Türkiye’nin yerli ve milli imkanlar ürettiği SİHA’ların yakın zamanda harp sahasında sergiledikleri performans onları bu alanda dünyanın en üst ligine taşıdı… Şimdi hedef; Bulut Altı İnsansız Hava Araçları’nı (BİHA) da aynı şekilde tamamen yerli ve milli imkanlarla en iyi şekilde üretebilmek.
Geçtiğimiz günlerde milli savunma sanayii hamlesinin başrol oyuncularından biri olan HAVELSAN’ın “Sürü Dijital Birliklerimizin yükselen zekası, Bulut Altı Otonom İnsansız Gücümüz geliyor” notuyla yaptığı paylaşım, gözleri bir kez daha Ankara’nın BİHA serüvenine çevirdi.
Bulut Altı İnsansız Hava Araçları nerelerde kullanılıyor?
Savunma Sanayii Araştırmacısı Kadir Doğan, BİHA’ların ülkemizde aslında uzun zamandır gördüğümüz platformlar olduğunu hatırlattı.
Doğan, BİHA’ların ülkemizdeki mevcut durumuyla ilgili “Harp sahasında tam konumlandırılamayan ve aslında kabiliyetleri, yapabilecekleri de maalesef net olarak anlaşılamayan platformlar” tanımlamasını yapıyor.
Bu alanda stratejik düşüncesinin tesisi için farklı platformlarda adımlar attıklarını anlatan Kadir Doğan, “Bulut Altı İHA kavramı, genel olarak taktik ve stratejik veya daha üst irtifalarda seyir eden platformlardan farklı olarak genellikle maksimum irtifası 10-12 bin feet, görev irtifası 6-8 bin feet olarak görevlerini icra eden platformlardır” bilgisini paylaştı.
İstihbarat, keşif ve gözlem onların işi
Doğan, bu platformların genel olarak 3 ila 5 metre arasında kanat açıklığı olduğuna işaret ederek, söz konusu platformun kullanım alanlarına dair şunları söyledi:
“Kalkış ağırlığı 10-100 kg arasında değişebiliyor... BİHA’lar genellikle dolanan mühimmat veya ISR yani istihbarat, keşif ve gözetim amacıyla kullanılıyor.
Bu platformların diğer rakiplerinden farklılığı, özellikle keşif ve gözetim görevleri söz konusu olduğu takdirde çok daha hızlı, çok daha düşük maliyetle ve çok daha güvenilir bir biçimde görevlerini icra edebilme kabiliyetleridir.
Azerbaycan ile Ermenistan arasında yaşanan süreçte yoğun olarak gördüğümüz İsrail yapımı Harop ve Harpy, birer BİHA seviyesi ürünlerdir.
Yine çok sık adını duyduğumuz Boeing Scaneagle ürünü de en önemli BİHA’lardan biri… Scaneagle, maksimum kalkış ağırlığı 22 kilogram olan ve havada 24 saat kalabilen bir platform. Bu süre 22 kilogram bir ürün için muazzam.
Tüm bunların yanında bu platformlar satış fiyatları hiç de az olacak ürünler değil, yüzbinlerce, milyonlarca dolar satış fiyatları söz konusu. İhracat edilme kolaylığı ve pazar payı sivil kullanımlar da göz önüne alınırsa çok yüksek. Tüm bunları alt alta koyunca BİHA'ların önemi daha da ortaya çıkıyor.”
Üniversiteler özel şirketleri geçti
Türkiye’nin bugüne kadar BİHA’lar konusunda hangi adımları attığı sorduğumuz Kadir Doğan, ülkemizde başta çeşitli üniversite takımları olmak üzere birçok kurum ve kuruluşun bu alanda çalışmalar yürüttüğünü söyledi.
Doğan’a göre özellikle birkaç yıl öncesine bakarsak ülkemizde bu alanda ürün geliştirmeye çalışan üniversite ekiplerinin geldiği nokta, elde ettikleri teknik birikim ve tecrübeler, BİHA konusunda, kimi savunma sanayii şirketlerinin önüne geçmiş durumda.
Yerli ve milli BİHA için ciddi bilgi birikimi var
Türkiye’nin bu alanda birer BİHA olmasalar da BİHA’ların görevlerini kısmen yapabilecek, AeroVironment Puma ve Baykar Mini gibi platformlar ile bu eksikliği kapatmaya çalıştığına işaret eden Savunma Sanayii Araştırmacısı Kadir Doğan, şöyle devam etti:
“Buna rağmen bu alanda aslında çok ciddi bir bilgi birikimi söz konusu. Özellikle bu platformların, kara, deniz, kıyı ve hatta hava konuşlu çok çeşitli etki alanları içerisinde kullanılabilmesi ve çeşitli şekillerde de kullanılabilecek olması birçok açıdan ciddi bir avantaj yaratıyor.
Bununla birlikte bu alanda yapılacak çalışmalarda en önemli nokta ise ürünün harp alanında doğru şekilde konumlandırılması. Bu araçların harp alanında stratejik ve teknik açıdan doğru konumlandırılması harp sahasında işinizi ciddi anlamda kolaylaştırır.
Türkiye doğru bir strateji ile süreci kurgularsa, ülkemizde bu alanda faaliyet gösterebilecek, dünyanın en iyisi ürünleri yapabilecek çok yetenekli mühendislerimiz var.”
HAVELSAN’ın paylaşımı zihniyet devrimine işaret ediyor
Kadir Doğan’ın üzerinde durduğu bir diğer nokta ise BİHA konusunda HAVELSAN gibi sektörün öncüsü bir kurumun çalışma yapacak olması…
"Zira bu gerçekten bazı kişi ve kurumların bu alanda bir strateji geliştirmeye başladığını bir göstergesi" diyen Kadir Doğan, sözlerini şöyle tamamladı:
"HAVELSAN’ın bu adımı çok ciddi bir kabiliyet kazanımı ve algı değişimini de beraberinde getirecek. Algı değişimi çok önemli bir konu. Maalesef BİHA’lar üzerinde yapılan birçok üniversite çalışması, ülkemizin önde gelen çeşitli savunma sanayii merkezli kişi ve kurumlarca önemsiz veya gereksizmiş gibi görünüyordu.
Bugün HAVELSAN gibi şirketlerimizin bu alanda faaliyetleri ile bu algının kırılması, gelecekte bu alanda çok önemli başarılara imza atabiliyor olabileceğimizin bir kanıtı. Ben bu açıdan oldukça mutlu ve heyecanlıyım. Umarım HAVELSAN ülkemizde bu platformlara olan algıyı kökünden sarsacak bir başarıya imza atar ve Türk savunma sanayii yeni bir başarı öyküsü yazabilir."