Ceza İnfaz Yasası ile ilgili düzenleme koronavirüs salgını ile mücadele kapsamında erkene çekildi. TBMM Anayasa Komisyonu teklifi görüşmek üzere toplandı.
Başta İnfaz Kanunu olmak üzere 11 farklı kanunda değişiklik içeren 70 maddelik teklifte toplum vicdanını yaralayan cinsel istismar suçları, terör suçları ile toplum sağlığını tehdit eden ve uyuşturucu ticareti suçları ve kasten öldürme suçları kapsam dışında bırakıldı.
Düzenlemede ayrıca Covid-19 salgını ile ilgili maddeler de yer aldı. 90 bin hükümlünün evde cezasını çekmesinin önü açılıyor. Peki düzenleme neleri getiriyor?
Denetimli serbestlik
Mevcut denetimli serbestlik uygulaması, toplumda cezasızlık algısına yol açmaktadır. Denetimli serbestlik kriterleri değiştirilerek, herkese maktu 1 yıl uygulamak yerine, ceza adaletini sağlamak amacıyla hükmolunan ceza ile orantılı bir uygulama yapılacaktır.
İyi hallilik
Hükümlülerin tutum ve davranışlarının değerlendirilmesine ilişkin esaslar yeniden belirlenmektedir. Hükümlüler ceza infaz kurumlarında bulunduğu tüm aşamalarda, en geç 6 ayda bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
10 yıl üstü cezalara savcı zorunluluğu
10 yılın üzerinde olan cezalarla terör ve kasten öldürme gibi önemli suçlardan mahkum olanların tahliyesine Cumhuriyet savcısının başkanlık edeceği bir kurul karar verecektir. Ayrıca, bu kurula cezaevi izleme kurulu üyesi ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı temsilcileri de katılacaktır.
Açık ceza infaz kurumuna ayrılma koşulları yeniden belirlenmekte ve önemli suçlar bakımından infaz hakiminin onayı getirilmektedir. Özel infaz usullerinin kapsamı genişletildi. Hapis cezalarının hafta sonu ve geceleyin veya konutta infazına ilişkin mevcut uygulamanın kapsamı genişletilmektedir. Kadınlar ve yaşlılar için öngörülen konutta infaz usulünün ceza sınırı artırılmaktadır. Çocuklar da bu usule dahil edilmektedir.
Konutta infaza yeni düzenleme
- Kadın, çocuk ve 65 yaşını bitirmiş erkekler için 1 yıl,
- 70 yaşını bitirmiş kişiler için 2 yıl,
- 75 yaşını bitirmiş kişiler için de 4 yıl, konutta infaz sınırı olarak belirlenmektedir.
Hamile kadınların cezası bir buçuk yıl ertelenebilecek
5 yıl veya daha az hapis cezasına mahkum olan hasta veya engelli hükümlüler, Adli Tıp Kurumu raporuna bağlı olarak cezalarını konutlarında infaz edebilecektir. Yeni doğum yapan ve toplam üç yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum olan kadın hükümlüler de yine cezalarını konutunda infaz edebilecektir. Diğer yandan, hamile kadınların cezası bir buçuk yıl ertelenebilecektir.
1 yıllık denetimli serbestlik süresi artırılıyor
Geçici düzenleme uyarınca, özellikle terör suçları, uyuşturucu ticareti suçları, cinsel saldırı suçları, kasten öldürme suçları ve özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç olmak üzere, belirli bir tarihten önce işlenen suçlarda, denetimli serbestlik süresi 3 yıl olarak uygulanacaktır.
65 yaş üstüne denetimli serbestlik
Belirli bir tarihten önce işlenen suçlar bakımından, terör suçları, cinsel saldırı suçları, kasten öldürme suçları ve özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç olmak üzere;
- 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitirmiş hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 4 yıl olarak uygulanacaktır.
- Yine maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını cezaevinde yalnız sürdüremeyen 65 yaşını bitirmiş hükümlülerin cezası denetimli serbestlik tedbiri altında infaz edilecektir. Salgın hastalık nedeniyle açık ceza evinden, konutta cezaya geçeceklerle beraber yaklaşık 90 bin evde cezasına çekebilecek.
Çocuk hükümlüler
Belirli bir tarihten önce suç işleyen çocuk hükümlülerin 15 yaşına kadar cezaevinde kaldığı 1 gün 3 gün; 18 yaşını dolduruncaya kadar kaldığı 1 gün ise 2 gün sayılacaktır.
COVID-19 tedbirleri
Covid-19 salgın hastalığının Ülkemizde görülmüş olması sebebiyle, açık ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanan hükümlüler, 31/5/2020 tarihine kadar izinli sayılacaktır. Bu süre gerektiğinde uzatılabilecektir. İnfaz hizmetleri daha da iyileştirilmektedir.
Zorunlu ve çok ivedi durumlarda, Cumhuriyet başsavcılığının hapis cezasının infazına 6 ay ara verebilmeye ilişkin yetkisi, 1 yıla çıkarılmaktadır. Ayrıca, hükümlülerin eş veya çocuklarının sürekli hastalık veya malullükleri halinde infaza ara verilebilmesine imkan tanınmaktadır. Çocuk hükümlülere verilebilecek ödül imkanının kapsamı genişletilmektedir. Hükümlülerin hediye kabul etme hakkı genişletilmektedir.
