Türk mühendislerden duvarın arkasını gören 'DAR'

Türk mühendisler, yurt dışında güvenlik güçlerince operasyon ve rehine kurtarmada sıkça kullanılan ve duvar arkasında canlı varlığına ilişkin bilgi veren radarı yerli olarak üretti.

Radyo frekansı (RF), radar teknolojileri, elektronik harp ve simülasyon konularında yeni kabiliyetler kazanmayı hedefleyen Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret AŞ'nin (STM), bu alanlardaki ilk ürününü Duvar Arkası Hedef Tespit Radarı (DAR) ile ortaya koydu.

Söz konusu ürünün muadilleri, yurt dışında güvenlik güçlerince operasyon ve rehine kurtarmada sıkça kullanılıyor. Bu sistemler, gözle temas imkanı olmayan, optik sensörlerle veri toplanamayan, arada duvar gibi bir engelin bulunduğu durumlarda arkadaki canlı varlığını belirlemeyi sağlıyor. Söz konusu cihazlar, görsel temas olmadan duvarın arkasında kaç insan bulunduğu ve bunların konumları hakkında bilgi veriyor.

Bu alandaki ihtiyaçları ve mevcut çözümleri değerlendiren STM mühendisleri, Türkiye'de akademik çalışmalara karşın ticarileşmiş ürün sayısının ve kabiliyetlerin kısıtlı olduğunu tespit etti. Mühendisler, sahip olunan teknolojik kabiliyet ve tecrübeyle bu tür bir ürün geliştirmek için kolları sıvadı.

DAR'ın üzerine inşa edildiği sistem ultra geniş bant radar teknolojisine dayanıyor. Sistemin parametreleri nüfuz etme özelliği olacak şekilde belirleniyor. Cihaz, frekansı, dalga boyu, bant genişliği özellikleriyle aradaki engelden geçebilecek özellikte elektromanyetik dalgalar gönderiyor. Radar sistemi, gönderilen dalgalar bir hedefe çarpıp yansıdığında hedefi tespit ediyor. Bunun için kullanılan frekans bandı büyük önem taşıyor.

Cihaz, çalıştığı frekans bandı ile bilinen radarlardan ayrışıyor. Diğer radarlar daha yüksek frekanslarda kalırken, DAR, penetrasyon özelliği taşıyan daha düşük bantlarda çalışıyor.

STM mühendislerinin bu teknolojiye yönelik yürüttüğü çalışmalar sonunda hızla bir prototip sistem üretildi ve test sürecine geçildi.

Çoklu kullanım seçeneği

DAR, el tipi bir sistem olarak geliştirildi. Bu özelliğiyle tek kişi tarafından taşınıp, kullanılabiliyor. Operatör, cihazı duvara yaklaştırdıktan sonra üzerindeki ekrandan hem kontrolleri yapabiliyor hem de sonuçları görebiliyor.

Cihaz, tripod üzerinde sabit de kullanılabiliyor. Sistem, uzaktan kullanıma da imkan tanıyor. Kablosuz olarak tablet ya da dizüstü bilgisayarla cihazın her türlü kontrolü gerçekleştirilebiliyor.

DAR'ın duvara yöneltilmesiyle 3-5 saniye içerisinde ortamdaki canlı varlığı ve hareketine ilişkin bilgi alınabiliyor.

Üzerindeki batarya ile çalışan cihaz, 2,5 saat kesintisiz görev yapabiliyor.

Değişik duvar tiplerinde etkili

Duvar Arkası Hedef Tespit Radarı, değişik duvar tiplerinde etkili oluyor.

Cihaz, alçıpan, tuğla, ahşap, beton gibi malzemeler karşısında sonuç veriyor.

Kullanıcılara tanıtılan DAR, performansıyla oldukça olumlu geri dönüşler aldı. Yurt dışında benzerleri bulunmakla birlikte çok kolay temin edilemeyen bu tür sistemler, ihracat lisanslarına tabi oldukları için zaman zaman kısıtlamalara konu olabiliyor. Yurt dışı sistemleri de incelemiş olan kullanıcıların, STM tarafından geliştirilen sistemin muadilleri ile teknolojik açıdan rekabet edilebilir seviyede olmasından memnuniyet duydukları belirtildi.

Cihaz, bundan sonraki süreçte sahadan alınan geri dönüşler doğrultusunda iyileştirilecek ve kullanım kolaylığı artırılacak.

Sınırlı sayıdaki üründen biri

Mühendisler, çalışmalar sırasında halen pazarda olan ürünleri dikkate alarak onlarla rekabet edebilecek bir tasarım yaptı.

DAR, makro ve mikro hareketlere duyarlılık taşıyor. Makro hareketler, engelin arkasındaki yürüme, el-kol sallama gibi uzuv hareketleri, mikro hareketler ise sabit duran canlının sadece nefes alıp verilmesiyle ortaya çıkan hareketleri kapsıyor.

Cihaz, duvarın arkasındaki canlı varlığını hareketli ya da sabit dursa da tespit edilebilirken, muadil ürünlerin büyük bölümü bunlardan birini yapabiliyor. Radar, bu özelliği ile 2 durumda da tespit yapabilen sınırlı sayıdaki ürün arasında yer alıyor.

Yangında, arama-kurtarmada da kullanılabiliyor

DAR, askeri alanın yanı sıra sivil alanda da kullanım olanakları taşıyor.

İtfaiye ya da arama-kurtarma ekiplerinin yangın, gaz kaçağı gibi bina içerisine girmenin risk taşıdığı durumlarda içeride canlı olup olmadığını belirlemeleri, minimum riskle en kısa yoldan ve en kısa sürede canlılara ulaşılması DAR ile mümkün olabilecek.