ABD'nin Wisconsin eyaletinde 96 yaşında hayatını kaybeden Prof. Dr. Kemal Karpat için İstanbul Üniversitesinde tören düzenlendi.
Beyazıt yerleşkesindeki Rektörlük binasında düzenlenen törene Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Cumhurbaşkanı Sözcüsü İbrahim Kalın, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal ve İstanbul Valisi Ali Yerlikaya YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan ile çok sayıda kişi katıldı.
Karpat'ın yeğenleri Sabahat Karpat, Selami Karpat, Tan Aknil, Gabriela Hipea, Sevil Shhaideh ile Akram Shaideh de törende hazır bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, törende yaptığı konuşmada, Karpat'a Allah'tan rahmet, ailesine, yakınlarına ve tüm millete başsağlığı diledi. Alimin ölümünün alemin ölümü gibi olduğunu ifade eden Erdoğan, ilim rütbesinin rütbelerin en büyüğü olduğunu, bugün de böyle bir kaybın üzüntüsünün yaşandığını söyledi.
Erdoğan, Karpat'ın hayatının aslında Türkiye'nin son bir asırdaki serencamının, kayıplarının ve arayışlarının yeniden kendini bulmasının bir özeti gibi olduğunu vurgulayarak, Karpat'ın doğduğu Dobruca'nın bugün çok uzak bir yer gibi gözükebileceğini ancak Karpat'ın Türk anne ve babanın evladı olarak doğduğunu anlattı.
Dobruca'nın tıpkı Kırcaali, İskeçe, Selanik, Belgrad, Saray Bosna ve Üsküp gibi kendilerinden bir yer olduğunu dile getiren Erdoğan, köy imamının evladı olan Karpat'ın ilk öğretmeninin babası olduğunu söyledi. Erdoğan, yaşadığı bölgenin saygın bir alimi durumundaki babasının kendisine bıraktığı medeniyet mirasını dünya çapında bir akademik başarıyla taçlandırmış olmasının, Karpat'ın aslında en büyük başarısı olduğunu ifade etti.
"Kemal Karpat'ın çalışmalarından yararlanmaya devam edeceğiz"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul'da başladığı üniversite eğitiminin akademik merdivenlerini Amerika'da tırmanan Karpat'ın ülkesiyle bağını da hiçbir zaman koparmadığını belirterek, şunları kaydetti:
"Kemal Karpat hocamızın çalışmaları, eserleri hep Osmanlı üzerinedir. Yani hocamız 96 yıllık hayatının neredeyse tamamını kendisinin ve mensubu olduğu milletin geçmişini araştırmaya adamıştır. Kendisine Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Onur Ödülü, Cumhurbaşkanlığı'nın da Kültür ve Sanat Büyük Ödülü vermesi, işte bu çabaların ülkemizde en üst düzeyde takdirinin ifadesidir. Hem hayatının önemli bir bölümünü yurt dışında geçirmiş olmasının hem de geniş akademik birikiminin etkisiyle olsa gerek ülkemizin kadim tartışmalarına çok daha soğukkanlı, çok daha gerçekçi yaklaşabiliyordu. Her insan gibi Kemal Hocamız da hayatının çeşitli dönemlerinde kendine göre birtakım fikri tercihler yapmıştır. Bugün bize düşen, onu tercihlerinden dolayı asla yargılamak değil, ortaya koyduğu eserlerinin izinden giderek daha büyük akademik başarıların peşinde koşmaktır. Biz Kemal Karpat hocamızın Osmanlı'dan başlayıp cumhuriyetimizin kuruluşuna ve bugüne kadar olan çalışmalarından yararlanmaya hep devam edeceğiz. Keşke kendisine Rabbimiz daha uzun bir ömür verseydi de önümüzdeki kritik dönemde de Hocamız birikimiyle, tecrübesiyle, analizleriyle bize yol göstermeye devam etseydi. Son yıllarda ardı ardına kaybettiğimiz büyük tarih, kültür ve sanat insanlarımız bize adeta bir sonbahar hüznü yaşatıyor. Bu büyük alimlerimizin yerini doldurmamız gerçekten oldukça zor olacak."
