından da sahte pasaportunu gösterip uçağa binmeye çalışıyor. Kimi ise benzerlik yöntemini uyguluyor. Yani kendisine benzeyen bir akrabasının pasaportunu kullanıyor. Hatta göçmen kaçakçıları kişinin fiziki özelliklerine benzeyen birinin pasaportunu dahi satabiliyor.
Sahte belgeleri hazırlamanın bedeli ise bin dolardan başlayıp, 50 bin dolara kadar çıkabiliyor.
Terör örgütleri de takipte
Yalnızca kaçakçılar değil, terör örgütlerine de darbe vuruldu.
33 PKK'lı ve 40 FETÖ üyesi bu kontroller esnasında yakayı ele verdi. Peki tüm bu sahtecilik ve kaçakçılık girişimleri nasıl önleniyor?
Havalimanında x-ray cihazları haricinde uzman polislerin görev yaptığı bir çok güvenlik noktası yer alıyor. Check-in adasından gelen yolcunun ilk kontuarda pasaporttaki baskı çeşitleri ve damgası kontrol ediliyor.
Öte yandan sıraya giren yolcular ise seyahat belgelerini inceleyen risk analiz ekiplerinin denetiminden geçiyor.
Havalimanında sıkı güvenlik
2’inci güvenlik noktasına geçenlerin bu kez pasaport çipleri inceleniyor. Benzerlik yöntemi, yani başkasının pasaportunu kullanan olup olmadığı kontrol ediliyor.
Buralarda gözden kaçan bir durum olursa, bu kez uçağa biniş esnasında son bir analiz yapılıyor. Eğer belgelerde sahtecilik tespit edilirse, yolcu belge kontrol uzmanları olaya el atıyor.
Şahsın parmak izi alınıyor ve gözaltı işlemi uygulanıyor. Sahte belge konusunda ilk sıralarda İran ve Nijerya yer alıyor.
14 suçtan aranan kişi yakalandı
Havalimanında yakalananlar arasında dikkat çekenler de var.
Yakalananlardan biri kara para aklama ve uyuşturucu kaçakçılığı nedeniyle İngiltere'nin en çok aranan suçlusuydu. Son olarak ise 14 farklı dolandırıcılık olayından aranan kişi de havalimanında tespit edildi.
Yakalanan kişinin kendisini kamu görevlisi ya da bir banka çalışanı olarak gösterip bir çok kişiyi dolandırdığı ortaya çıktı.
7 bin DEAŞ'lı yakalandı
Bir diğer başarılı çalışma ise terör örgütleriyle mücadelede sergileniyor.
Türkiye'ye havalimanından giriş yapmaya çalışan teröristler, Risk Analizi yapan birimler tarafından tespit ediliyor. 2014'ten bu yana 7 bin DEAŞ olmak üzere 8 bin şüpheli şahsa işlem uygulandı.
Uzman Ekipler iniş yapan uçakların körüklerinde ya da pasaport sırasında bekleyerek yolcuları takibe alıyor.
Türk polisi eğitim veriyor
Tüm bu önlemler sayesinde, İstanbul Havalimanı dünyanın en güvenli ulaşım merkezleri arasında ilk sıralarda.
Hatta bir çok Avrupa ülkesi Türk polisinden havalimanı güvenliği konusunda eğitimler almaya başladı. İstanbul'da da göçmen ağırlıklı ilçelerde ve havalimanlarında görev yapan personeller de eğitildi.
Sahte belgelerin tespiti ve güvenlik çalışmalarını anlatan bir kitap hazırlandı.
Kitabın kritik ulaşım kapılarında görevli yerli ve yabancı güvenlik güçlerine gönderilmesi planlanıyor. Böylelikle İstanbul Havalimanı'nda elde edilen deneyimler ilgili birimlere aktarılmış olacak.
Haber: Murat Can Öztürk
Kamera: Mustafa Oğuz
Kurgu: Kaan Alp Atasoy
9.8ºC
Ankara
