Türkiye nüfusunun yüzde 27,5'i çocuk

Türkiye İstatistik Kurumu, 2019 yılına ilişkin çocuk istatistiklerini açıkladı.

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre, Türkiye'nin toplam nüfusu geçen yıl sonu itibarıyla 83 milyon 154 bin 997 kişi iken, çocuk nüfusu 22 milyon 876 bin 798 olarak kayıtlara geçti.

[İnfografik: Nursel Cobuloğlu / TRT Haber]

Birleşmiş Milletler tanımına göre 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, ülkede 1970 yılında toplam nüfusun yüzde 48,5'ini oluştururken, bu oran 1990'da yüzde 41,8'e, geçen yıl ise yüzde 27,5'e geriledi.

Nüfus projeksiyonlarında, çocuk nüfus oranının 2023 yılında yüzde 27'ye, 2030'da yüzde 25,6'ya, 2040'ta yüzde 23,3'e, 2060'ta yüzde 20,4'e ve 2080'de yüzde 19'a gerileyeceği öngörüldü.

Avrupa Birliği'ne (AB) üye ülkelerde 2019 yılında çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranı incelendiğinde, AB-28 üye ülkelerinin çocuk nüfuslarının toplam nüfus içindeki oranı yüzde 18,6 oldu. AB'de en fazla çocuk nüfus oranına sahip ülkelerin yüzde 24,5 ile İrlanda, yüzde 21,7 ile Fransa, yüzde 21,1 ile Birleşik Krallık ve İsveç olduğu belirlendi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise yüzde 16 ile İtalya, yüzde 16,2 ile Malta ve yüzde 16,4 ile Almanya olarak sıralandı. 

En yüksek çocuk nüfusu Şanlıurfa'da

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, geçen yıl en yüksek çocuk nüfus oranına sahip il yüzde 45,8 ile Şanlıurfa olurken, bu şehri yüzde 43,5 ile Şırnak, yüzde 41,9 ile Ağrı izledi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu iller ise yüzde 17,1 ile Tunceli, yüzde 17,9 ile Edirne ve yüzde 18,5 ile Kırklareli olarak tespit edildi.

En popüler isimler

Yeni doğan bebeklere konulan en popüler erkek isimleri geçen yıl Yusuf, Eymen ve Miraç, en popüler kız isimleri Zeynep, Elif ve Defne oldu. Ayrıca, 0-17 yaş grubundaki çocuklarda en çok kullanılan erkek isimleri Yusuf, Mustafa ve Mehmet, kızlarda Zeynep, Elif ve Yağmur olarak belirlendi.

Bir ülkede 15-64 yaş grubunda bulunan çalışma çağındaki her 100 kişinin bakmakla yükümlü olduğu 0-14 ile 65 ve üzeri yaş grubundaki kişi sayısı olarak tanımlanan "yaş bağımlılık oranı", ADNKS sonuçlarına göre geçen yıl yüzde 47,5 oldu.

Yaş grubu 15-64 olan her 100 kişinin, bakmakla yükümlü olduğu 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısını ifade eden "çocuk bağımlılık oranı" ise yüzde 34,1 olarak gerçekleşti.

Nüfus projeksiyonlarında çocuk bağımlılık oranının 2023'te yüzde 33,5'e, 2040'ta 29,9'a, 2060'ta yüzde 28'e ve 2080'de yüzde 26,7'ye gerileyeceği öngörüldü.

Sağlık Bakanlığı verilerine göre, hastanede gerçekleşen doğumların oranı, 2010'da 91,6 iken 2018'de yüzde 98 oldu. Sezaryen doğumların canlı doğumlar içindeki oranı 2014'te yüzde 51,1 iken 2018'de yüzde 54,9'a yükseldi.

2018'de sezaryen doğumların en yüksek oranda görüldüğü bölge yüzde 66 ile Akdeniz, en düşük oranda olduğu bölge ise yüzde 37,9 ile Kuzeydoğu Anadolu olarak kaydedildi.