"Sadelik, Karpat Hoca'nın en göze çarpan özelliğiydi"
Winconsin Üniversitesi Türk Etüdleri Merkezi Başkan Yardımcısı Dr. Deniz Balgamış da törende yaptığı konuşmada, bu törenin bundan önceki birlikteliklerinden farklı olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
"Bu, onun şahsına ve tok sesini duymaya veda toplantısı. Ben böylesi bir değerin doktora öğrencisiydim ve uzun yıllardır asistanıyım. Karpat Hoca, birçok öğrencisi gibi benim de eğitimim, tarih sahasındaki gelişimim ve kişiliğim üzerinde derin izler bıraktı. Sadelik, Karpat Hoca'nın özel hayatında özen gösterdiği ve en göze çarpan özelliğiydi. "
Merhum Karpat'ın en büyük tutkusu olan öğrenme tutkusu ve bildiklerini paylaşma arzusunun zamanın şartlarında ana yurdundan koparak yurt dışına gelmesi için bir amaç olduğunu anlatan Balgamış, "Bu tutkusuna nitelikli insan yetiştirme çabası da katılınca yanına dünyanın her yerinden birçok öğrenci geldi." dedi.
"Saygınlığını hiç düşürmedi"
Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan da Karpat'ın yaşam hikayesiyle ilgili kısa bilgi verdi.
Karpat'ın büyük bilim adamı, derin tarihçi ve müthiş mücadeleci biri olduğunu dile getiren Turan, "Dünya onu hep saygın bir bilim adamı olarak tanıdı. Bilimsel ağırlığını ve saygınlığını hiç düşürmedi. O ürettiği bilimini harmanlıyor, çok kıymetli analizler yaparak dünya kamuoyu ile paylaşıyordu." dedi.
Turan, Karpat'ın 20 ülkede 130 makale ve 16 önemli eser bıraktığını dile getirerek, bilimsel eserler bakımından dünyanın adeta onunla yankılandığını anlattı.
"Tarih camiası için çok büyük kayıp"
Karpat'ın yeğeni Sabahat Karpat, gazetecilere yaptığı açıklamada, duygularını ifade etmenin çok zor olduğunu belirterek, "10 yaşındaydım onu tanıdığım zaman o benim kahramanımdı ve kahramanım olarak kalacak" dedi.
Dayısı Kemal Karpat ile en son geçen sene İstanbul'a geldiğinde görüştüklerini anlatan Sabahat Karpat, vefatından 3 gün önce de telefonla konuştuklarını söyledi.
Karpat, dayısıyla en son konuştuklarında sağlık durumunun iyi olduğunu belirterek, "Çok acı bir gelişme oldu bu. Duygularımızı ifade etmek zor, hiçbir zaman bu kayıp telafi edilemeyecek. Türkiye için, aile için ve bütün dünyadaki tarih camiası için çok büyük bir kayıptır." ifadelerini kullandı.
Tören, yapılan konuşmaların ardından Kemal Karpat'ın Türk bayrağına sarılı tabutunun başında okunan duanın ardından sona erdi.
Kemal Karpat kimdir?
Lisans derecesini İstanbul Üniversitesi Hukuk Bölümü’nden 1947'de alan Kemal Karpat, yüksek lisansını Washington Üniversitesi Siyasi Bilimler, doktorasını ise New York Üniversitesi Siyasal ve Sosyal Bilimlerde 1957'de tamamladı. Karpat, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyindeki görevinin ardından Montana State, New York, Princeton, Bilkent, Ortadoğu Teknik, Ankara, Harvard, John Hopkins, Colombia üniversiteleri ve Ecole des Hautes Etudes en Science Sociales gibi eğitim kurumlarında öğretim üyeliği ve yöneticilik yaptı.
(1).jpg)
Wisconsin Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Bölüm Başkanlığını ve The Turkish Studies Association ile Türk Araştırmaları Kurumunun direktörlüklerini yürüten Karpat, Orta Asya Çalışmaları Derneğinin kurucu başkanlığından sonra Wisconsin Üniversitesi Orta Asya Çalışmaları Programı'nın da koordinatörlüğünü yaptı.
Karpat'ın tarih alanında çok sayıda makale ve kitabı bulunuyor.
Kaynak: TRT Haber, AA
9.3ºC
Ankara
