Dünya 2020’yi koronavirüs gölgesinde geçiriyor. Virüs, 2019'un son ayında Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıktı. Ardından yerkürenin her köşesine büyük bir hızla yayıldı. Hastalığa yakalananların sayısı 29 milyona dayandı. 20 milyon insan iyileşti; milyonlarcası halen virüsü yenmeye çalışıyor. Dünya genelinde hayatını kaybedenlerin sayısı ise 900 bini geçti.
Türkiye’nin koronavirüsle mücadelesi de hız kesmeden sürüyor. Koronavirüse karşı verilen savaşta 6 ayı geride bırakan Türkiye’de ilk günden bu yana çok sıkı tedbirler alındı. Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Recep Öztürk, tarihsel bir hatırlatma yaparak Türkiye’nin gösterdiği reflekse dikkat çekti:
“Koronavirüs dünyaya ilan edildikten sonra Sağlık Bakanlığı gelişmeleri takip edip, 10 Ocak’ta Bilim Kurulu'nu kurdu. Dünya Sağlık Örgütü ‘pandemi’ demeden iki ay önce bu gerçekleşti. Bilim Kurulu ilk toplantısını 20 Ocak’ta yüz yüze gerçekleştirdi.”
[Fotoğraf: Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Recep Öztürk]
Türkiye’de ilk vaka 11 Mart’ta görüldü
Çin’de ilk vakanın ortaya çıktığı günden itibaren alınan önlemler sayesinde virüsün Türkiye’ye ulaşması geciktirildi. Hatta Türkiye, bölgesinde hastalığın en son görüldüğü ülke oldu. Dünya Sağlık Örgütünün “pandemi” ilan etmesinden bir gün sonra, 11 Mart’ta Türkiye’de ilk koronavirüs vakası görüldü. Bundan sonraki süreci Prof. Dr. Recep Öztürk, şöyle anlatıyor:
“Türkiye’deki ilk ve orta dereceli okullar ile üniversitelerde hemen eğitime ara verildi. Bilim Kurulu, ocak ayında zaten salgında olası tüm yapılacakları belirlemiş ve rehberini hazırlamıştı. Türkiye bu hastalığa hazırdı. Bakanlık bu süreçte kullanılabilecek olası ilaçları temin etti. Yine bakanlık bu süreçte uzun yıllardır hazırladığı grip yıllık pandemi planını gözden geçirdi. Tüm sağlık kuruluşları da sürece hazırdı.”
.jpg)
Her alanda sıkı tedbirler alındı
Türkiye’de virüsün yayılmasını engellemek için sayısız önlem alındı. Okullarda eğitime 16 Mart itibarıyla ara verildi. Kapsamlı seyahat ve ulaşım kısıtlamaları yapıldı. Toplu halde bulunulan mekanlar geçici olarak kapatıldı. Risk grubunda yer alan 65 yaş üstü kişilere sokağa çıkma kısıtlaması getirildi. Spor müsabakaları ertelendi. Cuma namazı ile vakit namazlarının cemaatle kılınmasına ara verildi. 1 Ocak 2000 ve üzeri doğumlular için sokağa çıkma kısıtlaması başladı. Bunun yanı sıra pazar ve market gibi çok sayıda insanın bir arada olduğu yerlerde maske takma zorunluluğu getirildi. Virüsün yayılımını engellemek amacıyla 30 büyükşehir ve Zonguldak’a bazı istisnai durumlar hariç giriş-çıkış durduruldu.
O süreçte alınan en önemli tedbirlerden biri de insanlarının yoğun etkileşimde bulunduğu hafta sonları ve resmi tatil günlerinde sokağa çıkma kısıtlaması getirilmesiydi.
.jpeg)
Haziranda yeni normal dönem başladı
Salgın sürecinde 11 Nisan, en yüksek vaka sayısının görüldüğü gün oldu. O gün, 5 bin 138 vaka kayıtlara geçti. En fazla can kaybı da yine aynı gün kaydedildi. 127 kişi COVID-19 yüzünden hayata veda etti.
Sağlık ekiplerinin üstün çabası ve alınan tedbirler sayesinde mayıs ayında hem ağır hasta sayısı hem de yeni vaka sayısı azalmaya başladı. 20 Mayıs’ta teşhis edilen vaka sayısının binin altına düşmesi Türkiye’nin salgınla mücadeledeki başarısını gözler önüne serdi.
Ve 1 Haziran’da yeni normal döneme; diğer adıyla kontrollü sosyal hayata geçildi. Prof. Dr. Recep Öztürk, bu dönemde yapılan çalışmalarla ilgili olarak, “Burada hem kişisel hem toplumsal hem de kurumsal düzeyde yapılması gereken her şey planlanmıştı. Yüzlerce sayfalık toplumda salgın kontrolü konulu rehber yayımlandı. Alışveriş merkezinden markete, PTT’ye, bankaya, pazara kadar; özellerden kamu kuruluşlarına kadar her alanda nasıl davranılacağı tek tek ortaya kondu” şeklinde konuştu.
“El birliği ile kontrol tedbirlerine sarılmak zorundayız”
Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Recep Öztürk, haziranla birlikte başlayan yeni normal dönemin, bazılarınca tam anlaşılamadığının altını çiziyor ve şunları söylüyor:
“Toplu bir araya gelişler başladı. Taziyeler birden eskisi gibi yapılmaya başlandı. Seyahat yasaklarının kalkmasıyla birlikte büyük illerden değişik illere gidildi. Ardından turizm bölgelerine büyük bir hareketlilik oldu. Pek çok bölgede düğünlerde, nişanlarda, sünnetlerde, taziyelerde, parklarda bahçelerde toplu olarak bir araya gelişler arttı.”
Bunun sonucunda günlük yeni vaka sayıları tekrar yükselmeye başladı ve bin bandının üzerine çıktı. Bir taraftan ağır hasta sayıları ile vefat sayılarında da artışlar gözlenmeye başladı. Yükselen rakamlar, koronavirüsle mücadelede sağlık ekiplerinin fedakarlıklarının ve çabalarının tek başına yeterli olmadığını ortaya koydu; toplumsal duyarlılık ve tedbirlerin önemi de bir kez daha anlaşıldı.
Prof. Dr. Öztürk, Türkiye’nin birinci dalgayı henüz atlatmadığının altını çizerek herkesi uyarıyor:
“Türkiye’nin ve dünyanın kaybettiklerini düşünerek tekrar bu duruma düşmemek adına hepimiz el birliği ile kontrol tedbirlerine sarılmak zorundayız. Yaz boyu tatil yapmayan, sürekli çalışan sağlık personelinin durumunu düşünmek zorundayız. Tek çare olan korunma tedbirlerini, ihmal etmeden uygulamalıyız.”
Türkiye’de 11 Mart’tan bu yana 8 milyon 212 bin 924 test yapılarak 286 bin 455 kişiye COVID-19 teşhisi konuldu. Tedavi basamaklarındaki başarı sayesinde bu vakaların 255 bin 407’si sağlığına kavuştu. 6 bin 895 kişi ise koronavirüs sebebiyle hayatını kaybetti.
10.2ºC
Ankara
