Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, Ankara Palas’ta baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "ABD ile Türkiye arasında geçmişte inişler çıkışlar, hatta krizler oldu; bunları birlikte geçtik, şimdi yine böylesine kritik bir aşamadayız." dedi.
Tillerson'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile dün akşam gerçekleştirdiği toplantıda sadece ikili ilişkiler değil bölgesel işbirliği ve yaklaşımların da değerlendirildiğini söyleyen Çavuşoğlu, dün akşamdan beri ortaya konan irade ile ilişkilerin tekrar normalleştirilmesi konusunda anlayışa varıldığını söyledi.
Çavuşoğlu ardından, bu normalleşme için atılması gereken adımların ve her iki tarafın beklentileri olduğunu anlattı.
"Bundan sonra sonuç odaklı adımları nasıl atabiliriz, birlikte neler yapabilirizi konuştuk. FETÖ, YPG gibi tüm konuları kapsayacak bir mekanizma hatta mekanizmalar oluşturma kararı aldık. Sonuç alabilmek için bunları kamuoyunda konuşmak yerine mekanizma içinde değerlendirmeleri birlikte yapmakta fayda var. Terör örgütleriyle mücadele, terörden arındırılmış bölgenin istikrarı ve Suriye için Cenevre ile beraber siyasi çözüm için somut adımlar atacağız."
Her iki tarafın beklentilerini karşılayacak çalışmalar olacağını açıklayan Çavuşoğlu, bu minvalde ilk toplantının Mart ayının ortasından önce gerçekleşeceğini duyurdu.
"YPG'nin önce Münbiç'ten çıkması lazım"
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "YPG Münbiç'ten çıktıktan sonra ABD ile güvene dayalı adım atabiliriz ama önce YPG'nin buradan çıkması lazım" dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: ABD tarafından verilen Münbiç sözleri tutulmadı. pic.twitter.com/8hwIORllpc
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 16 Şubat 2018
"Bizim endişelerimiz doğrudan bize yönelik oluşan tehditlerle ilgili yani YPG'nin bize saldırılarıyla ilgili. İnsanlarımız ölüyor. Bu çalışma grubu ve bu çerçevede atılacak somut adımlar önemli." şeklinde konuşan Çavuşoğlu, ABD'nin 2016 yılında Türkiye'ye verdiği sözleri tutmadığını hatırlattı.
"2016 yılında ABD'nin Türkiye'ye verilmiş sözleri vardı bu sözler tutulmadı. Bir keresinde YPG'lilerin Fırat'ın doğusunda gittiklerini anlatmak için bizden bir heyet çağrıldı daha sonra gördük ki gitmemiş. Münbiç yüzde 95 Arap şehriyse YPG'nin burda olması oranın hiçbir zaman istikrar sağlanmaz."
"Türkiye'deki tutuklamaların OHAL ile ilgisi yok"
Amerikalı bir basın mensubunun Türk hükümetinin olağanüstü hali (OHAL) kaldırmakla alakalı hangi aşamada kendisini güvende hissedebileceği sorusuna karşılık, Çavuşoğlu, sorunları sadece Türkiye'den gelen açıklamalara bağlamanın gerçekçi bir yaklaşım olmayacağını anlattı. Türkiye'nin açıklamalarının var olan endişeleri vurgulayan sözlerden ibaret olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, siyasetçiler olarak yeri geldiği zaman Türk milletinin hissiyatlarını açıkça söylemek gerektiğini kaydetti.
Çavuşoğlu, Türkiye'deki tutuklamaların OHAL ile ilgisi olmadığını ve söz konusu uygulamanın vatandaşların temel hak ve özgürlüklerini kısıtlamadığını söyledi.
Türkiye'nin FETÖ'nün darbe girişimiyle karşı karşıya kaldığını ve OHAL ile bu terör örgütüne karşı hızlı adımlar atmaları gerektiğini ifade eden Çavuşoğlu, Türk halkının da beklentisinin bu yönde olduğunu kaydetti.
Çavuşoğlu, "Türkiye'deki yargılama süreci, 15 yıldır Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi kriterleri, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararlarıyla oluşturduğu içtihatlar ve çıkardığımız demokratik kanunlar çerçevesinde devam ediyor. OHAL içinde bu yargılama sürecini belirleyecek bir kanun kabul edilmemiştir." dedi.
Türkiye ile Rusya arasındaki hava savunma füze sistemi anlaşması
Amerikalı basın mensuplarınca Türkiye ile Rusya arasındaki hava savunma füze sistemi anlaşmasıyla ilgili "Yaptırımlara maruz kalacağı yönünde bir tehditte bulunulması halinde Türkiye'nin kararından vazgeçip geçmeyeceğinin" sorulması üzerine Çavuşoğlu, tehdit ifadesine karşı olduğunu vurguladı.
