Kontrollü sosyal hayatın başlaması ile birlikte çok sayıda rehber yayımlandı. Peki, o kurallara ne kadar riayet ediyoruz?
TRT Haber muhabiri Çağla Gül Tuncer, Bilim Kurulu üyeleriyle kalabalık alanlarda "Nerede yanlış yapıyoruz?" sorusuna cevap aradı.
Dosya haber dizimizin ilk bölümünde, Toplum Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan ile alışveriş merkezlerine (AVM) gittik. Şimdiyse, toplu taşıma araçlarında ve kalabalık sokaklarda kurallara uyulup uyulmadığına bakacağız.
Otobüse binerken fiziksel mesafeye uymakta sorun yaşanıyor
Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan ile kurallara en çok dikkat etmemiz gereken noktalardan birindeyiz. Toplu taşıma araçlarında kuralları ne kadar doğru uyguladığımıza yakından bakacağız.
Prof. Dr. İlhan, otobüse binerken temas riskinin yüksek olduğunu söylüyor ve sıraya giriyoruz.
"Otobüse binerken mutlaka maske takmak gerekiyor. Yine fiziksel mesafeye iniş ve binişte de dikkat etmek gerekiyor. Az önce gözlemlediğim, otobüse binerken vatandaşlarımız fiziksel mesafeye uymakta biraz sorun yaşadı ama otobüs kalkmıyor bekliyor vatandaşları. Camların açık olması büyük avantaj, klima çalışmıyor bunlar önemli ama bu otobüs çok kalabalık bir otobüs değil, o yüzden riski daha az."
Otobüste oturma düzenini de inceliyoruz. Prof. Dr. İlhan, "Şöyle oturma düzenine baktığımızda vatandaşlar yan yana oturmamışlar, bu avantaj bakıldığında. İki kişi yan yana oturursa risk artıyor" diyor.
"Kalabalık varsa bir sonrakini bekleyebilirler"
Prof. Dr. İlhan'a, "Bir durakta bekliyoruz, otobüs geldi. Kalabalık varsa, çok acelemiz de yoksa binmemek gerekiyor değil mi?" diye soruyoruz. O da sorumuzu şöyle cevaplıyor:
"Vatandaşlarımızın da öz saygı içinde olmaları gerekiyor. Hem kendilerini hem çevrelerini hem de otobüste tanımadıkları kişileri korumak için imtina etmeleri gerekiyor bir sonraki otobüsü bekleyebilirler."
Sokaklarda maske kullanım yanlışı
Sokaklar, açık alan olduğu için maske ve sosyal mesafe kuralının en çok ihlal edildiği noktalar. Ancak uzmanlar uyarıyor, yan yana yürürken bile virüs bulaşabilir.
Şimdi, Ankara sokaklarındaki duruma bakacağız. Bize Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Füsun Eyüboğlu eşlik edecek.
"Maskem var çıkabilirim algısı yanlış"
Tunalı Hilmi Caddesi'nin hafta içi bir gün öğleden sonra yoğun olduğunu görüyoruz. Prof. Dr. Füsun Eyüboğlu, gözlemlerini şöyle anlatıyor:
"Akşamüstü kim bilir nasıl olur değil mi? Tek başına nasıl olsa maskem var, çıkabilirim rahatça algısı yanlış."
Yürürken de mesafeye dikkat edilmeli
Röportaj sırasında bir vatandaşın maske takmadığını görüyoruz.
Eyüboğlu, "Benim arkamda gelen beyi görüyorsunuz, maskesi yok. O, 'Nasıl olsa hareketliyim, durmuyorum' diye düşünüyor ama kendisi gayet sağlıklı olup bu hastalığı taşıyan onca insan var. Bunu bilmediği sürece bu şekilde dolaşması çevresi için riskli" diyor.
Maske takarken de mesafeye dikkat etmek gerekiyor. Prof. Dr. Eyüboğlu, bu konuda vatandaşları uyarıyor:
"Önünüzdeki kişi ile aranızda 1,5 metre mesafe bırakarak yürümelisiniz. Kalabalık geldiğini görüyorsanız belki yolunuzu değiştirebilirsiniz. Sadece işimiz varsa dışarıda dolaşmak, işimizi bitirdikten sonra da güvenli bölgeye geçmek lazım."
Haber: Çağla Gül Tuncer
Kamera: Aykut Olgun, Tayfun Uslu