Türkiye’nin en değerli projelerinin hayata geçmesi için genelde hep aynı tarihi duyuyoruz… 2023. Cumhuriyet’in 100. yıldönümünde başta yerli ve milli savunma sanayii olmak üzere otomotivden ulaşıma, uzay teknolojilerinden nükleer enerji santraline kadar pek çok başlık saymak mümkün.
Savunma sanayiinde de kara, deniz ve hava unsurları benzer şekilde 2023’e odaklandı. Türkiye’nin bu büyük dönüşüm yolculuğu Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığınca da yakından takip ediliyor.
Deniz Kuvvetleri için 2023 ne ifade ediyor?
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Türkiye’nin özellikle dış politikasındaki değişimle birlikte ağırlığı artan yerlerden biri. Uzak denizlerde daha sık bayrak göstermeye başlayan Türkiye, gerek Ege gerek Doğu Akdeniz gibi tansiyonun yüksek olduğu yerlerde deniz kuvvetleriyle her daim hazır olduğu mesajını net bir şekilde verdi. Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle Karadeniz’in giderek ısınmasını da bu denkleme eklemek gerekiyor.
Peki, böyle bir ortamda Türk Deniz Kuvvetleri’nin 2023 hedefi ne? Cumhuriyet’in 100. yılında envantere girecek platform ve sistemler kuvveti, haliyle Ankara’nın güç dengesini nasıl etkileyecek? Savunma ve Denizcilik Araştırmacısı Kozan Selçuk Erkan ile bu soruların yanıtını konuştuk.
Sivil ve askeri projeler birlikte gelişiyor
Mavi Vatan 100. yıla hem askeri hem de sivil açıdan gelişme gösteren güçlü bir tabloyla giriyor. Sadece askeri tersanelerin değil, sivil tersanelerin de çok zorlu askeri platformları inşa edebilmesi dikkate değer.
Deniz Kuvvetleri için aklımıza ilk gelen gelişmeler; Türkiye’nin bugüne kadar tek seferde inşa ettiği en büyük savunma sanayii projesi olan TCG Anadolu, İstanbul Firkateyni, Piri Reis Denizaltısı’nın gelecek yıl envantere girmesi ve çok ciddi modernizasyondan geçecek kimi gemiler oluyor.
Kozan Selçuk Erkan bunlara önemli eklemeler yapıyor ve dünyanın en büyük lojistik gemilerinden olan Derya DİMDEG gemisini, Barbaros Hayrettin ve Oruç Reis Sismik araştırma gemilerini hatırlatıyor. Aslında Mavi Vatan’da 100. yıl tablosu çizerken Fatih, Yavuz, Kanuni ve Abdülhamit Han sondaj gemilerinin de hesaba katılması gerekiyor.
Türkiye denizlerde global bir oyuncu oluyor
Tüm bunları alt alta saydığımızda tablonun daha da netleştiğini söylüyor Erkan ve “Denizlerde Türkiye global olarak oyun bozabilen, bölgesel olarak da oyun kurabilen bir oyuncu konumunda” diyor.
Türkiye’nin etrafındaki denizlere sığmadığı ve menfaatleri gereği anakarasına daha uzak bölgelerde ve denizlerde bulunduğunu da anlatıyor.
Burada ana mesele ‘bir ülkeden en iyi sistemi almak’ değil. Karar vericiler, yüksek standartlarda kendimize has çözümler üretmenin önemini çok iyi anlamış gibi görünüyor. Bu durum da Türkiye’yi geçmişten farklı bir pozisyona taşıyor.
Erkan araya giriyor ve somut bir örnekten bahsedip, “Örneğin silahlı insanız deniz araçları (SİDA) bunun güzel bir örneği. 2023 yılına geldiğimizde ülkemiz oldukça iyi bir SİDA altyapısına kavuşmuş olacak. Haliyle bu alanda ciddi ihracata rakamları da gelecek” diyor.
Dünyada örneği olmayan projelere imza atacağız
Cumhuriyet’in 100. yılında sadece platformlar değil platformların kullanım şekilleri de Türkiye’yi öne çıkaracak. Üzerinde SİHA konuşlanabilecek TCG Anadolu bunlardan biri. “Dünyanın ilk İHA gemisini kullanan ülke olma yolundayız. Dünyada hiç kimsede olmayan maliyet etkin bir kuvvet çarpanı” diyerek özetliyor Erkan bu durumu.
Dünyada modern mini denizaltı STM 500 sınıfını oluşturan ilk ülke olma yolunda ilerlediğimizi ve bunu başardığımızda çok stratejik bir silah olan denizaltılarda dünyanın sayılı güçlerinden birisi olacağımızı öğreniyoruz.
Tüm bunlara rağmen dünyada bu alanda en iyi olanlardan geri olduğumuz yönler halen var. Kozan Selçuk Erkan, 2023’ten başlayarak yakın bir gelecekte bu farkın hızla kapanacağı kanaatinde.
Denizlerde hedef tam bağımsızlık
Türk Deniz Kuvvetleri, 2000’li yılların başında ciddi bir kırılma yaşadı. Soğuk Savaş’ın bitmesiyle yeni bir çehreye bürünen kuvvet için en önemli unsurlardan biri ‘kendi ihtiyaçlarına göre kendi geliştirdiği ve ürettiği çözümlerle tam bağımsız ilerleme’ oldu.
Bugün gelinen noktada Türkiye sadece gemi tasarlayan değil radar, silah, muharebe yönetim sistemi gibi kritik bileşenleri de kendi başına geliştiren dünyada sayılı ülkeden biri.
Bu sistemlerin çeşidi ve yerlilik oranı arttıkça dünyada savaş gemisi ihraç eden önemli bir ülke konumuna da geleceğimizin altını çiziyor Kozan Selçuk Erkan ve “En önemli kırılmayı İHA gemisi olarak nitelediğim TCG Anadolu ve SİDA’lar ile yaşayacağız. Türkiye, dünyada farklılık yaratan konseptler ilk kullanan ülke olarak önemli bir eşiği daha aşmış olacak. Sonuç olarak Türk Deniz Kuvvetleri, Cumhuriyet’in 100. yılında büyük bir eşiği aşmış ve sahip olduğu kabiliyetlerle dünyanın en iyileri liginde adını daha sık duyurmaya başlayacak” sözleriyle görüşlerini tamamlıyor.