Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum Hatay'da açıklamalarda bulundu.
"1,5 milyon riskli konutu belirlediğimiz alana taşıyacağız"
Bakan Kurum, kentsel dönüşümle ilgili hem deprem bölgesi hem diğer iller ve İstanbul'la ilgili açıklamalarda da bulundu. Hatay merkezi özelinde aynı yoğunlukla yapılaşmanın olmayacağını kaydeden Kurum, gerekli imar düzenlenmeleri ve kısıtlamalar getirileceğini açıkladı. Bakan Kurum, şöyle devam etti:
“Şehrin içinde ağır hasar görmemiş ama gerçekten yeni yapılacak tasarımla birlikte kentsel dönüşüm proje alanı içine alınması gereken binalar var. Şehrin merkezinde tüm deprem bölgelerinde o anlayışla hasar görmemiş olsa bile, o alanları projeye dahil edeceğiz. Ülkemiz bir deprem ülkesi, bugüne kadar 140 bin canımızı depremlerde kaybettik, ocaklara ateş düştü. Aynı acıların bir daha yaşanmaması ve bir seferberlik anlayışıyla kentsel dönüşüm sürecini yürütmek zorundayız. Bu konuda Sayın Cumhurbaşkanımız önümüzdeki günlerde önemli projelerimizi açıklayacaktır. Gerek kentsel dönüşümdeki finans desteğine ilişkin kararlılığımızı, gerek Marmara Bölgesi'ne ilişkin kentsel dönüşüm hedefimizi, oluşturulacak yeni rezerv alanlardaki uydu kentlerimizle birlikte ilave nüfus getirmeden, örneğin İstanbul'da dönüşmesi gereken 1,5 milyon bağımsız bölüm var. Bunlardan acilen dönüşmesi gereken 300 bininin dönüşmesi için şu an İstanbul'da sadece bakanlığımızın devam ettirdiği 94 bin bağımsız bölümden oluşan projelerimiz var. O riskli 1,5 milyon konutu dönüştüreceğimiz rezerv alanları var. Şehrin içindeki 1,5 milyon riskli binayı belirlediğimiz iki rezerv alana, hem Avrupa hem Anadolu yakasına taşıyacağız. Ulusal mekânsal strateji planımızı tamamladık ve yeni lojistik planlarıyla sanayi alanlarımızı da depreme karşı güçlendirecek adımları atacağız."
"Şehir inşası için master plan hazırladık"
Üniversitelerden, alanında uzman öğretim üyelerinin katıldığı toplantıda talep ve istekleri dinleyen Kurum, çalışmalar hakkında bilgi aldı.
Toplantının ardından açıklamalarda bulunan Bakan Kurum, devletin bütün birimlerinin seferberlik anlayışıyla depremin yaşandığı bölgelerde vatandaşların sağlam ve güvenli alanlara yerleştirilmeleri için de çalışmalarını sürdürdüğünü söyledi.
Toplantıda kanaat önderleri, esnaf ve sivil toplum örgütlerinin şehrin yeniden inşasına ilişkin görüş, fikir ve taleplerini aldıklarını belirten Kurum, şehrin tarihi dokusuna uygun şehir inşası için master plan hazırladıklarını aktardı.
Kurum, Hatay'da Amanos Dağı eteklerinde zemini sağlam ve güvenli alanlarda yerleşim sürecini başlatacaklarını belirterek, şehrin tarihi, kültürel ve doğal güzelliklerini, demografik yapısını koruyan bir anlayışla söz konusu planın hazırlıklarına başladıklarını dile getirdi.
Plan için şehirden bu sürece katkı vermek isteyen herkese kapılarının, gönüllerinin açık olduğunu ifade eden Kurum, belediyelerden, sivil toplum örgütlerinden temsilcilerle beraber çalışma grubunun 7/24 esasıyla çalışmaya devam edeceğini anlattı.
Antakya, Kırıkhan, Defne ve Samandağ'daki binalar yeniden incelenecek
Depremin ilk anından itibaren başlayan birlik ve dayanışmanın son ana kadar süreceğini ve yaşanan bu zor günlerin birlikte çalışarak aşılacağını aktaran Kurum, hasar tespit çalışmalarının da devam ettiğini kaydetti.
Hatay'da Defne ve Samandağ merkezli depremler sebebiyle yeniden hasar tespit çalışmalarını yürüteceklerini dile getiren Kurum, Antakya, Kırıkhan, Defne ve Samandağ'da daha önce az hasarlı, hasarsız veya orta hasarlı olduğu tespit edilen binaların bir kez daha inceleneceğini bildirdi.
