Türkiye son yıllarda savunma sanayii alanında ürettiği sistemleri sivil hayata entegre edebilmek için önemli adımlar atıyor.
Son dönemlerde sıkça yaşanan geniş çaplı ve tehlikeli yangınlar ‘Bu tip yangınlara insansız araçlarla müdahale imkanı var mı?’ sorusuna da beraberinde getirdi. Türkiye, söz konusu olaylarda insansız araçları da kullanabilmek amacıyla yerli ve milli imkanlarla geliştirilen araçların kullanımında oldukça önemli bir yol kat etti.
Dakikada 2 bin litre sıvı püskürtüyor
Savunma sanayii alanında faaliyet gösteren ve son olarak Orta Sınıf İnsansız Kara Aracı’nın (O-İKA 2) seri üretimine başlayacağı haberiyle adını duyuran Katmerciler şirketinin İcra Kurulu Başkan Vekili Furkan Katmerci, Uzaktan Kumandalı Yangın Söndürücü (UKYS) aracın detaylarını ve sistemin nasıl çalıştığını anlattı.
Geliştirdikleri UKYS sayesinde itfaiyecilerin yaklaşamadığı, yüksek risk taşıyan kimyasal madde, orman, maden ya da mühimmat yangınlarına uzaktan müdahale imkanı doğacağını belirten Katmerci, su veya köpük kullanılabilen aracın dakikada 2 bin litreye kadar 7 bar basınçla sıvı püskürtebildiğini söyledi.
Klasik söndürme yöntemleri yetersiz kalıyor
Türkiye’nin son dönemlerde geniş alana yayılan orman yangınları ve tehlikeli madde bulunan alanlarda yaşanan benzer sorunlarla karşı karşıya geldiğini hatırlatan Katmerci, şöyle devam etti:
“Bu mevsimlerde genellikle çok büyük orman yangınlarıyla karşı karşıya kalan bir ülkeyiz. Birkaç gün önce Gelibolu’da yanan alanın büyüklüğü hepimizi çok üzdü. Yine yakın zaman önce Sakarya Hendek’teki havai fişek fabrikasında meydana gelen yangın faciası bizleri derinden yaraladı.
Özellikle Sakarya’daki olay bizlere bir kez daha bu tür yangınlara müdahalede klasik söndürme yöntemlerinin yetersiz kaldığını gösterdi. Bu yetersizlik, yeni teknolojik çözümlere olan ihtiyacı ortaya koydu.
Çünkü, kimyasal ürünlerin yoğun olduğu yangına müdahalede ciddi sıkıntılar yaşandı. İlk akla gelen teknolojik çözümlerden birisi ise UKYS oldu. UKYS, yaklaşmanın zor olduğu, müdahalenin yüksek risk taşıdığı yangınlarda çok uzaklardan yönetilebilen insansız ve paletli bir araç.”
Seri üretime hazır
Yerli ve milli imkanlarla geliştirilen Uzaktan Kumandalı Yangın Söndürücü’nün seri üretime hazır olduğunun altını çizen İcra Kurulu Başkan Vekili Katmerci, şunları söyledi:
“İnsansız araçların maksimum performans ve en yüksek fayda ile çalışabilmesi konusunda çok ciddi bir bilgi birikimimiz var. Uzaktan Kumandalı Atış Platformu (UKAP) ile 5 yıl önce başladığımız yolculuk bugün gelinen noktada Orta Sınıf İnsansız Kara Aracı’na dönüştü.
Bu projeleri hayata geçirirken farklı sistemlerde de benzer temel yaklaşımları kullanabiliyoruz. UKYS olarak adlandırdığımız yangın söndürme sistemi, UKAP'ın sivil amaçlar için geliştirilen daha küçük ölçekli bir versiyonu.
UKYS, istenilen mesafeye kadar uzatılabilen bir hortumla uzaktaki su veya köpük tankına bağlı çalışıyor. UKYS sayesinde itfaiyecilerin yaklaşamadıkları ya da çok ciddi riskler taşıyan yangınlara uzaktan müdahale imkanı doğuyor.
Bu kapsamda UKYS’nin seri üretime hazır olduğunu ve söz konusu ürünün çok yüksek bir ihracat potansiyeli taşıdığını da kamuoyuyla paylaşmakta fayda var.”
Kolay kullanım, uzun süreli müdahale
Katmerci, sistemin teknik detaylarına ilişkin ise şunları söyledi:
“UKYS, bir insanın soluk almasında ve gözle görüş mesafesine yaklaşmasında sıkıntı olan, insanın uzun süre kalamayacağı, yaşam fonksiyonlarını kaybedebileceği durumlarda uzun süreli müdahale imkanı sağlaması açısından etkili bir yangın söndürme aracı işlevi görüyor.
Tüm fonksiyonları uzaktan, kablosuz yönetilebilen UKYS, enerji kaynağını batarya veya jeneratörden alan, elektrikli bir araç. Prototipinin saatteki hızı 5 kilometre, boş ağırlığı 700 kilogram. Uzunluğu 1.400, yüksekliği 650, genişliği 1.100 milimetre. Dokunmatik ekrana sahip bir kit ile uzaktan kumanda ediliyor. Uzaktan kumanda kiti, kesintisiz beş saat çalışabiliyor. Aracın paletleri çelik alaşımlı kauçuk kaplama.”
Alevlerin içindeki canlıyı seçebilecek
UKAP ve O-İKA geliştirme sürecinde elde edilen bilgi birikiminin UKYS üzerindeki geliştirme çalışmalarında önemli katkılar sağladığına işaret eden Furkan Katmerci, ilk prototipi Aralık 2017’de sergilenen UKYS’ye yangın söndürme ihtiyacının dışında yeni özellikler eklendiğini vurguladı.
Katmerci, son eklenen kimi özelliklerle ilgili bilgileri de paylaşarak, “Son eklenen en önemli özelliklerden biri de görüntü işleme teknolojisi kullanılarak yüksek ısı bölgelerinde canlı seçme ve alevin yoğunluğunu görsel ölçüm yaparak tespit etme yeteneğinin güçlendirilmesi oldu. ‘Canlı seçme özelliği’ ile UKYS aracına yangında mahsur kalan insanların tespit ve tahliyesinde yaşamsal öneme sahip bir özellik eklenmiş oldu” dedi.