Mazeret izni 7 güne çıkıyor
Açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin 3 günlük mazeret izin hakkı 7 güne çıkarılmaktadır. Hükümlülere, hasta olan yakınlarını ziyaret edebilmesi amacıyla verilen mazeret izin hakkı, 1 defadan 2’ye çıkarılmaktadır.
İnfaz hakimliği kurumunun kapasitesi güçlendirilerek uzmanlaşmalarının sağlanması ve infaza ilişkin tüm kararların bu hakimlikler tarafından verilmesi amaçlanmaktadır.
Bazı suçlara da ceza artırımı
Yaralama suçunun canavarca his saiki ile (örneğin; kezzap atmak suretiyle) işlenmesi durumunda verilecek azami ceza 18 yıla çıkarılmaktadır.
Örgüt kuran ve yönetenlerin cezaları ile tefecilik yapanların cezaları artırılmaktadır.
Cahit Özkan merak edilenleri cevaplamıştı
AK Parti Grup Başkanvekili Cahit Özkan, dün, Ceza İnfaz Yasası teklifine ilişkin merak edilenleri cevaplamıştı.
Koronavirüsün küresel bir salgın olduğuna işaret eden Özkan, "Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyon Başkanı bir açıklama yaptı. 'Cezaevlerindeki kalabalığı azaltmak lazım' dedi. Sağlık Bilim Kurulu’nun yapmış olduğu açıklamalar çerçevesinde cezaevlerini de Covid-19 bağlamında düzenlemek zorundaydık. Bunu da infaz düzenlemesi kapsamında gececi bir düzenleme olarak koyduk" dedi.
"Cezaevlerindeki yoğunluğu azaltıyoruz"
Özkan, şu anda kapalı cezaevinde yatmakta olup da, iyi hal sebebiyle açık cezaevine hak kazanmış hükümlülerin zaten sahip oldukları izin haklarını genişlettiklerini belirterek, "Açık cezaevinde yatan hükümlülerin izin hakları var. Diyoruz ki 'Biz açık cezaevinde yatan hükümlülerin bu haklarını 2 aya çıkaralım. Salgın devam ederse sürelerini iki kez uzatma yetkisini Adalet Bakanlığı’na verelim'. Hem Dünya Sağlık Örgütü, hem Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyon Başkanının, hem de ülkemizde karar veren Bilim Kurulu’nun tavsiyelerine uygun yapılan düzenlemelerdir. Cezaevlerindeki yoğunluğu aşağıya çekiyoruz." ifadelerini kullandı.
"Kesinlikle af değil"
Cahit Özkan, infaz paketi ile ilgili tüm kesimlerin hassasiyetlerini gözettiklerini belirterek, şunları söyledi:
"Birinci kural kamu vicdanının huzur bulmasıdır. İki, özellikle hükümlülerin topluma kazandırılması, buna 'ıslah müessesesi' diyoruz. Üçüncüsü cezaevlerinin koşullarının iyileştirilmesi. Bunu hep birlikte değerlendiriyoruz. Bu sadece Covid-19 salgını vesilesi ile yapılmış bir paket değildir. Aynı zamanda; suç ve cezanın orantılılığı ilkesi. Bu ilkeyi de dikkate alarak bu düzenlemeyi yapıyoruz. Daha önce cezaların miktarını biraz artırmıştık. 82 milyonun vicdanında bir karşılık bulsun diye getiriyoruz. Bu bir af değil, kesinlikle değil. Çünkü şu anda yapmakta olduğumuz infaz düzenlemesi hem bugüne kadar işlenmiş hüküm, infaz aşamasına geçilmiş ve yargılama aşamasında bütün suçları kapsamaktadır."
"Erken evlilik toplumsal yaramız"
İnfaz paketinin içinde yer almayan, 'erken evlilik' ile ilgili de değerlendirme yapan Özkan, erken evlilik meselesinin çok önemli olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:
"Toplumsal yaramız. Hem genç kızlarımızın erken yaşta evlendirilmesi sosyolojik bir yara hem de yasak dönemde evlendikleri için, eşlerinin cezaevine girmesi ile karşı karşıya kaldıkları için, bir sorunla karşı karşıyayız. Ceza hukukuna ilişkin bu sorun sadece AK Parti’nin değil bütün partilerin omuzlarında. Muhalefet partileri de sık sık bu işin mağdurlarını alarak basın toplantısı düzenliyorlar. Milletimizin de bu dikkatinden kaçmıyor. İşte biz infaz düzenlemesini yaparken, nasıl MHP'nin gündeme getirdiği, AK Parti'nin de yakından takip ettiği bu çalışmayı tüm siyasi partilerin görüşlerine sunarak son şeklini verdiysek, bu erken evlilik sorununu da parlamentonun gündemine getirerek çözmek istiyoruz. Bu noktada eğer siyasi partiler bu sürece dahil olur, onlarla beraber ortak aklın gereği olarak, bu kararı verirsek her siyasi partinin kendi tabanı da yeniden böyle süreçlerle ülkeyi karşı karşıya bırakmamak için, kendi tabanlarına mesaj vermiş olurlar. Küçük yaşta evlenmeleri doğru bir şey değil, biz çalışmalarımıza başladık."
8.3ºC
Ankara
