Türkiye 'Şimşek' ile dünyada bir ilke imza attı

Yerli ve milli savunma sanayii hamlesinin en önemli adımlarından biri olan insansız hava araçlarında dünya standartlarının üzerinde bir seviyeye gelen Türkiye, sahip olduğu teknolojileri alışılmışın dışında kullanmaya da devam ediyor.

"Türk SİHA’ları Rus efsanesini sona erdirdi"

Suriye’de çok sayıda İHA ve SİHA’yı aynı bölgede koordine ederek kullanan ve bu yöntemle dünyada bir ilki başaran Türkiye, alt sistem projelerinde de daha önce atılmamış adımları atıyor. Bu kapsamda Şimşek ismi verilen hedef uçak sistemi, dünyada ilk kez aktif olarak keşif, istihbarat ve gözlem için kullanılan MALE sınıfı bir İHA’dan fırlatıldı.

Şimşek sistemi hangi alanlarda kullanılıyor, atışın ANKA-B’den yapılması ne anlama geliyor ve bu atışın Azerbaycan’da gerçekleşmesi neden önem taşıyor? Savunma Sanayii Araştırmacıları Fatih Mehmet Küçük ve Kadir Doğan hem bu sorulara yanıt verdi hem de Şimşek sistemine dair diğer detayları paylaştı.

[Şimşek sistemi entegre edilmiş bir ANKA. Fotoğraf: Azeri Defence]

Şimşek testler için çok kritik roller oynuyor

Şimşek’in TUSAŞ tarafından tasarlanan bir hedef uçak sistemi olduğunu belirten Fatih Mehmet Küçük, söz konusu aracın çeşitli hava hedeflerini simüle etmek üzere radarların, uçaksavarların, hava savunma ve hava-hava füzelerinin test edilmesi için kullanıldığını söyledi.

Kadir Doğan ise Şimşek’in uzun süredir ülkemizdeki çeşitli eğitim, tatbikat ve testlerde kullanıldığına dikkat çekerek, “Şimşek, turbojet motor ile itkisi sağlanan, agresif manevra yeteneklerine sahip, ses altı hızda uçan, otonom uçuş özelliği olan bir hedef uçak platformu. Yüksek hızlarda hareket ederken sahip olduğu agresif manevra kabiliyeti, yine agresif otonom uçuş kontrolü ile birleştiği için özellikle hava-hava ve hava-kara silah sistemlerinin geliştirilmesi için ciddi bir test ortamı oluşturuyor” bilgisini paylaştı.

[Savunma Sanayii Araştırmacısı Fatih Mehmet Küçük.]

ANKA dünyada bir ilke imza attı

Şimşek’in Azerbaycan Hava Kuvvetleri tarafından yapılan atış testlerinde kullanılmak üzere seçildiğini ifade eden Savunma Sanayii Araştırmacısı Fatih Mehmet Küçük, şöyle devam etti:

“Azeri savunma sanayii kaynaklarına göre, TUSAŞ ile Azerbaycan Hava Kuvvetleri arasındaki müzakerelerin ardından 2019’un sonlarında Azerbaycan’a getirilen Şimşek Yüksek Hızlı Hedef Uçak Sistemi, 3 gün içinde 3’ü Azerbaycan’ın başkenti Bakü yakınlarındaki test alanında olmak üzere altı uçuş gerçekleştirdi.

Tabii burada asıl üzerinde durulması gereken konu Şimşek’in ANKA-B üzerinden fırlatılmış olması. Normalde yabancı bir hedef uçak markası mancınık ile fırlatılan ve altında hedef uçak taşıyan bir sistem üzerinde çalışıyor. Ancak ANKA-B gibi aktif olarak keşif, istihbarat ve gözlem için kullanılan MALE sınıfı bir İHA’dan hedef uçak fırlatılması daha önce rastlanan bir gelişme değil. Bu açıdan çeşitli harekatlarda da gösterdiğimiz üzere mevcut ürün ve teknolojilerimiz ile yeni konseptlere yeni kullanım biçimlerine öncü oluyoruz.”

