Adalet Bakanlığı, mağdurların adli süreçte bilgilendirilmesi ve psikososyal destek hizmetlerinden yaralanabilmesi amacıyla ülke genelinde 105 adliyede Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğü (ADM) kurdu.
Müdürlüklerde görevli 803 uzman tarafından şiddet mağdurlarına psikososyal destek hizmetleri verilmeye başlandı.
Psikososyal destek birimleri artırılacak
Ayrıca mağdurların adli süreçte ikincil örselenmelerinin önüne geçmek, yargılama süresince uzmanlar eşliğinde ifade ve beyanların alınabilmesi amacıyla kurulan adli görüşme odalarının sayısını artırılarak 2020 sonunda 90'a ulaştı.
Adalet Bakanlığı 2021'de 400 uzman alımı daha yapacak ve psikososyal destek ünitelerini daha da güçlendirecek, 2022'de yapılacak uzman alımlarıyla bu ünitelerin iki kat artırılması amaçlanıyor.
Suç Mağdurlarının Desteklenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin yayımlanmasının hemen ardından ilgili düzenlemeler hızlıca uygulamaya konuldu.
Mağdurlara ekonomik ve sosyal yardımlar
Şiddet mağdurlarına meslek edindirme kursları, kamu kurum ve kuruluşları ile belediyelerin ekonomik ve sosyal yardımlarından öncelikle yararlandırılması yönünde çalışmalar da yapıldı.
Adalet Bakanlığı, kadına karşı şiddet eylemleri nedeniyle ceza infaz kurumlarında tutuklu ve hükümlülere yönelik öfke kontrolü programları da uyguluyor.
Şiddet eğiliminin devam ettiği yönünde bulgulara rastlanması durumunda bu durum ŞÖNİM'e bildiriliyor. Ayrıca kadına yönelik şiddet faili tutuklu veya hükümlünün ceza infaz kurumundan tahliyesine ilişkin bilgiler gerekli koruyucu ve önleyici tedbirlerin alınması için ilgili kolluk birimine bildiriliyor.
Tutuklama kararlarında yüzde 200 artış
Kadına yönelik şiddet eylemlerine ilişkin soruşturmaların ortalama tamamlanma süresi 80 günden 55 güne düştü.
Kadına karşı işlenen suçlarda çıkan tutuklama kararları, bir önceki yıla kıyasla yüzde 200 artış gösterdi.
2020'de 245 bin 948 kişi hakkında 271 bin 927 tedbir kararı verildi.
Uyuşturucu madde ve alkolün tesiri altında şiddet uygulayan 6 bin 50 kişi hakkında hastaneye yatmak dahil, muayene ve tedavilerinin sağlanmasına yönelik tedbir kararı verildi.
Israrlı takip mağduru 99 kadının nüfus ve kimlik bilgileri, 409 mağdurun iş yeri değiştirildi. 6 bin 17 mağdurun kimlik bilgileri gizlendi.
Kadın cinayetleri yüzde 21 azaldı
Elektronik kelepçe uygulaması artırıldı. 232 kişi hakkında 333 kez elektronik kelepçe tedbirinin uygulanmasına karar verildi.
Verilen tedbir kararlarına uymayan 5 bin 748 kişi hakkında 6 bin 151 zorlama hapis kararı verildi.
Kadın cinayetlerinin bir önceki yıla göre, yüzde 21 oranında azaldığı kayıtlara geçti.
KADES'i 1 milyon 327 bin kişi indirdi
Kadınların acil durumlarda yardım isteyebilecekleri Kadın Acil Destek (KADES) uygulaması İçişleri Bakanlığınca 2018 yılında hizmete girdi.
Uygulamayı bugüne kadar 1 milyon 327 bin kişi indirdi. 68 bin 214 kadın, acil durumlarda ihbarda bulundu.