Füze alımı meselesini sadece Ankara'da değil daha önce de görüştüklerini dile getiren Çavuşoğlu, ABD'nin kongrede çıkan yasayı kendilerine izah ettiğini ancak konunun diğer boyutunun Türkiye'nin ulusal güvenlik meselesi olduğunu söyledi.
Tillerson: Çalışma grubunun öncelikli konusu Münbiç olacak
Çavuşoğlu'nun ardından konuşmasını gerçekleştiren ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, "Türkiye'nin sınırlarını koruma talebini ciddiye alıyoruz " dedi. Tillerson, Türkiye ile Suriye konusunda koordinasyon halinde olduklarını belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı Tillerson: Türkiye'nin sınırlarını koruma endişesini ciddiye alıyoruz. pic.twitter.com/0CEvmyx0yK
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 16 Şubat 2018
Tillerson, her zaman Suriye'deki güçlere olan desteğin kısıtlı olacağını söylediklerini ve Suriye'de bölünme olmadan çözüme ulaşmak istediklerini ifade etti.
ABD Dışişleri Bakanı Tillerson: Her zaman Suriye'deki güçlere desteğimizin kısıtlı olacağını ifade ettik. pic.twitter.com/SJv6hOcFtv
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 16 Şubat 2018
Tillerson ayrıca, iki ülke ilişkilerini normalleştirme üzerine yapılacak olan çalışmalarda önceliğin Münbiç olacağını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Tillerson: Oluşturulacak çalışma grubunun öncelikli konusu Münbiç olacak. pic.twitter.com/x9COidxUFt
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) 16 Şubat 2018
"DEAŞ'a karşı başarılı olacağız"
Tillerson, Türkiye'nin stratejik önemine dikkati çekerek "Bizim bu bağlamda, Suriye ile ilgili iş birliğimiz, DEAŞ ile ilgili çalışacağımız konular, güvenli bölgelerin oluşması, bağımsız ve birleşmiş bir Suriye'nin oluşması için birlikte çalışmamız gerekiyor." dedi.
Türkiye'nin 3 milyondan fazla mülteciye ev sahipliği yaptığının altını çizen Tillerson, Türkiye'nin bu konuda herkese örnek olduğunu söyledi.
Tillerson, iki ülke arasında gelecekte yapılacak çalışmalara ilişkin spesifik adımların sorulması üzerine, dün Erdoğan ile bundan sonra atılacak adımlara ilişkin konuları kararlaştırdıklarını belirterek, ileriye dönük yapılacak çok detaylı çalışmanın olduğuna işaret etti.
Açık ve dürüst bir biçimde görüşlerin karşılıklı olarak beyan edildiğini söyleyen Tillerson, "Artık bu konuda yalnız hareket etmeyeceğiz. Amerika bir şey yapıp, Türkiye başka bir şey yapmayacak bu noktadan sonra. Bu aşamadan sonra birlikte hareket edeceğiz, bütün zorunlulukları çözerek hareket edecek ve ilerleyeceğiz. DEAŞ'a karşı başarılı olacağız. Bu çerçevede Suriye içinde başka terörist gruplar varsa onlarla ilgili de adımlar atacağız." dedi.
"Türkiye'nin bize bu konuda sunacağı bütün belgeleri bekliyoruz"
Tillerson, Erdoğan ile yaptığı görüşmede, FETÖ konusunun da ele alındığını belirterek, bu örgütle ilgili sunulacak olan tüm kanıtları inceleyeceklerini bildirdi.
"Biz de kendi çalışmaları sürdüreceğiz. Kendi bağımsız soruşturmalarımızı da devam ettireceğiz ve gerçekten ABD'de yasa dışı bir çalışma gerçekleşiyorsa bu çerçevede herhangi bir yeni kanıt da almaya her zaman hazırız. Türkiye'nin bize bu konuda sunacağı bütün belgeleri bekliyoruz. Yani bu konuda ABD'de de açık bir soruşturma yürütülüyor."
ABD ile ortak deklarasyon
ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson'ın Türkiye'de gerçekleştirdiği üst düzey görüşmelerin ardından Türkiye ile ABD ortak deklarasyon yayınlandı.
Açıklamada, iki ülkenin Suriye konusunda işbirliğine değinilerek, "Türkiye ve ABD Suriye'nin ortak bütünlüğünün muhafazasına bağlıdır." ifadesine yer verildi.
Suriye içinde oldu-bitti ve demografik değişim yaratacak tüm girişimlere yönelik kararlı bir duruş sergileneceğinin vurgulandığı açıklamada, terör tehditlerine karşı meşru müdafaa hakkının tanındığı bildirildi.
Ayrıca, iki ülke arasındaki sorunların çözümü için en geç Mart ortasına kadar ortak mekanizma kurulması kararlaştırıldı.
Deklarasyonun en sonunda, "Türkiye ve ABD, Suriye'nin toprak bütünlüğünün ve ulusal birliğinin muhafazasına olan bağlılıklarını teyit ederler" ifadelerine yer verildi.
Kaynak: TRT Haber, AA