[Savunma Sanayii Araştırmacısı Kadir Doğan.]

Şimşek’i farklı görevlerde görebiliriz

Fatih Mehmet Küçük, Şimşek’in ANKA-B’ye entegre edilmesinin teknolojik katkısının yanı sıra taktik anlamda çok önemli kazanımları olabileceğinin altını çizerek, şunları söyledi:

“Örneğin düşman radar ve hava savunma sistemlerinin aldatılması gibi noktalarda da bu sistemler kullanılabilir. Tabi gelişmiş radar ve sensörleri aldatmak için Şimşek’in mevcut haliyle kullanımı uygun olamaz. O noktada sistemin modifikasyonu çeşitli elektronik güncellemeler gerekecek.

ASELSAN’ın Atılabilir Sahte Hedef (ASH) çalışmalarındaki tecrübelerinin aktarılması gibi seçenekler bu doğrultuda düşünülebilir. Ayrıca Şimşek’in basit ve küçük bir füze olarak kullanılabileceği senaryo da göz önünde tutulabilir. Tabii bu varsayımlar Şimşek ile ilgili faydalı yük standartları bilinmediği için birer yorum olarak kabul edilmeli. Ancak önemli olan husus; bu tarz hamlelerin getireceği taktik ve teknik avantajların bize sunacağı geliştirme potansiyelleri.”

Yerli ve milli SİHA’ların kahraman pilotları

ANKA’nın kabiliyetlerini göstermesi açısından önemli

Savunma Sanayii Araştırmacısı Kadir Doğan, bu noktada işin teknik açıdan ne anlama geldiğini anlatırken özellikle gelecek döneme işaret ediyor.

“Bu platformun ANKA’da kullanılabilmesi aslında ANKA’nın sahip olduğu kabiliyet açısından çok daha önemli bir hal alıyor” diyen Doğan, bu sürecin nasıl bir teknik kazanıma dönüşebileceğine dair şunları söyledi:

“SİHA’larda attığınız füzeleri kanada bağlayan bir metal parça var. Bu parçaya salan ismi veriliyor. Normalde hava-hava füzeleri veya seyir füzeleri, henüz fırlatılmadan önce hava aracı ile haberleşme bağlantısını bu salan yardımıyla sağlıyor. Hava aracından faydalı yüke, faydalı yükten de araca bir çeşit veri iletimi söz konusu. ANKA’da Şimşek gibi bir hedef uçağın kullanılması, özellikle salan yapısında ve dolayısıyla mühimmat entegrasyonu konusunda TUSAŞ için ciddi bir tecrübe kazanımı olarak değerlendirilebilir.”

Azerbaycan’da kullanılmasının anlamı büyük

Şimşek sisteminin Azerbaycan Hava Kuvvetleri tarafından test amaçlı kullanılmasının ne anlama geldiği sorusunu yönelttiğimiz Fatih Mehmet Küçük ise şu yanıtı verdi:

“ANKA-Şimşek testinin Azerbaycan’da gerçekleştirilmesi çok önemli. Çünkü İsrail tarafından üretilen çok sayıda farklı boyut ve tipte İHA, Azerbaycan tarafından aktif olarak kullanılıyor. Hatta Orbiter gibi modeller Azerbaycan’da lisans altı olarak üretiliyor.

Yani Azerbaycan İHA pazarı İsrail tarafından domine ediliyor. Bu açıdan Azerbaycan’daki denemeler neticesindeki geri bildirimler üreticilerimize yönelik avantaj oluştururken, olası satış durumunda da önemli bir başarı elde edilmiş olacak. Ayrıca ANKA-Şimşek entegrasyonu ile yeni bir kullanım yönteminin farklı ülkede test edilmesi, şirketlerimizin yenilikçiliğini sadece TSK ihtiyaçlarına göre şekillendirmediğini göstermesi açısından önemli.”