Bakan Kurum, Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonraki çalışmalar konusunda "Bugün itibarıyla 4 milyon 750 bin bağımsız bölümden oluşan 1 milyon 520 bin bina incelendi. Bu kapsamda 582 bin bağımsız bölüm ve 202 bin binanın acil yıkılacak, ağır hasarlı veya yıkık olduğunun tespitini yaptık. Hatay'ımızda da 213 bin bağımsız bölümden oluşan 60 bin binanın yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun tespitini yaptık" bilgisini paylaştı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum: 582 bin bağımsız bölüm ve 202 bin binanın acil yıkılacak, ağır hasarlı veya yıkık olduğunun tespitini yaptık. pic.twitter.com/lpkRQSxhhP
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) February 28, 2023
Hasar tespitlerinin tamamlanmasının ardından net rakamın da ortaya çıkacağını kaydeden Kurum, 11 ilde 14 milyon insanı etkileyen depremde, yeni inşa çalışmalarını daha önceki afetlerde olduğu gibi kısa sürede tamamlamayı planladıklarını dile getirdi.
"Bu ay sonuna kadar 14 bin bağımsız bölümden oluşan sözleşmelerimizi tamamlayacağız"
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Kurum, şehirlerin yeniden inşasını, orada yaşayanların görüş, fikir ve önerilerini alarak yapacaklarını kaydederek, "Bu kapsamda birçok üniversitemizle, bilim insanlarımızla ortak çalışmalar yürütüyoruz. En doğru yerleşim alanlarını, gerek mikro bölgeleme çalışmaları gerek ayrıntılı jeolojik ekiplerimiz ve bu noktadaki en doğru zeminde, en doğru yapı tekniğine göre yapılaşma sürecini yürütüyor olacağız. Bu ay sonuna kadar 14 bin bağımsız bölümden oluşan sözleşmelerimizi tamamlayacağız ve ardından da inşallah etap etap konutlarımızın yapımını yürütüyor olacağız" ifadelerini kullandı.
Nurdağı'nda konutların inşaat faaliyetlerinin başlatıldığını anımsatan Kurum, şöyle devam etti:
"Nurdağı'nda 456, İslahiye'de 399, Kilis'te 645 ve Adıyaman'da 297 olmak üzere, 1797 yeni yuvamızın sözleşmeleri imzalanmış inşaat süreçleri başlamıştır. Ardından Adana Sarıçam'da 590, Hatay Altınözü'nde 364, Kahramanmaraş Afşin'de 501, Pazarcık'ta 518, Şanlıurfa Birecik'te 534 olmak üzere 2 bin 507 yeni yuvamızın daha sözleşmelerini tamamladık, yapım aşamasına geçtik. Gaziantep, Araman, Karkamış, Nizip, Oğuzeli, Yavuzeli ve merkez ilçelerinde 400 köy evimizin, Hatay Payas'ta 821, İskenderun'da 492, Malatya Battalgazi'de 599 olmak üzere 2 bin 312 konutumuzun inşaat süresi sözleşme süreci başlamıştır. Yine Gaziantep'te Kahramanmaraş'ta, Hatay'da, Şanlıurfa'da, Malatya'mızda toplamda 2 bin 663 konutumuzun ihaleleri, bugün de Diyarbakır Kayapınar'da 595, Kahramanmaraş Dulkadiroğlu'nda 862, Malatya Doğanşehir'de 349, Osmaniye Toprakkale'de 152 olmak üzere yaklaşık 1958 konutumuzun sözleşme ve ihale süreçleri de bugün itibarıyla devam etmektedir. Böylece depremzede kardeşlerimiz için şubat ayı içerisinde 14 bin 500 konutumuzun yapımına başlamış olacağız ve hızlı bir şekilde inşa sürecini yürütüyor olacağız. Hedefimiz, hasar tespitler çerçevesinde önümüzdeki nisan, mayıs ayları içerisinde köylerimizde ve merkezde konut ihalelerimizi, sözleşmelerimizi, yöresel mimariye uygun bir şekilde ihalelerini gerçekleştirmek."
Bakan Kurum, organize sanayi bölgelerinde geçici ve kalıcı yapılanmalara ilişkin de istişarelerde bulunduklarını, buna ilişkin bakanlık olarak her türlü desteği vereceklerini söyledi.
"Yeni Hatay'ı kültürel dokusuyla birlikte ayağa kaldıracağız"
Hasar gören tarihi ve kültürel yapıların restorasyonunun Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılacağını belirten Kurum, "Tüm şehri, yeni Hatay'ı kültürel dokusuyla birlikte ayağa kaldıracağız" dedi.
Kurum, tüm deprem bölgelerinde hasar görmese de yeni yapılacak tasarımla kentsel dönüşüm proje alanı içine alınması gereken binaları şehrin ihtiyacı doğrultusunda projeye dahil edeceklerini söyledi.
Türkiye'nin deprem ülkesi olduğuna, bugüne kadar 140 bin kişinin depremlerde kaybedildiğine dikkati çeken Kurum, "Aynı acıların bir daha yaşanmaması için, seferberlik anlayışıyla kentsel dönüşüm sürecini yürütmek zorundayız. Buradaki kararlığımızı hepimiz elini taşın altına koyarak yürütmek durumundayız" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın önümüzdeki günlerde bu konuda önemli projeleri açıklayacağını bildiren Kurum, bu projelerin, kentsel dönüşümdeki finans desteğini ve Marmara bölgesine ilişkin deprem dönüşümüne yönelik hedefleri kapsadığını dile getirdi.
Grafik: Hafize Yurt Ateş