Maymun çiçeği şu anda 75 ülkede görüldü. Dünya'da 16 bin civarında da hasta var. Özellikle Avrupa, riskli bölgelerden bir tanesi ve en önemlisi. Dünyanın diğer bölgelerinde ise orta risk durumu bulunduğu biliniyor.
Dünya Sağlık Örgütü, maymun çiçeği salgınını 'küresel acil durum' ilan etti.
Peki 'küresel acil durum' nedir? 'Küresel salgın' ile arasında ne fark var? Merak edilenleri Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul TRT Haber'de cevapladı.
Prof. Dr. Bülent Ertuğrul: En önemli sıkıntılardan biri virüsün neden habitatından çıkıp dünyanın geri kalanına yayıldığı. Temelde iki nedeni olabilir. Asıl önemli olan küresel ısınmanın yarattığı değişiklikle, virüsü taşıyan hayvanların diğer bölgelerde yaşayabiliyor olması. pic.twitter.com/OiUCnbkQ8i
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) July 25, 2022
"En önemli sebebi normalde görüldüğü yerden farklı bir yerde yayılması"
Prof. Dr. Ertuğrul Küresel acil durum neden ilan edildi? Sorusunu şöyle yanıtladı:
"Dünya Sağlık Örgütü tüzüğüne göre küresel acil durum ilan etmenin kriterleri var. Bu tüzük içerisindeki en önemli maddelerden biri hastalığın normalde görüldüğü yerden farklı yerlerde de yayılmaya başlaması. Bu bizim için önemli. Maymun çiçeği orta Afrika’da görülen bir hastalıktı. Birkaç yıldır ilk kez başka bölgelerde de orayla bağlantısı olmadan maymun çiçeği görüldü. Bu sene özellikle Avrupa’da sıçrama yaptı.
İlan edilen acil durum için Dünya Sağlık Örgütü’nün komisyonunda tam bir uzlaşı sağlandı diyemeyiz. DSÖ başkanının böyle düşünmesinden dolayı bu karar alındı. Salgın veya pandemi durumunda ise daha farklı, COVID-19’u örnek verecek olursak onbinleri, yüzbinleri ve dünyanın tüm bölgelerini etkileyen bir durumdu. O nedenle de pandemi ilan edildi. Bu hastalık için henüz daha pandemiden söz edemeyiz"
Maymun çiçeğinin mutasyona uğraması beklenen bir durum muydu?
Maymun çiçeği virüsünü oldukça uzun zamandır bilindiğini söyleyen Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, "1950’lerden beri bu virüs üzerinde çalışmalar yapılıyor. Aslında çiçek hastalığına yol açan virüsün akrabası. 1970’den beri de insanlarda olduğunu biliyoruz. Bu virüs gibi DNA virüsleri, koronavirüsteki RNA virüsü gibi fazla mutasyon yapmaz ama bi evrimden geçerler. Zaten şu anda en önemli sıkıntılardan bir tanesi de neden kendi habitatından çıkıp dünyaya yayıldığı. Bu konuda çalışmalar yapılmaya başlandı" bilgilerini verdi.
"Yayılma sebebi küresel ısınma olabilir"
Prof. Dr. Ertuğrul, "Yayılmasının temelde iki sebebi var. Bir tanesi, virüsün geçirmiş olduğu evrimleşme olabilir ama bence önemli olan mevsimsel değişikliklerin küresel ısınmanın dünya üzerinde yarattığı durumla beraber, bu virüsü taşıyan hayvanların artık başka bölgelerde de yaşıyor olması. Çünkü bu tropikal bölge hastalığı aslında. Avrupa’da son yılların en şiddetli sıcakları yaşanıyor ve tüm dünya mevsimsel değişikliklerin etkisinde" diye konuştu.
Yayılmasına göç politikalarını da sebep gösteren Prof Dr. Bülent Ertuğrul, sözlerini şöyle sonlandırdı:
"Başka bir yayılma sebebi de hastalık bulunan bölgelerdeki insanların Avrupa’ya ulaşması ve elbette virüsün de değişmesiyle beraber artık virüsün o bölgedeki insanlarda da dolaşmaya başlaması. İleride yapılacak çalışmalarla da bu hastalığı daha net göreceğiz."