Tüm dünyada büyük bir hızla yayılan koronavirüs Türkiye’de de önlemlere neden oldu.
Alınan önlemlerden biri de eğitim alanında oldu. Buna göre ilk, orta ve lise düzeyindeki okullar 16 Mart'tan itibaren bir hafta tatil edildi. Eğitimin 23 Mart itibarıyla televizyon ve internet üzerinden devam edeceği kaydedildi. Yine bu dönemde üniversiteler de 16 Mart'tan itibaren 3 hafta boyunca tatil edildi.
Veliler sözleşmeleri kontrol etmeli
Eğitimde alınan bu karar, “Kapalı olan bir özel okul ya da kreşin aylık ücreti ödenmeye devam eder mi?” sorusunu da beraberinde getirdi.
Avukat Pınar Kandemir Hacıbektaşoğlu, bu tür durumlarda Borçlar Kanunu’nun devreye girdiğini söyledi.
“Borçlar Kanunu gayet açık” diyen Hacıbektaşoğlu, “Mücbir sebep durumunda sözleşmenin akit tarafları sözleşmeye bağlı değildir. Bu madde hemen hemen tüm sözleşmelerde yer alır” dedi.
Buna göre ‘Mücbir durum dışında taksit ödenmemesi söz konusu olamaz’ yaklaşımının kabul görüldüğünü belirten Hacıbektaşoğlu, şöyle devam etti:
“Velilerin burada dikkat etmesi gereken nokta; ilgili eğitim kurumuyla imzaladıkları sözleşme. Eğer sözleşmede mücbir durum maddesi varsa zaten herhangi bir ücret ödemesi söz konusu olamaz. Ancak sözleşmede bu duruma herhangi bir atıf yoksa, o zaman tartışma ‘Yaşanan bu durum mücbir durumu kapsıyor mu kapsamıyor mu?’ çerçevesinde gerçekleşir.”
Okulların taksit talebinde bulunmaması gerekir
Türkiye’de yaşananların da tüm dünyada olduğu gibi mücbir sebep olarak kabul edilebileceğinin altını çizen Hacıbektaşoğlu, okulların böyle bir durumda taksit talebinde bulunmaması gerektiğinin altını çizdi ve şunları söyledi:
“Borçlar Kanunu sözleşmelerinde ‘bağlılık ilkesi’ kuralı geçerlidir. Ancak öngörülemeyen durumlarda eğer borçlu taraf karşı tarafa ödeme yapmazsa bu durum temerrüt oluşmasına neden olmaz. Tabii şimdi okulların ‘Ben masraflarıma devam ediyorum. Kira, öğretmen maaş gideri gibi harcamalarım var’ diyebilir. Ancak yemek, temizlik, servis gibi masrafları da yapmayacaklar bu dönemde.
Bu kapsamda, okullar kapalı oldukları döneme rağmen velilerden herhangi bir ücret talep ederse veli bunu hukuki sürece taşıyabilir ve sonunda haklı çıkar. Çünkü Dünya Sağlık Örgütünün ‘pandemi’ olarak nitelediği, tüm dünyayı kasıp kavuran bir virüsten söz ediyoruz ve bu bir mücbir sebep.”
Veliler için 'mücbir sebep' söz konusu değil
Türkiye Özel Okullar Derneği (TÖZOK) Başkanı Nurullah Dal ise mevcut durumda herhangi bir mücbir sebebin söz konusu olmadığının altını çizdi.
"Eğitim, aylık değil yıllık olarak verilen bir hizmettir" diyen Dal, "Milli Eğitim Bakanlığı, okulların ara tatilini öne çekti ve toplam tatili 1 hafta uzattı. Hepsi bu. Kaldı ki eksik kalan kısımların yaz tatiline eklenmesi de kuvvetle muhtemel" açıklamasında bulundu.
Okullar maaş ödemeye devam edecek
Özel okulların başta kira ve öğretmen maaşı giderleri olmak üzere kendi ödemelerini bu süreçte aksatmadan yapacağına işaret eden Dal, şöyle devam etti:
"Eğitim bitti, tamamen koptu gibi bir algı çok yanlış. Sadece tüm dünyada yaşanan bir olayın ülkemizde de etkilerinden bahsedebiliriz.Bizim giderlerimizin yüzde 65'i öğretmen maaşları. Kiralar da var. Biz bunları öderken, velilerin 'Ben çocuğumun okula gitmediği ayın parasını vermiyorum' demek gibi bir durumu yok. Bu ne hukuken, ne de akademik olarak mümkün değil."
1 aylık sıkıntı yaşanabilir
Tatil döneminde bazı velilerin ödemelerinin aksayabileceğine değinen TÖZOK Başkanı Dal, "Belki önümüzdeki ayda bazı ödeme sorunları olabilir. İnşallah hem sağlık açısından, hem akademik yönden, hem de mali açıdan bu süreci en problemsiz şekilde tamamlayabiliriz" şeklinde konuştu.