İlkokulda net okullaşma oranı yüzde 93,3

Milli Eğitim Bakanlığının istatistiklerine göre ilkokul seviyesinde net okullaşma oranı 2018-2019 öğretim yılında yüzde 93,3 oldu. Net okullaşma oranı cinsiyet bazında karşılaştırıldığında, erkek çocuklar için ortaokul seviyesinde yüzde 92,9, kız çocukları için yüzde 93,6 olduğu görüldü.

Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre geçen yıl eğitim hizmetleriyle ilgili en fazla sorun masraflarda yaşandı. Devlet okullarında eğitim masraflarında sorun görenlerin oranı yüzde 45 iken, özel okullarda bu oran yüzde 58,9 oldu.

Eğitim hizmetleriyle ilgili geçen yıl en az sorun, devlet okullarında yüzde 9,2 ile okula kayıt işlemlerinde yaşanırken, özel okullarda yüzde 2,2 ile okul ve çevresi güvenlik hizmetlerinde görüldü.

Kız çocuklarının evlilik durumları

Evlenme istatistiklerine göre 16-17 yaş grubundaki kız çocuklarının resmi evlenmelerinin, toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2009'da yüzde 8,1 iken, geçen yıl yüzde 3,1'e düştü.

İl bazında incelendiğinde ise 2019'da Ağrı yüzde 13,2 ile kız çocuk evlenmelerinde en üst sırada yer aldı. Bu ili, yüzde 13 ile Muş ve yüzde 10,6 ile Kars izledi. Kız çocuk evlenmelerinin toplam evlenmeler içindeki oranının en düşük olduğu 3 il ise yüzde 0,2 ile Tunceli, yüzde 0,7 ile Bayburt ve Rize, yüzde 0,8 ile Trabzon oldu.

Çocuklarda iş gücüne katılma

Çocuk İşgücü Araştırması'na göre geçen yıl 5-17 yaş grubunda çalışan çocuk sayısı 720 bin kişi olarak kaydedildi. Çalışanlar arasında 5 yaşında çocuk gözlenmedi. Ekonomik faaliyette çalışan 5-17 yaş grubundaki çocukların aynı yaş grubundaki çocuklar içinde payını gösteren istihdam oranı ise yüzde 4,4 oldu.

Çalışan çocukların yüzde 79,7'sini 15-17 yaş grubundaki, yüzde 15,9'unu 12-14 yaş grubundaki, yüzde 4,4'ünü ise 5-11 yaş grubundaki çocuklar oluşturdu.

Çalışan çocukların oranı cinsiyete göre incelendiğinde, yüzde 70,6'sını erkek çocukların, yüzde 29,4'ünü ise kız çocukların oluşturduğu görüldü.

Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) 2018 sonuçlarına göre, 5 yaş altı çocuklarda kötü beslenme yaygınlığı erkek çocuklarda yüzde 11, kız çocuklarda ise yüzde 8,4 oldu. Aynı yaş grubunda kötü beslenmeye bağlı obezite yaygınlığı erkek çocuklarında yüzde 9,3, kız çocuklarında yüzde 6,8 olarak kayıtlara geçti. Bu yaş grubundaki erkek çocukların yüzde 1,7'sinin, kız çocuklarının ise yüzde 1,6'sının aşırı zayıf olduğu gözlendi.

Bebek ölüm hızı binde 9,3 oldu

Ölüm istatistiklerine göre, 2014'te bebek ölüm hızı binde 11,1 iken 2018'de binde 9,3'e geriledi. Bebek ölüm hızı cinsiyete göre incelendiğinde, 2014-2018 yılları arasında bebek ölüm hızının erkek bebekler için binde 11,8'den binde 9,8'e, kız bebekler için binde 10,3'ten binde 8,7'ye düştüğü görüldü.

Doğumdan sonraki 5 yıl içinde ölme olasılığını ifade eden "5 yaş altı ölüm hızı", 2014'te binde 13,3 iken 2018'de binde 11,4'e geriledi.

5 yaş altı ölüm hızı cinsiyete göre incelendiğinde, 2014-2018 yıllarında, erkek çocuklar için binde 14,2'den binde 12,1'e, kız çocuklar için binde 12,3'ten binde 10,7'ye düştüğü gözlendi.