Kadına şiddet formu güncellendi
İçişleri Bakanlığı, kolluk birimlerince kullanılan yeni "Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddet Olayları Kayıt Formu" güncellendi, soru sayısı 22'ye çıkarıldı.
Formun yenilenmesiyle 6284 sayılı Kanun kapsamındaki işlenen suçların detaylı şekilde ele alınması sağlandı.
Risk analizlerinin daha etkin yapılmasına imkan sağlayan yeni form, pilot il Ankara'da yarın kullanılmaya başlanacak. Yeni formun, bu ay sonunda ülke geneline yaygınlaştırılması hedefleniyor.
Yeni form nasıl hazırlandı?
Formun güncellenmesi çalışmalarını, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı uzmanları yürüttü.
Uzmanlar, dünya genelindeki örnekleri titizlikle incelerken paydaş kurum ve kuruluşlar ile kadınlara yönelik faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının görüş ve önerileri de dikkate alındı.
Forma son şeklini vermeden önce halen kadın sığınma evlerinde kalan kadınlara başvuruldu.
Hazırlanan yeni form, risk değerlendirme ve analiz çalışmalarının yapılabilmesi için işin asıl uygulayıcılarına anket şeklinde puanlama, memnuniyet ve hassasiyet durumunu ölçmek için gönderildi.
Yeni formda neler var?
Mevcut formda bir maddede ve cevabı "evet/hayır" olarak geçen fiziksel, psikolojik, ekonomik ve cinsel şiddet sorusu, yeni formda 4 ayrı soru haline getirildi.
Şiddet tanımlarının ayrı ayrı detaylandırıldığı formda, şiddetten etkilenen diğer aile bireylerinin olup olmadığı ve şiddetin sıklığı soruldu.
Failin ısrarlı takip ve musallat olma durumuna ilişkin yer ve zaman bilgileri de forma eklendi.
Şiddetin uygulandığı ekanın durumu ve mağdurun o andaki halinin tespitine yönelik sorular da yeni forma dahil edildi.
Risk arttırıcı durumların, mağdur ve fail açısından detaylı ele alındığı yeni formda, boşanma aşaması, töre ve namus cinayet geçmişi incelendi.
Silah durumu ve silaha kolay erişim durumuyla çocukların şiddetten ne kadar etkilendiği analiz edildi.
Yeni formda, koruyucu ve önleyici tedbir kararlarının etkinliği vurgulandı.
Yeni formun faydaları
Yeni form, kolluk, mülki amir ve hakimin, mağdura dair koruyucu tedbir kararları vermesindeki etkinliğini artıracak, barınma yeri sağlama ve koruma altına almadaki tereddütler giderecek.
Kolluk ve hakimin, faile dair önleyici kararlar alması yönündeki etkinliğini artıracak yeni form, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinin (ŞÖNİM) mağdura yönelik vaka bazlı çalışmalarına kolaylık sağlayacak.
Form, devletin diğer kurumlarının da kadına yönelik şiddet konusunda çözüme yönelik yardımlarını artıracak.
Cinsel suç mağdurlarına destek sağlanmasına yönelik adımların daha güçlü atılmasına imkan sağlanacak.
Formlar doldurulurken cinsel suç mağduru 18 yaş altı çocukların ifadeleri, Cumhuriyet savcısının talimatı doğrultusunda, Çocuk İzlem Merkezi (ÇİM) ya da Adli Görüşme Odası (AGO) görevlileriyle irtibat kurularak alınacak.
18 yaşından büyük cinsel suç mağdurunun ifadesiyse Cumhuriyet savcısının talimatı doğrultusunda, Adli Görüşme Odası'nda (AGO) alınacak.
Bunun mümkün olmaması halinde kolluktaki işlemleri sırasında Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, ŞÖNİM ya da Sosyal Hizmet Merkezi (SHM) görevlileriyle irtibat kurularak söz konusu kişiye kadın meslek elemanının refakat etmesi sağlanacak.
15.8ºC
Ankara
